Faszyzm we W�oszech:

Przyczyny:

- frustracje po „kalekim zwyci�stwie" w IWŒ

- rozdrobnienie polityczne - brak silnego rz�du

- strajki na p�nocy W�oszech

- weterani organizuj� si� w zwi�zki (fasci - zwi�zek)

Przebieg przewrotu :

- powstanie zwi�zku weteran�w po wodz� Mussoliniego (program: progresja

podatkowa , wielkie W�ochy, konfiskata maj�tku koœcielnego) - po��czenie

hase� narodowoœciowych z lewicowymi.

- powstawanie zbrojnych boj�wek � zwalczanie socjaldemokracji

- starcia mi�dzy „czarnymi koszulami" a „czerwonymi"

- 1921 powstanie Narodowej Partii Faszystowskiej

- X.1922 � marsz na Rzym - kr�l WEII proponuje Mussoliniemu obj�cie

posady premiera

- zdelegalizowano parti� komunistyczn�

- wybory w 1924 - zwyci�stwo faszyst�w - krytykowani przez socjalist�w

- zab�jstwo Matteottiego - szef socjalist�w - rozdziewiczenie systemu

- 1925 - Mussolini przejmuje pe�ni� w�adzy + zniesienie wolnoœci prasy

- zakaz dzia�alnoœci partii poza faszystowsk� - po pr�bie zamach na M.

- 1929 - pakty latera�skie - normalizacja stosunk�w z koœcio�em

- kult pa�stwa - tworzenie korporacji

Charakterystyka ustroju:

- rozbudowanie ustawodawstwo socjalne

- terror polityczny o umiarkowanym nat�eniu

- wsp�istnienie z monarchi� i koœcio�em

- w gospodarce korporacjonizm

- prace spo�eczne dla bezrobotnych

. Niemcy - dojœcie do w�adzy Hitlera.

Stosunki wewn�trzne po IWŒ:

- dezaprobata dla Socjaldemokratycznej Partii Niemiec ( „cios w plecy" ,

krwawa rozprawa z komunistami

- hiperinflacja � za ni� odpowiedzialny rz�d republiki

- zaj�cie przez Francj� zag��bia Ruhry

- pr�ba puczu w Bawarii

- reformy planu Dawesa � naprawa Niemiec

- 1925 - Hindenburg prezydentem � aprobata spo�ecze�stwa dla republiki

- 1925 - wydanie dzie�a Hitlera „Mein Kampf"

Dojœcie Hitlera do w�adzy:

- rosn�ce poparcie dla hitlerowc�w w wyborach

- czynnik decyduj�cy o dojœciu Hitlera do w�adzy - wielki kryzys

- ulice � arena walki mi�dzy S.A., komunistami i SPD

- wybory 1933 Hindenburg daje Hitlerowi stanowisko kanclerza

- pokazowe oskar�enie komunist�w o podpalenie Reichstagu

- po�ar pretekstem do rozpisania wybor�w

- zwyci�stwo NSDAP - 44% g�os�w

- rz�d ma specjale pe�nomocnictwa - prawo wydawania ustaw i uchylania

konstytucji

Organizacja III Rzeszy:

- ludzie Hitlera ( propaganda - Goebbels, marsza�ek Goring, zast�pca

Hitlera Hess, dow�dca policji i SS Himmler)

- organizowanie manifestacji dla umocnienia wi�zi narodowych

- nowe symbole (swastyka,) i pozdrowienia „Hail Hitler"

- powstanie Gestapo - tajna policja pa�stwowa

- konflikt Hitlera z S.A. - noc d�ugich no�y - 29/30 VI.1934

- 1935 - ustawy norymberskie - pozbawienie �yd�w jakichkolwiek praw

- XI 1938 pogrom �yd�w w ca�ych Niemczech - „kryszta�owa noc"

- jednostki elitarne SS przejmuj� wi�kszoœ� stanowisk adm. w kraju

3. Sytuacja w ZSRR

Komunizm wojenny:

- reglamentacja �ywnoœci

- monopolizacja i centralizacja gospodarki

- g��d

- powstania ch�opskie

- bunty marynarzy w Kronsztadzie

NEP - Nowa Ekonomiczna Polityka

- has�o „boga�cie si�"

