Co to są sondaże opinii publicznej?
Rodzaj badań statystycznych mający na celu określenie preferencji danej grupy ludności. Są barometrem tego, jak żyje społeczeństwo, oraz podstawą prób poprawy jego kondycji. Dostarczają obywatelom informacji, odzwierciedlają ich obawy i pragnienia, pozwalają na przekazanie rządzącym własnych poglądów. W ustrojach demokratycznych pełnia trzy podstawowe funkcje: poznawcze, perswazyjne i polityczne.
Funkcje poznawcze (informacyjne) sondaży. Przykłady.
Sondaże są związane z dostarczaniem społeczeństwu informacji na tak różne tematy, jak np.: obawy przed bezrobociem, zagrożenie terroryzmem, stosunek do gadżetów reklamowych czy wreszcie akceptację dla demokracji i zaufanie do jej różnych instytucji. Na podstawie takich badań opinii politycy i obywatele tworzą obraz siebie samych. Politycy dowiadują się tego, jakie są poglądy społeczeństwa na określone sprawy. Pozwala im to określić własne stanowiska programowe, czy wprowadzić do nich korekty. Społeczeństwo wykorzystuje często wyniki sondaży bo dowiedzieć się czegoś o sobie, np.: czy popieramy udział polskich wojsk w Iraku? Brak rzetelnych i wiarygodnych badań opinii publicznej prowadzi często do zafałszowania obrazu społeczeństwa przez osoby sprawujące władzę. Przykładem takiego „informowania społeczeństwa są wyniki badań zaufania do różnych instytucji prowadzone w 1981 roku, przez rządowy wówczas Ośrodek Badania Opinii Społecznej(OBOP).
Funkcje perswazyjne sondaży. Przykłady
Sondaże mogą wpływać na opinię publiczną. Sam fakt, że z jakimś poglądem zgadza się większość obywateli, może być uznany za wystarczający powód do zmiany własnych poglądów, do dostosowania ich do woli powszechnej. Zjawisko to określone zostało jako ZASADA SPOŁECZNEGO DOWODU SŁUSZNOŚCI. Głosi ona, iż o tym czy coś jest poprawne , ludzie decydują poprzez odwołanie się do tego, co myślą na ten temat inni. Wyniki sondaży dostarczają też argumentów politykom. W momencie, gdy są zgodne z ich punktem widzenia, są chętnie cytowane. Ma to pokazać, że dane ugrupowanie jest najlepszym wyrazicielem woli ludu. Najczęściej bywa jednak tak, że wyniki badań są dobrym argumentem dla jednej strony sceny politycznej, a czymś niewygodnym dla drugiej strony. Wpływ sondaży politycznych na opinię publiczną jest możliwy tylko dzięki mediom. Gazety czy Tv ciągle przekazują społeczeństwu różne dane. Sposób prezentacji i komentarz, którym jest opatrzona dana informacja mogą znacząco modyfikować jej zrozumienie i zaakceptowanie. Tym sposobem można wpływać na opinie obywateli.
Funkcje polityczne sondaży. Przykłady
Sondaże pełnią funkcje praktyczne w procesie demokratycznym. Są wręcz jego nieodłączną całością. Mogą też stać się narzędziem modernizacji społeczeństwa. Sondaże w pewnym sensie zaczęły przejmować funkcje polityki. Obecnie stabilny elektorat zaczyna odchodzić do przeszłości. Partie w związku z tym przykładają coraz większą uwagę do sondaży, aby określić swoje miejsce na scenie politycznej. Uwzględniają ich wyniki np. w momencie opracowywania programu. Politycy mają tez możliwość podejmowania decyzji z „uwzględnieniem konsultacji ze społeczeństwem”. Sondaże w pewien sposób sprawują kontrolę nad rządzącymi. Wiedzą oni za co będą chwaleni, a z czego będą musieli się wytłumaczyć.
Rodzaje sondaży (omnibusowe, medialne, prywatne). Czym się różnią?
