57.3. Naczynioruchowy nieżyt nosa

- charakteryzuje się nadreaktywnością błony śluzowej nosa na czynniki niespecyficzne, np. zapachy, dym, zmiany temp. Itp.

- mechanizm nieznany ( prawdopodobnie zmiany w ukł autonomicznym: pobudzenie przywspółczulne powoduje rozszerzenie naczyń błony śluzowej i ↑ wydzielanie śluzu)

Objawy wyst po 20rż, obecne są przez cały rok, nasilają się u kobiet w ciąży.

Objawy: utrudnione oddychanie przez nos, w badaniu jamy nosowej widoczny jest znaczny obrzęk błony śluzowej pokrytej niewielką ilością wydzieliny, w badaniach laboratoryjnych prawidłowe stężenie IgE, brak eozynofilii nosowej i ujemne wyniki testów alergicznych.

Obecność dużej ilości wydzieliny nie jest objawem charakterystycznym.

NIE występują: świąd, łzawienie, kichanie

Postępowanie: unikanie czynników drażniących, donosowo leki antycholinergiczne, umiarkowany wysiłek fizyczny.

58.2. Kiedy należy myśleć, że zawroty głowy są pochodzenia błędnikowego (obwodowego)?

- zawroty o charakaterze wirowania

- nagły początek ( w ośrodkowym- skrycie)

- napad trwa kilkanaście minut - godzin (ośr - kilka sekund)

- zmiana położenia głowy zmienia nasilenie zawrotów (w ośr nie wpływają)

Objawy współistniejące:

- 1-str upośledzenie słuchu

- szumy uszne

- nudności, wymioty

Testy statyczne i kinetyczne:

- zbaczanie lub padanie w bok

- zwrot głowy zmienia kierunek padania

- symetryczne zbaczanie rąk w próbie mijania i wskazywania

Oczopląs samoistny:

- dwufazowy ( faza szybka i wolna)

- regularny, skojarzone ruchy gałek ocznych

- kierunek poziomy, poziomo-obrotowy

- fiksacja hamuje oczopląs

59.1. Kiedy i dlaczego wykonuje się operacje radykalne ucha?

Celem operacji radykalnej jest usunięcie zmian zapalnych w uchu środkowym wraz z kosteczkami słuchowymi i patologicznie zmienioną błoną bębenkową oraz zamknięcie ujścia bębenkowego trąbki słuchowej.

Operacje radykalne wykonuje się u chorych starszych, powyżej 65 r. życia, gdy przewlekłemu zapaleniu ucha środkowego towarzyszą:

· choroby ogólnoustrojowe,

· zniszczenie tylno-górnej ściany kostnej przewodu słuchowego zewnętrznego przez perlak lub przewlekłe zmiany zapalne,

· przetoka w kanale półkolistym,

· porażenie nerwu twarzowego w przebiegu przewlekłego zapalenia ucha środkowego,

· wznowa lub pozostałość perlaka po uprzednio wykonanym zabiegu techniką zamkniętą,

· upośledzenie słuchu znacznego stopnia o charakterze odbiorczym w uchu operowanym.

Zabiegi tego typu wykonuje się również w przypadkach:

· gdy ucho, które należy operować, stanowi jedyne słyszące ucho,

· perlakowego zapalenia ucha środkowego u dzieci - wskazana jest wtedy operacja radykalna zmodyfikowana, jednak optymalny wybór zabiegu należy rozpatrywać indywidualnie,

· zawansowana tympanoskleroza z postępującym odbiorczym uszkodzeniem słuchu,

59.2. Jaki wpływ może mieć neuroinfekcja na sprawność narządu przedsionkowego?

Narząd przedsionkowy, znajdujący się wraz z narządem słuchu w uchu wewnętrznym, jest integralną częścią układu równowagi obok narządu wzroku, receptorów czucia głębokiego i ośrodków położonych w pniu mózgu oraz w móżdżku. Narząd przedsionkowy bierze udział w procesie utrzymania postawy ciała i orientacji w przestrzeni. Czynność jego uwarunkowana jest współdziałaniem części obwodowej i ośrodkowej układu nerwowego.

