TERAPIA OSTRYCH ZEPOŁÓW WIEŃCOWYCH
Choroba wieńcowa w Polsce (2005)
1,5-2 mln chorych
100 tys. zawałów serca/rok
40 tys. zgonów/rok
1/3 hospitalizacji z powodów kardiologicznych
85% pomimo leczenia nadal ma dolegliwości wieńcowe
Mechanizm patologiczny OZW → pęknięcie blaszki miażdżycowej z narastającym zakrzepem zamykającym światło tętnicy wieńcowej.
Podział OZW ze względu na obraz EKG i oznaczenia biochemiczne
OZW bez przetrwałego uniesienia odcinka ST
Tn (-) → niestabilna choroba wieńcowa (UA)
Tn (+) → zawał serca bez przetrwałego uniesienia odcinka ST (NSTEMI)
[rzadko] Tn (+) → STEMI
OZW z przetrwałym uniesieniem odcinka ST
↑ CK-MB, Tn (+) → zawał serca z przetrwałym uniesieniem odcinka ST (STEMI)
[rzadko] Tn (+) → zawał serca bez przetrwałego uniesienia odcinka ST (NSTEMI)
Zawał serca (WHO) - martwica mięśnia sercowego spowodowana jego niedokrwieniem. Diagnoza:
Świeży zawał mięśnia serca:
↑ stężenia (> 99. centyla) i stopniowy spadek markerów martwicy mięśnia sercowego (Tn, CK-MB) oraz obecność przynajmniej jednego z objawów:
typowe objawy niedokrwienia
świeże zmiany w EKG sugerujące świeży zawał (zmiany w obrębie odcinka ST, świeży LBBB)
obecność nowych, patologicznych załamków Q w EKG
stwierdzane w badaniach obrazowych (np. ECHO) nowe odcinkowe zaburzenia kurczliwości ściany serca lub inne wykładniki świeżej martwicy miokardium
nagły zgon sercowy z zatrzymaniem akcji serca, do którego doszło przed pobraniem próbki do badania stężenia markerów martwicy mięśnia serca. Objawami sugerującymi przyczynę zawałową są typowe objawy podmiotowe występujące przed zejściem śmiertelnym, zmiany w EKG jak wyżej, stwierdzenie w badaniu sekcyjnym lub koronarograficznym świeżego zakrzepu
w przypadku przezskórnej interwencji wieńcowej (PCI) i pierwotnie prawidłowym stężeniu markerów mięśnia serca - stwierdzenie po zabiegu obecności podwyższonego stężenia markerów powyżej 3-krotności 99. centyla zakresu referencyjnego
w przypadku pomostowania aortalno-wieńcowego (CABG) i pierwotnie prawidłowym stężeniu markerów mięśnia serca - stwierdzenie po zabiegu obecności podwyższonego stężenia markerów powyżej 5-krotności 99. centyla zakresu referencyjnego oraz powstanie świeżych zmian w EKG (LBBB, patologiczne załamki Q), lub zamknięcie przez skrzeplinę nowo wytworzonego pomostu/własnej tętnicy wieńcowej (badania angiograficzne), lub nowe upośledzenie kurczliwości ściany serca w badaniach obrazowych
stwierdzenie w badaniu sekcyjnym świeżego zawału mięśnia sercowego
Przebyty zawał mięśnia serca:
stwierdzenie nowych, patologicznych załamków Q z obecnością lub bez obecności typowych objawów podmiotowych
stwierdzenie w badaniach obrazowych utraty kurczliwości ściany serca z chwilą, gdy najbardziej prawdopodobną przyczyną takich zmian jest niedokrwienie
stwierdzenie w badaniu sekcyjnym cech przebytego zawału
Grupy leków w OZW
leki trombolityczne - tylko w STEMI
leki antyagregacyjne
ASA
klopidogrel, prasugrel, tikagrelol
antagoniści receptora Gp IIbIIIa
leki p/zakrzepowe
UFH/LMWH
fondaparyna
biwalirudyna
leki p/niedokrwienne
ACE-I
eplerenon
statyny
opioidy
Zalecenia ESC w sprawie leczenia NSTE-ACS
Classes of recommendations |
Definition |
Suggested wording to use |
Class I |
Evidence and/or general agreement that a given treatment or procedure is beneficial, useful, effective |
Is recommended/is indicated |
Class II |
Conflicting evidence and/or a divergence of opinion about the usefulness/efficacy of the given treatment or procedure |
|
Class IIa |
Weight of evidence/opinion is in favour of usefulness/efficacy |
Should be considered |
Class IIb |
Usefulness/efficacy is less well established by evidence/opinion |
May be considered |
Class III |
Evidence or general agreement that the given treatment or procedure is not useful/effective, and in some cases may be harmful |
Is not recommended |
Levels of evidence
A → data derived from multiple randomized clinical trials or meta-analyses
B → data derived from a single randomized clinical trial or large non-randomized studies
C → consensus of opinion of the experts and/or small studies, retrospective studies, registries
Postępowanie przedszpitalne
unieruchomienie chorego
monitorowanie oddechu, tętna, RR, obecności zastoju w płucach
ocena EKG
zapewnienie dostępu dożylnego
ASA doustnie 150-325 mg i klopidogrel 300 mg, u osób w wieku < 75 lat
opioidowe leki p/bólowe: morfina 5 mg w ciągu 2 min, a następnie2 mg co 5-15 min; max 20-30 mg/d
zastój w płucach/obrzęk płuc → furosemid 20-40 mg i.v.
tlenoterapia 2-4 l/min - jeśli występuje duszność lub cechy NS
ewentualnie benzodiazepiny u osób z nasilonym lękiem
szybki transport do szpitala karetką R z defibrylatorem i monitorem EKG
unikanie wstrzyknięć i.m.
OZW z ↑ ST - strategia leczenia
Cele leczenia
szybka diagnostyka
szybkie i całkowite przywrócenie przepływu przez tętnicę nasierdziową (teoria otwartej tętnicy), a jeszcze ważniejsze zachowanie perfuzji na poziomie mikrokrążenia
optymalna prewencja wtórna
Leczenie
postępowaniem z wyboru jest leczenie inwazyjne → PCI; alternatywą → tromboliza