Sondaże omnibusowe -OMNIBUS- jest ogólnopolskim badaniem sondażowym wykonywanym przez Centrum Badania Opinii Społecznej, co miesiąc. Obejmuje reprezentatywną próbę ludności Polski liczącą 1000 osób w wieku od 15 lat wzwyż. Służy zarówno do badania rynku jak i badania opinii publicznej.
Kwestionariusz wywiadu w sondażu OMNIBUS zawiera bloki pytań zlecone przez różnych klientów, dzięki czemu koszt badania dla pojedynczego zleceniodawcy jest relatywnie niski: płaci się za poszczególne pytania, nie za cały sondaż. OMNIBUS to najtańsze reprezentatywne badanie sondażowe. Informacje uzyskiwane z takich sondaży są bardzo ogólne.
Sondaże medialne- Ten rodzaj badań zlecany jest profesjonalnym firmom przez różnego rodzaju środki masowego przekazu. Najczęściej zainteresowani nimi są przedstawiciele wysokonakładowej prasy i stacji tv. Są prowadzone po to by uzyskać najświeższe informacje(news). W odniesieniu do wyborów koncentrują się na tym, kto prowadzi na początku, kto w środku, kto na finiszu. Konsekwencją upublicznienia takich informacji jest chęć przyciągnięcia uwagi czytelnika, widza.
W 1997 roku The Observer w Wielkiej Brytanii podczas wyborów parlamentarnych publikował wyniki własnych badań w poszczególnych okręgach wyborczych wraz z instrukcją, w jaki sposób powinni w nich głosować wyborcy, by nie wygrał przedstawiciel Partii Konserwatywnej.
Sondaże prywatne- badania zlecane bezpośrednio przez sztaby wyborcze, które pragną uzyskać informacje marketingowe niezbędne do prowadzenia działań promocyjnych. Decyzja o przeprowadzeniu takich sondaży zależy od 3 czynników: a) rodzaju wyborów i natury okręgów wyborczych, b) zasobów kampanii, c) rywalizacji wyborczej silna czy słaba konkurencja.
Co to jest efekt ankieterski?
Wpływ ankieterski (także efekt ankieterski) w badaniach surveyowych jest to wpływ jaki ankieter wywiera na respondenta podczas realizacji wywiadu. Wpływ ten nie wynika z celowych działań ankietera, lecz z jego mimowolnych sygnałów, którymi daje do zrozumienia która odpowiedź jest pożądana oraz sposobu interpretacji i antycypacji jego cech społecznych przez respondenta. Jednym z takich czynników jest przede wszystkim płeć ankietera, ale także czasami jego światopogląd czy nawet poglądy polityczne, co rzutować może na sposób zadawania pytań respondentowi, a w konsekwencji na udzielane przez respondenta odpowiedzi.
Co oznacza, że czasami respondenci odpowiadając udzielają odpowiedzi używając strategii optymalnej a co to jest strategia zadowalającej odpowiedzi?
Strategia optymalna- odpowiadania na pytania składa się z 4 części: a) badani interpretują pytanie b) wnioskują jego intencję, c) przeszukują pamięć by odnaleźć odpowiednie informacje, pozwalające sformułować odp, ale informacje te muszą zintegrować się w pojedynczy sąd, d) przełożenie sadu na odp, wybór jednej z przedstawionych w ankiecie opcji. Wymaga to dużo wysiłku poznawczego, dlatego jest stosunkowo rzadko stosowanym sposobem.
Strategia zadowalającej odpowiedzi- może przyjmować wersję słabą i silna.
„słaba wersja”- obejmuje 4 kroki strategii optymalnej. Są one wykonywane, ale mniej uważnie. Respondent w konsekwencji poprzestaje na odpowiedzi, która mniej więcej go zadowala.
„silna wersja”-opiera się na poszukiwaniu w pytaniach kwestionariusza wskazówek dotyczących, tego, jaka odpowiedź jest oczekiwana.
Na czym polega mechanizm „spirali milczenia”?