Część obwodowa : receptory, część przedsionkowa nerwu VIII i zwój przedsionkowy.

Na część ośrodkową składają się : jądra przedsionkowe pnia mózgu i liczne połączenia nerwowe z jądrami istoty siatkowatej, wzgórzem, ośrodkami układu autonomicznego, móżdżkiem i korą mózgu. Każda przeszkoda na drodze odruchu przedsionkowo-okoruchowego (z części obwodowej) może powodować oczopląs, a przeszkoda na drodze odruchów przedsionkowo-rdzeniowych może prowadzić do zawrotów głowy, zaburzeń równowagi, padania.

61.1. Jak postępować z chorym w ostrym napadzie zawrotów głowy?

Należy zalecić choremu, aby usiadł lub położył się, zamknął oczy i spokojnie oddychał. Jeśli zawroty nie ustępują lub towarzyszą im inne objawy, należy wezwać pogotowie.

W każdym przypadku wystąpienia ostrego napadu zawrotów głowy należy skontaktować się z lekarzem w celu przeprowadzenia diagnostyki i zastosowania odpowiedniego leczenia.

Leczenie farmakologiczne może być objawowe lub przyczynowe. W leczeniu objawowym stosuje się leki z grupy antivertiginosa neuroleptica lub non-neuroleptica. Z pierwszej grupy w ostrym napadzie można zastosować np. chlorpromazynę (Fenactil). W grupie drugiej znajdują się leki anksjolityczne i przeciwhistaminowe, działające zapobiegawczo.

Leczenie przyczynowe uwarunkowane jest czynnikiem etiologicznym:

- w zapaleniu błędnika - antybiotyki

- w stwardnieniu rozsianym - sterydy

- w nerwicowych zawrotach - leki przeciwnerwicowe

Itp.

61.2. Anginy - etiologia i rodzaje

Anginy są najczęściej wywołane przez paciorkowce z grupy A (beta-hemolizujące), rzadziej z grupy B, C, G, gronkowce, paciorkowiec zapalenia płuc i Haemophilus influenzae.

Do zakażenia dochodzi przez kontakt z osobą chorą lub przez uczynnienie się saprofitujących w organizmie bakterii pod wpływem oziębienia, zmiany klimatu, przy współistnieniu chorób lub czynników upośledzających odporność.

Rodzaje:

- angina nieżytowa - przekrwienie migdałków podniebiennych

- a. grudkowa - w ujściach zasklepków migdałków występują punkcikowe biało żółtawe plamy przeświecające przez błonę śluzową

- a. zatokowa - białawe naloty na migdałkach

- a. rzekomobłoniasta - przy zakażeniu pneumokokowym; naloty obejmują cała powierzchnię migdałków

- a. toksyczna - dominują objawy ogólnoustrojowe nad miejscowymi

61.3. Czego następstwem jest powoli narastająca duszność po urazie krtani?

Spowodowana jest przemieszczeniem tkanek miękkich wnętrza krtani i ich obrzękiem, krwotokiem lub niedrożnością krtani.

62.1. Paracenteza - co to za zabieg i kiedy jest wykonywany?

Paracenteza, inaczej myringotomia - zabieg laryngologiczny polegający na nakłuciu błony bębenkowej w celu ewakuacji wydzieliny patologicznej z jamy bębenkowej (w wyniku ostrego zapalenia ucha

62.2. Zasada postępowania po otwartych urazach krtani.

Chory powinien być hospitalizowany. W pierwszej kolejności należy zapewnić drożność dróg oddechowych, opanować krwawienie i ocenić, czy uraz nie spowodował uszkodzeń głowy i szyjnego odcinka kręgosłupa. Postępowanie obejmuje stosowanie leków przeciwobrzękowych lub wykonanie intubacji bądź tracheotomii. Złamania i przemieszczenia chrząstek krtani oraz uszkodzenie błony śluzowej wymagają jak najwcześniejszej interwencji chirurgicznej w celu odtworzenia ich ciągłości, niezbędnej dla zachowania czynności oddechowej i głosowej. Zapobiega to późniejszemu powstawaniu utrwalonych bliznowatych zwężeń i zaburzeń czynności krtani. W postępowaniu należy uwzględnić wczesną rehabilitacje foniatryczną.

