HD materiały, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, II semestr, piel. nefrologiczne


Hemodializoterapia

Mgr Aleksandra Grzelewska

ZASADY LECZENIA I OPIEKA NAD PACJENTEM HEMODIALIZOWANYM.

WSTĘP

Dializoterapia jest jedyną obecnie dziedziną medycyny, w której pomimo całkowitego ustania funkcji ważnych dla życia narządów, jakimi są nerki, można pacjentów utrzymywać przy życiu wiele lat.

Postęp sprawia, że przeżycie jest coraz dłuższe a jakość życia dializowanych chorych coraz lepsza.

WSTĘP

W POLSCE W 1984 r. powołano do Krajowy Zespół Specjalistyczny w Dziedzinie Nefrologii pod kierunkiem

prof. Manitiusa, a od 1992 - prof.Rutkowskiego.

Opracowano i zrealizowano „Program Poprawy i Rozwoju Dializoterapii w Polsce”.

LICZBA DIALIZOWANYCH WZROSŁA 10 X

WSTĘP

HEMODIALIZA jest wiodącą metodą w większości krajów świata.

JAPONIA, USA

INDIE, CHINY

AFRYKA, AZJA, AMERYKA POŁUDNIOWA

KOSZTY

Koszty leczenia dializami w latach 1990 - 2000 wyniosły 470 bilionów dolarów !!!!

Prognoza opracowana przez Lysaghta i wsp.

na lata 2000 -2010 mówi o sumie 1,1 tryliona dolarów !!!

Liczba dializowanych pacjentów wyniesie ponad 2 miliony .

KOSZT 1 DIALIZY TO 360- 450 zł (ok.110 Eu)

DEFINICJA

LECZENIE DIALIZAMI to łączenie wielokrotnie powtarzanych zabiegów, z leczeniem dietetycznym , farmakologicznym, oraz z rehabilitacją psychiczną, społeczną i zawodową.

CEL LECZENIA - celem dializoterapii jest zapewnienie odpowiednio wysokiej jakości życia, pacjentom z niewydolnością nerek ostrą lub przewlekłą.

Definiowanie leczenia dializami jako metody zapewniającej wyłącznie przeżycie jest błędem.

DEFINICJA

HEMODIALIZA - polega na kilkugodzinnym oddziaływaniu na osocze chorego, płynu leczniczego zwanego płynem dializacyjnym , o składzie elektrolitowym zbliżonym do składu osocza człowieka zdrowego. Dochodzi wtedy do oczyszczania krwi z toksyn mocznicowych i nadmiaru wody.

Dializa opiera się na dwóch zjawiskach - osmozie i dyfuzji.

Definicja cd.

Dyfuzja to proces zachodzący w trakcie dializy, polegający na przemieszczeniu cząsteczek rozpuszczonych w osoczu, przez wystarczającej wielkości pory w błonie półprzepuszczalnej do roztworu płynu dializacyjnego, lub z roztworu do osocza, zależny od różnicy (gradientu)stężeń po obu stronach błony.

Definicja cd.

Ultrafiltracja - to mechanizm transportu rozpuszczalnika (wody) i substancji w niej rozpuszczonych przez błonę półprzepuszczalną pod wpływem różnicy ciśnień.

Dzięki ultrafiltracji z osocza usuwana jest głównie woda, której cząsteczki są mikroskopijnie małe i mogą przechodzić przez wszystkie błony półprzepuszczalne.

Definicja cd.

Dyfuzja i ultrafiltracja zachodzą jednocześnie.

Dializa następuje, gdy krew chorego styka się z płynem dializacyjnym.

Ponieważ roztwór dializacyjny nie zawiera produktów przemiany materii o małej i średniej masie cząsteczkowej, które gromadzą się w nadmiarze we krwi chorych, dlatego też produkty te dyfundują do roztworu dializacyjnego i dochodzi do oczyszczenia z nich krwi.

Żeby dyfuzja zachodziła efektywnie, pomiędzy przedziałem krwi a przedziałem płynu jest wytworzone ciśnienie przezbłonowe -TMP

Definicja cd.

Ponadto efektywny przepływ wymusza pompa krwi , która zapewnia przepływ w trakcie trwania całego zabiegu. Przepływ krwi przez dializator od 200 -400ml/min, przepływ płynu dializacyjnego 500 ml/min. Stosuje się też zasadę działania przeciwprądu.