Hipoteza spirali milczenia opisana szczegółowo przez Elisabeth Noelle-Neumann, w uproszczeniu, sugeruje, że niektórzy wyborcy wstydzą się lub boją ujawnić swoje rzeczywiste poglądy polityczne, czy preferencje wyborcze. Poddają się jakby swojej autocenzurze. Obywatele starają się ukryć swoje rzeczywiste przekonania, nadal je jednak wyznając. Tym samym ich odpowiedzi w kwestionariuszu, mogą być zgodne z opinią większości, ale zachowania będą spójne z ich rzeczywistymi przekonaniami.
Jak kolejność zadawanych pytań może wpłynąć na udzielane odpowiedzi? Podaj przykład.
Efekt kolejności pytań odnosi się do wpływu ich uporządkowania w kwestionariuszu. Wiąże się ze zmianą kontekstu, w jakim są zadawane pytania np: pyt1. Małżeństwo: Proszę powiedzieć, czy uważasz, ze ciężarna kobieta powinna mieć możliwość legalnej aborcji, jeśli jest ona zamężna i nie chce mieć więcej dzieci? Pyt.2 Wady wrodzone: Proszę, powiedz, czy uważasz, że ciężarna kobieta powinna mieć możliwość legalnej aborcji, jeśli istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia wad wrodzonych jej dziecka?
Układ pytań na 2 sposoby ( 1-2, 2-1) spowodował rozbieżne wyniki badania.
Jak sformułowanie pytania może wpływać na udzielane odpowiedzi. Podaj przykład.
Efekt tonu sformułowania pytania- dotyczy używania słów nasyconych emocjami, podczas formułowania pytań. Najczęściej używa się takich czasowników jak „zakazywać”, „pozwalać”
Efekt zrównoważenia pytania- odnosi się do wyszczególnienia części lub wszystkich alternatyw wyboru podczas zadawania pytania.
Jak wyniki sondaży mogą wpływać na zachowania wyborcze obywateli (wyjaśnij na czym polega przenoszenie głosów na prowadzącego, na przegrywającego)
Wyniki sondaży są podstawą do opracowania optymalnej strategii kampanii, pozwalającej odnieść zwycięstwo danemu kandydatowi, jednak gdy są rozpowszechniane pozwalają również dostarczyć wyborcom informacji dotyczących aktualnego stanu rywalizacji. Może ich to skłonić np. do korekt już podjętych decyzji. Możliwość wpływu oceny popularności i szans kandydata na zachowanie wyborcze oddaje m.in. przenoszenie głosów na prowadzącego, przegrywającego- polega ono na Wyborcy obserwując wyniki wyborów niejako utożsamiają się z nimi, wierząc, że jest to odzwierciedlenie głosów całego społeczeństwa. Powszechnie uważa się, że popieranie kandydatów, którzy znajdują się w czołówkach sondaży jest jak najbardziej właściwe, natomiast głosowanie na tych spoza pierwszych miejsc jest niewłaściwe. Wyborca wierzy, że głosowanie na kandydatów nie mających zbyt dużego poparcia sondażowego powoduje odsunięcie wyborcy od najważniejszych spraw w państwie, swoiste wyalienowanie z życia publicznego. Wyborca popierający kandydata mało popularnego nie wychyla się ze swoim poparciem, ponieważ się wstydzi, że myśli inaczej jak większość. Z drugiej strony potencjalny wyborca, wahający się pomiędzy dwoma kandydatami o zbliżonych programach wyborczych widzi, że jeden z nich posiada znaczącą przewagę nad drugim, uspokojony o wynik faworyta, postanawia zagłosować na jego przeciwnika. Takie przenoszenie głosów działa w dwie strony, z wygrywającego na przegrywającego i z przegrywającego na wygrywającego.
Na czym polega głosowanie strategiczne?
„Nie zagłosuję na x, bo i tak nie ma szans wygrać” - oto kwintesencja patologii zwanej strategicznym głosowaniem. Lider sondażu dostaje darmowe głosy niepopierających go ludzi dlatego, że jest liderem sondażu.
Głosowanie strategiczne występuje wówczas, gdy zwolennicy partii A, decydują się głosować na partię B, gdyż jej kandydat ma większe szanse na pokonanie kandydata partii c. Porażka kandydata C jest tutaj traktowana jako największy priorytet.