64.2. Jakie mogą być późne następstwa po urazie głowy?

wstrząśnienie mózgu,

stłuczenie mózgu,

krwawienia śródczaszkowe.

Krwiaki wewnątrzczaszkowe

Późny płyn otok pourazowy

Nawracające zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych

64.3. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani.

Występuje w przebiegu chorób zapalnych jamy nosowej, zatok, gardła oraz w przebiegu grypy, przeziębień i chorób zakaźnych np. płonicy, odry, krztuśca, duru brzusznego i błonicy.

Pierwotnym czynnikiem etiologicznym jest zakażenie wirusowe, a bakteryjne (paciorkowce i gronkowce)jest wtórne.

Czynniki sprzyjające:

- zanieczyszczone powietrze

- nadużywanie alkoholu

- palenie papierosów

- nadużywanie głosu

Leczenie:

- leżenie w łóżku

- leki p-gorączkowe, p-obrzękowe, p-kaszlowe, mukolityczne

- antybiotyki stosowane są w zakażeniu bakteryjnym (ampicylina, amoksycylina)

66.2. Technika tamponady tylnej.

Etapy zabiegu

• do jamy nosowej po stronie krwawienia (czasami po obu stronach) wprowadza się cienki drenik gumowy lub cewnik, wsuwając aż ukaże się jego druga strona w części ustnej gardła

• widoczny dren łapie się kleszczykami i wyciąga przez jamę ustną na zewnątrz

• do końca dreniku wystającego przez jamę ustną przywiązuje się 2z 3 nitek tamponu Bellocqa. Wielkość tamponu musi być odpowiednio dobrana do warunków anatomicznych nosogardła

• Pociągając za końcówkę drenu wystającą z nosa, powodujemy, że przywiązany tampon Bellocqa wsuwa się do jamy ustnej a następnie do gardła

• po ukazaniu się na zewnątrz nosa nitek przeciągniętego tamponu należy je odciąć od cewnika i każdą złapać kleszczykami peana

• trzymając w lewej ręce kleszczyki z uchwyconymi nitkami i pociągając je na zewnątrz przemieszcza się tym samym tampon w kierunku jamy ustnej a następnie części nosowej gardła

• kiedy tampon znajdzie się w okolicy podniebienia miękkiego należy palcem wskazującym wtłoczyć go do części nosowej gardła, jednocześnie silnie napinając nitki trzymane kleszczykami

• stale czas naprężając nitki wystające z nosa zakłada się klasyczną tamponadę przednią. Kończy się ją formując mały wałeczek z gazika, zakładany między nitki tamponu Bellocqa. Na gaziku tym mocno związuje się nitki tamponu Bellocqa wystające przez nos. Końcówki związanych nitek obcina się.

• nitki wprowadzone przez usta zakłada się za ucho lub przykleja plastrem do policzka (nie obcinając ich), gdyż służą one później do usunięcia tamponady.

66.3. Fizjologia jamy ustnej i gardła.

Nie wiem co dokładnie o tym napisać. Każdy z nas jest specjalistą w tej dziedzinie ;) więc tylko małe przypomnienie najważniejszych funkcji:

• wstępna, mechaniczna obróbka pokarmu i przygotowanie go do dalszego trawienia

• wargi i policzki biorą udział w przyjmowaniu pokarmów i są pomocniczymi elementami w artykułowaniu mowy

• na języku znajdują się różne rodzaje brodawek spełniające funkcje mechaniczne (nitkowate i grzybowate) oraz smakowe ( liściaste, okolone i grzybowate)

• w jamie ustnej znajdują się liczne ujścia gruczołów wydzielających ślinę, ktorej funkcje są bardzo liczne, np. trawienna, obronna, ochronna itd.

