Główne sposoby samodzielnej pracy uczniów z książką:

1. Uczenie się z podręcznika w celu zdobycia lub utrwalenia wiadomości.

2. Sporządzanie notatek w postaci konspektu lub planu.

3. Posługiwanie się przez uczniów lekturą uzupełniającą.

Model metody pracy z książką na lekcji:

1. Ukierunkowanie pracy (problemy, zadania)

2. Czytanie orientacyjne (ustalenie zakresu informacji)

3. Wyjaśnienie wątpliwości i niejasności

4. Praca z tekstem (uczenie się, czytanie połączone z rozwiązywaniem zadań, problemów)

5. Interpretacja, przyjęcie i ocena wyników.

Notatki w postaci:

• konspektu (streszczenie za wskazaniem najważniejszych informacji)

• planu (wyodrębnienie w całości tekstu logicznie uzasadnionych części i nadawanie im trafnych tytułów)

Etapy pracy z tekstem:

1. Ukierunkowanie pracy za pomocą pytań, poleceń, zadań

2. Czytanie całości tekstu - z koncentracją uwagi, dokładne, ze zwróceniem uwagi na sens całości

3. Ponowne czytanie tekstu - nastawienie na interpretację (uchwycenie tych części tekstu, które odpowiadają oczekiwaniom w związku z postawionymi zadaniami)

4. Opracowanie poszczególnych części logicznych utworu pod kątem znalezienia odpowiedzi na wysunięte w zadaniu pytania

5. Sprawne czytanie całości oraz próba samodzielnego referowania

Praca z tekstem:

• daje uczniom możność utrwalenia, rozszerzenia i pogłębiania zdobytej na lekcjach wiedzy

• wdraża uczniów do opanowania metod samokształcenia

Samodzielne posługiwanie się przez uczniów książką i czasopismem występuje we wszelkim nauczaniu. Uczenie się z podręcznika w celu zdobycia lub utrwalenia pewnych wiadomości, to sposób stosowany przez ogół nauczycieli. Przygotowanie ucznia do tej pracy zmierza do tego, aby wiedział, jak się uczyć, żeby w najkrótszym czasie uzyskać najlepsze wyniki. Na ogól zaleca się taki sposób, przy którym uczeń po jednorazowym przeczytaniu danego tekstu, przeanalizuje go w myśli, wyodrębniając najważniejsze zagadnienia lub nawet układając plan. Następnie wyjaśni niezrozumiałe wyrazy. Ważne jest, aby przyzwyczaić uczniów do wyodrębniania najważniejszych informacji. Bardzo ważne jest sporządzanie notatek, najlepiej przy powtórnym przeczytaniu tekstu. Istotne jest, aby uczniowie posługiwali się lekturą uzupełniającą, jednak wymaga to dużej samodzielności.

„Metoda paznokciowa” - mechaniczne wyznaczanie w podręczniku zakresu tekstu, który uczniowie mają opracować. Wady: Uleganie autorytetowi podręcznika, pamięciówka, brak aktywności, samodzielności, krytycyzmu myślowego, wywołuje zjawisko werbalizmu.

Lepszy sposób: metoda zadawania problemowego, zamiast metody zadawania „od-do”.

---