Teksty „Reklama dźwignia polityki” oraz „Reklama jako źródło rozrywki”
Czym jest reklama polityczna?
Definicja reklamy politycznej budowana jest przez analogię do reklamy produktów komercyjnych. Rozumiana jest więc jako” każda płatna, nieosobista forma prezentowania i popierania idei posiadania dobra, zlecana przez określony , zdefiniowany podmiot”. Reklamę można także opisać jako rodzaj komunikatu, czy dyskursu. Z tej perspektywy czynnikiem wyróżniającym jest polityczny charakter nadawców przekazu, polityczny temat, czy też treść dyskursu oraz jego cel, którym jest uzyskanie bądź utrzymanie poparcia wyborców.
Co wyróżnia reklamę od innych najważniejszych form komunikowania politycznego (konferencji prasowych, udziału w programach publicystycznych, udziału w debatach)?
Brak interakcji bezpośredniej z wyborcami lub oponentami
Zwięzła forma
Inny język przekazu
Dociera do szerszego grona odbiorców
Możliwość wcześniejszej reżyserii i brak improwizacji
Przewaga chwytliwych haseł nad treścią merytoryczną
(ok to akurat improwizacja Marlenki więc sb doczytajcie)
Opisać na czym polegają reklamy wspierające, negatywne, reaktywne.
Sens istnienia każdego typu reklamy politycznej jest taki sam: ma ona zyskać jak największą ilość głosów elektoratu, oddanych na proponowaną postać, partię czy konkretne rozwiązanie (to jedynie w przypadku referendum). W przedmiotowej literaturze amerykańskiej podstawowym (acz najprostszym i nie pozbawionym wad) podziałem jest przytaczana przez Tomasza Olczyka triada, obejmująca: a) reklamy wspierające (pozytywne), pozwalające na oczekiwane przez nadawcę komunikatu pozycjonowanie proponowanego polityka, poprzez uwypuklenie jego cech dodatnich (niekoniecznie posiadanych w rzeczywistości), b) reklamy negatywne, skierowane przeciwko kontrkandydatom, c) reklamy reaktywne, które są próbą walki z negatywnym obrazem, rysowanym przez przeciwników.
Typy reklam w zależności od stadium kampanii. Charakterystyka. (faza identyfikacji, spoty argumentacyjne, atak na kontrkandydatów, podsumowanie)
Faza identyfikacji- celem jest nie tylko budowanie znajomości „marki”, ale „podstaw wiarygodności” wykorzystuje się tutaj rozbudowane spoty biograficzne. W takich spotach mogą pojawić się osoby bliskie kandydata. Urzędujący prezydenci skupiają się w spotach identyfikacyjnych na dokonaniach swojej kadencji.
Spoty argumentacyjne- wprowadza się je, kiedy tożsamość kandydatów jest znana wyborcom, a kampania wchodzi w fazę uzasadniania kandydatury. Prezentuje się idee, koncepcje programowe, stanowiska w ważnych kwestiach i propozycje rozwiązań postrzeganych problemów politycznych. Reklamy na tym etapie służą pokazaniu za czym lub przeciw czemu opowiada się reklamowany podmiot.
Atak na kontrkandydatów- atak jest poprzedzony zbudowaniem wizerunku i wiarygodności atakującego. Kandydat wskazuje na słabe punkty kontrkandydata.
Podsumowanie- po przejściu przez wyżej wymienione fazy kandydat prezentuje sb jako godnego urzędu do którego kandyduje. Ta ostatnia faza jest KRÓTKA i CUKIERKOWO SŁODKA.
Spoty wizji przyszłości- mają wywołać refleksyjny i godny wizerunek kandydata , osoby posiadającej zdolności przywódcze i gotowej pchnąć kraj do przodu.
Czym różnią się reklamy wizerunkowe od problemowych? Wymyślić przykład.
Negatywna reklama problemowa (negative issue advertising) nieprzychylnie odnosi się do stanowiska, które przeciwnik zajmuje w stosunku do specyficznych problemów politycznych. Tego typu reklama może zawierać informacje dotyczące dokonań politycznych konkurenta, jego poparcia dla określonych ustaw czy programu ekonomicznego.