W celu zapobiegania krzepnięciu krwi w liniach podaje się heparynę niefrakcjonowaną lub frakcjonowaną - Clexan, Fraxiparyna do linii krwi

Proces dyfuzji

W hemodializie

Heparyna

Ponieważ pacjent jest przewlekle heparynizowany

obowiązuje

ZAKAZ PODAWANIA LEKÓW DROGĄ

DOMIĘŚNIOWĄ !!!

Wskazania do leczenia HD

Niestety -około 30% chorych trafia do stacji dializ w trybie ostrym - ze wskazań pilnych !!!

Wskazania do leczenia HD

Przeciwskazania

OBECNIE LECZENIE NERKOZASTĘPCZE JEST POWSZECHNIE DOSTĘPNE DLA WSZYSTKICH CHORYCH

SZTUCZNA NERKA

FRESENIUS

DIALIZA

FOTELE

HEMODIALIZA

DIALIZATOR

SZTUCZNA NERKA

FRESENIUS

POWIKŁANIA OSTRE DIALIZY

DOSTĘP NACZYNIOWY

U chorych przygotowywanych do HD istnieje konieczność wytworzenia dostępu naczyniowego, który warunkuje możliwość wykonania efektywnej HD.

Dostęp będzie potrzebny przez wiele lat, dlatego niezwykle ważne jest prawidłowe przygotowanie do założenia przetoki i prawidłowa jej pielęgnacja.

PRZETOKA TĘNICZO - ŻYLNA TO LINIA ŻYCIA DLA CHOREGO !!!

RODZAJE DOSTĘPÓW NACZYNIOWYCH

DOSTĘP NACZYNIOWY CD.

Przetoka tętniczo - żylna to chirurgiczne połączenie tętnicy z żyłą w taki sposób aby w części żylnej płynęła krew tętnicza.

Zwiększa się przepływ krwi w żyle i odpowiednia podaż krwi do dializatora. Potrzebny jest przepływ około 200 -400 ml/min.

Po połączeniu uzyskuje się arterializację - czyli pogrubienie i zwiększenie przepływu jak w tętnicy, z możliwością nakłuwania jak żyły. Proces ten trwa 4-6 tygodni, optymalnie 3-4 m.

Dostęp naczyniowy

RODZAJE PRZETOK T-Ż

Przetoki t-ż

Przetoki t-ż

Przetoki t-ż -tętniaki

Przetoki t-ż

PIELĘGNACJA PRZETOKI

Opieka przed wykonaniem HD -

opatrunek na ranie utrzymujemy 2-5 dni.

Mycie skóry wodą i mydłem

Edukacja chorego co do pielęgnacji przetoki

Trening przetoki - po usunięciu drenu Redona (ćwiczenia z użyciem stazy, gumy, piłeczki, gąbki)

Wysłuchiwanie szumu

Pielęgnacja przetoki cd.

Dbałość o przetokę należy do pielęgniarki i do pacjenta. Prawidłowe postępowanie przedłuża życie przetoki.

Monitorować szum

Dbać o higienę osobistą

Wykonywać trening przetoki

Nie nosić ciężkich przedmiotów - do 3 kg

Nie spać na ręce z przetoką

Obserwować pod względem powikłań

Nie mierzyć ciśnienia na ręce z przetoką

Nie zakładać opatrunków okrężnych

W przypadku braku szumu szybko zgłosić się do ośrodka HD

Trening przetoki

Cel: wzmocnienie, pogrubienie i uwidocznienie ściany naczyń przetoki

Maksymalnie wysoko zacisnąć stazę, umiarkowanie silnie, od 30 sek do 3 min

Kontrola szumu

Energiczne zginanie i prostowanie z jednoczesnym zaciskaniem piłeczki

Ćwiczenie wykonywać codziennie -min. 50 zaciśnięć stazy

PIELĘGNACJA PRZETOKI CD.

Zalecenia dla pielęgniarek

Przestrzegać zasad aseptyki

Znać zasady ochrony naczyń krwionośnych u chorych z PNN

Prawidłowo leczyć stany zapalne po wkłuciach obwodowych

Nie zakładać żadnych opatrunków

Nie mierzyć RR

Nie pobierać krwi, nie podawać leków w rękę z przetoką

PRZETOKI PTFE

Przetoki z użyciem PTFE - POLITETRAFLUOROETYLEN -to przetoka z użyciem sztucznego tworzywa, nie wymaga treningu ,ale wymaga wzmożonego reżimu higienicznego.

Można jej uzyć po 2-3 tygodniach.