- zezwolenie ni drobn� dzia�alnoœ� gospodarcz� (Nepmani) i w�asnoœ�

ch�opsk� (Ku�acy)

- zlikwidowano przymus pracy

- wprowadzenie w 1921, istnia�a do 1927

- 1922 - powstanie ZSRR w miejsce Rosji Radzieckiej

- œmier� Lenina w 1924 � walka o przyw�dztwo mi�dzy Trockim a Stalinem

- terror

Wielki Skok 1927- 1935

- wyprowadzenie kraju z g�odu � zas�uga NEP'u

- nastawienie gospodarki na samowystarczalnoœ�

- 1927 ch�opi zatrzymuj� sprzeda� zbo�a (niskie ceny)

- partia wprowadza przymusowy skup zbo�a

- 1928 � plan pi�cioletni - budowa przemys�u ci�kiego

- XII.1928 � plan Stalina � kolektywizacja rolnictwa (pretekst: g��d)

- walka z ku�akami - 10 mln ofiar

- 1932 - paszportyzacja � ch�opi nie mog� si� swobodnie porusza� po kraju

- zaostrzenie walki z religi� -1927 podporz�dkowanie cerkwi

Czas Normalizacji od 1935

- zniesiono system kartkowy

- zezwolono na uprawianie prywatnych dzia�ek ogrodowych - znaczne

zwi�kszenie produkcji �ywnoœci

- wsp�zawodnictwo wœr�d robotnik�w

- kult Stalina

- 1936 - nowa konstytucja - na papierze wszystkie swobody demokratyczne

w praktyce terror

- wielka czystka � aresztowanie dzia�aczy mog�cych zagrozi� Stalinowi

- terror wobec ludnoœci cywilnej

-

. Ekspansja Niemiec:

Stabilizacja:

- przed wielkim kryzysem wszystko O.K.

- 1927 - Pakt B-K � mi�dzynarodowy poca�unek - deklaracje pokoju

- zaniechanie programu odszkodowa� wojennych (reparacji)

Prze�om:

- dojœcie do w�adzy Hitlera

- X 1933 - Niemcy wyst�puj� z Ligi Narod�w - wolna r�ka w podwa�aniu

traktatu wersalskiego

- nie podpisanie „ paktu czterech" - niech�� kompromisu

Sojusz z Japoni� i W�ochami:

- naturalne zbli�enie kraj�w nastawionych na ekspansj�

- Hitler wzmacnia pa�stwo (zbrojenia, obowi�zek powszechnej s�u�y woj.)

- 1935 - W�ochy zajmuj� Etiopi� - s�aboœ� mi�dzynarodowa - zach�ta dla H.

- pakt J-N XI.1936 - antykominternowski

- W�ochy wchodz� do paktu 7.IX 1937

- W�gry przy��czaj� si� I. 1939

- 22.V.1939 - W- N traktat o charakterze militarnym

- 27.IX .1940 - Pakt tr�jstronny - zwie�czenie konstrukcji OSI

Wojna w Hiszpanii:

- poligon doœwiadczalny przed IIWŒ

- zaanga�owanie Niemiec i ZSRR

- krwawa wojna

Ekspansja Niemiec:

- pr�ba przej�cia w�adzy w Austrii -1934

- III. 1938 - wkroczenie wojsk niemieckich do Austrii - przy��czenie

- silny ruch nazistowski w Sudetach - wywieranie nacisku na rz�d czeski

- Czechos�owacja w sojuszach z Francj� i W.B.

- IX. 1938 spotkanie w Monachium - nie chciano dopuœci� do konfliktu

zbrojnego

- Niemcy maj� zezwolenie na zaj�cie Sudet�w

- 1938 - arbitra� wiede�ski - Niemcy i W�och daj� W�grom Ukrain�

Zakarpack� i po�udniow� S�owacj�

- III.1939 - ultimatum dla Czech - poddanie si� Niemcom lub wojna

- S�owacja chroniona przez Niemc�w odrywa si� od Czech

- zaj�cie Czech przez Niemc�w

---