Natomiast negatywna reklama wizerunkowa (negative image advertising) nieprzychylnie odnosi się do cech charakteru przeciwnika politycznego, bez podnoszenia kwestii jego programu politycznego. Tego typu reklama może zawierać informacje dotyczące stanu zdrowia kontrkandydata, jego życia osobistego, przeszłości kryminalnej, stosunku do religii i praktyk religijnych, życia seksualnego, a także informacje na temat członków jego rodziny lub powiązań z różnymi grupami społecznymi.
Scharakteryzować najważniejsze typy formatów reklam politycznych:
Wideoklip- zwany też teledyskiem, clipem lub klipem, krótki utwór telewizyjny operujący szybko zmieniającą się warstwą wizualną i audialną. Zawierający czasem wątek fabularny. Realizowany przy użyciu nowoczesnej techniki elektronicznej, służy najczęściej promocji piosenek. Wideoklipy mogą stanowić nie tylko stylistyczną formułę komunikatów tv, ale także nośnik treści ideologicznych. Muzyka będąca elementem wideoklipu stała się nowoczesna formą audiowizualnej propagandy, atakującej widza drogą perswazyjna.
pytania-odpowiedzi- prezentacja pytań wyborców i odpowiedzi kandydata. Format ten był popularny w pierwszych kampaniach wyborczych.
Introspekcyjne- kandydat osobiście odnosi się do problemu, kwestii politycznych, swojego charakteru, czy innych tematów kampanii. Wersją tego formatu są „gadające głowy”- spoty kandydata, najczęściej siedzącego za biurkiem, przemawiającego bezpośrednio do telewidza.
fabularyzowane/dramatyzujące- dany problem czy kwestia jest raczej „udramatyzowana” niż omówiona i najczęściej przedstawia się ją w formie łatwiej do zapamiętania historyjki.
świadectwo- (endorsmenty) dzielone na trzy kategorie: a) świadectwa politykom i partiom udzielają znane osobistości, b) „człowiek z ulicy” - „prawdziwi” ludzie pozytywnie wyrażający się o kandydacie lub negatywnie o jego przeciwnikach, c) opinia o kandydacie wyrażona przez członka rodziny
dokument.- najczęściej przedstawia najważniejsze fakty z życia kandydata i jest tv prezentacją jego biografii. Forma takowej prezentacji kandydata nie jest dokonywana przez niego samego lecz przez lektora.
typ talk show- kandydat jest filmowany z dość bliskiej odległości , ale nie mówi wprost do kamery tylko do niewidocznego dla widza interlokutora. Celem takiego zabiegu jest wywołanie iluzji intymnego realnego kontaktu, dlatego nie wnosi się korekty potknięć, językowych, kolokwializmów. Kandydat nie patrzy do kamery ,a wg Umberto Eco „osoby, które nie patrzą do kamery, robią coś, co jak się uważa robiłyby, gdyby nie było telewizyjnej kamery” kolejny przykład budowania iluzji i realności
typ program informacyjny- przeprowadzony np. w scenerii teleexpresu, po to by informacje zawarte w komunikacie zakwalifikowane zostały jako prawdziwe i aktualne.
antyutopia/film katastroficzny- gatunek ten ma wiele wspólnego z filmem katastroficznym. Najczęściej film ukazujący ponury krajobraz z ciężkim podkładem muzycznym i lektorem, który grobowym głosem odczytuje tekst, często obarczający kontrkandydatów.
Jakie są efekty systemowe rozprzestrzenienia się reklam politycznych?
Zwiększenie kosztów kampanii w związku z wzrostem roli reklamy politycznej
Wzrost roli wynajętych specjalistów
Pojawienie się outsiderów
Obniżenie frekwencji wyborczej i zaangażowania obywatelskiego
Przymus streszczania
Obniżenie jakości dyskursu politycznego ( nie wiem czy mu o to chodziło i czy tylko wymienić ale chyba tak)