Cewniki do HD

Cewniki czasowe - zakłada się do przeprowadzenia HD w trybie nagłym (ONN, lub późno rozpoznana PNN - zły stan chorego, utrata przetoki)

Cewniki permanentne -zakładane na stałe, po wyczerpaniu innych możliwości.

Wszystkie czynności przy cewnikach wykonuje się z zachowaniem jałowości .

Opieka nad pacjentem dializowanym

Opieka nad pacjentem dializowanym cd.

Edukacja pacjentów dializowanych

Dieta w leczeniu hemodializami

Odpowiednia dieta jest częścią leczenia i pomaga w zapobieganiu niektórym powikłaniom dializy np. niedożywieniu.

Powinna być ustalana przez lekarza i dietetyka, najlepiej indywidualnie dla każdego pacjenta.

Najważniejsza jest edukacja w zakresie diety !!!

Dieta powinna być: niskosodowa, ,niskopotasowa ,niskofosforanowa, bogatobiałkowa

Energia i białko

Pacjenci dializowani mają nieco większe zapotrzebowanie na energię - około 35 kcal/kg/mc/dobę.

Głównymi źródłami energii są: węglowodany i tłuszcze

Zaleca się: razowe pieczywo, płatki pszenne i owsiane, razowy makaron ,ryż brązowy

Olej kukurydziany, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek

Białko

Zalecane spożycie białka jest wyższe niż w okresie przeddializacyjnym, zależy od stanu odżywienia i metody dializoterapii

Ilość białka na dobę powinna wynosić 1,0 -1,2 g/kg/d

W przypadku niedożywienia zaleca się uzupełnienie w preparaty specjalnie przeznaczone dla chorych dializowanych np. Renilon 7.5 (wysokokaloryczny, wysokobiałkowy, z odpowiednim składem witamin)

Fosfor -produkty niewskazane

Musi być ograniczany !!!

Sery topione, feta, żółte

Żółtko jajka

Ryby świeże, z puszki, wędzone,podroby

Kasza gryczana, jęczmienna,

Mleko tłuste

Kukurydza, groszek

Kakao,cola ,czekolada, migdały, mak

Potas - produkty niewskazane

Zbyt duże spożycie potasu może być przyczyną niebezpiecznych zaburzeń rytmu serca, nawet zgonu !!!

Ziemniaki, jogurty owocowe, papryka czerwona, pietruszka, brokuły, buraki ,kapusta włoska, pomidor i jego przetwory, por, rzodkiewka ,soja ,fasola, groszek, soki owocowe ,porzeczka, truskawki, agrest, owoce cytrusowe, owoce suszone, pestkowe, mak, rodzynki, czekolada, banan, zupy

Sód - produkty niezalecane

Należy wyeliminować dosalanie

Unikać dań gotowych, przetworzonych

Czytać etykiety

Sól nasila pragnienie !!!

Mięsa wędzone, wędliny ,konserwy mięsne, ryby wędzone, sery -wszystkie oprócz białego, produkty cukiernicze, chleb, warzywa konserwowe, owoce suszone, musztardy, keczupy, majonezy, wody mineralne wysokosodowe


Ilość dozwolonych płynów należy rozpatrywać indywidualnie !!!

Zależy to od ilości produkowanego moczu

Jeśli pacjent w ogóle nie oddaje moczu - ilość płynu w ciągu doby wynosi ok. 0,5 l

Płyny

Przybór masy ciała pomiędzy HD nie powinien być większy niż 2-2,5 kg

Zbyt duże przybieranie na wadze ma poważne następstwa dla układu sercowo -naczyniowego

Edukacja cd.

PROBLEMY PIELĘGNACYJNE W HD

Problemy pielęgnacyjne cd.

Fresenius 5008

Hemodializa

Dializa



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PNN materiały, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, II semestr, piel. nefrologiczne
TN materiały, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, II semestr, piel. nefrologiczne
DO materiały, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, II semestr, piel. nefrologiczne
Dydaktyka wykład 2, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 7, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 10, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 14, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 5, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wyklad 12, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 3, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 8, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 1, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Kryteria oceny przedmiot, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
KRYTERIA OCENY, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wykład 15, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Dydaktyka wyklad 13, Pielęgniarstwo UM łódź, studia mgr, I semestr, Dydaktyka
Czasy miedzyzielone III-I, Studia Mgr, II semestr mgr, System sterowania ruchem

więcej podobnych podstron