• Wyróżniamy 3 typy błony śluzowej: żującą(dziąsło i podniebienie), wyścielającą(wargi, policzki, zębodół, dno, brzuszna pow języka, podniebienie miękkie) oraz specjalną (język i czerwień wargi); błona śluzowa pełni funkcje: osłaniającą, odnawiającą, obronną, smakową, wchłaniania, zwilżającą, wchłaniania.

• Zęby - wiadomo

• W jamie ustnej następuje faza ustna połykania

• J.u stanowi jamę rezonacyjną, wspomaga formowanie barwy głosu i tworzenie głosek mowy

• Przy niedrożności nosa jest drogą oddechową

• Funkcja obronna - dzięki bogatemu unerwieniu wyczuwanie temperatury np. napojów, obecności ciał obcych

• Jest miejscem wyzwalania odruchów wymiotnych i połykowych

67.2. Ropień tylnogardłowy (zagardłowy)

Dotyczy tylko małych dzieci i występuje rzadko.

Powstaje w wyniku zakażenia i zropienia węzłów chłonnych zagardłowych, znajdujących się pomiędzy powięzią gardłową a powięzią przedkręgową.( węzły te wyst tylko u dzieci a później zanikają)

Etiologia: paciorkowce lub gronkowce (wyst często po zapaleniu błony śluzowej nosa oraz gardła i anginie)

Objawy:

- podwyższenie temp ciała

- obj niedotlenienia

- trudności w połykaniu i oddychaniu

- znaczna duszność

- uwypuklenie tylnej ściany gardła

- chełbotanie

67.3. Przyczyny krwawień z nosa

Przyczyny miejscowe:

 Uraz nosa i zatok

 Nadmierne wysuszenie błony śluzowej nosa

 Ciało obce

 Polip krwawiący

 Nowotwory nosa, zatok, jamy nosowogardłowej

• Zabiegi w obrębie nosa i zatok

• Samoistne

• Ostry nieżyt nosa

• Zmiany zanikowe

• Ubytki przegrody

68.2. Ropnie okołomigdałkowe - klasyfikacja, objawy, zasada postępowania

Klasyfikacja:

- przednio-górne

- tylno-górne

- dolne

- zewnętrzne

Objawy:

- podwyższona temp

- silny jednostronny ból gardła

- utrudnione połykanie

- mowa gardłowa

- nadmierne wydzielanie śliny

- w ropniach przednio-gornych szczękościsk

- asymetria podniebienia

- uwypuklenie w okolicy migdałka

- przemieszczenie języczka w stronę zdrową

- na powierzchni migdałka zmiany jak w anginie

- błona śluzowa gardła przekrwiona

68.3. Ostre zapalenie migdałków

Stan zapalny może obejmować wszystkie migdałki jednak najczęściej obejmuje poszczególne migdałki.

Często powstaje odczyn okolicznych węzłów

Dotyczy osób w każdym wieku

Etiologia:

Wirusy i bakterie G+

W zap. Migdałków podniebiennych dominują ryno- i korona wirusy, rzadziej adeno- i enterowi rusy, wirusy grypy i para grypy, Coxsackie, opryszczki, półpaśca.

Objawy:

- podwyższenie temp ciała

- złe samopoczucie

- przekrwienie błony śluzowej gardła, podniebienia i migdałków

- w zasklepkach może występować wysięk surowiczy; nie ma białawych nalotów

- współistnieją objawy zakażenia wirusowego: katar, zapalenie spojówek, itp.

Leczenie:

- leżenie w łóżku

- leczenie objawowe (nlpz)

· zagrażające powikłania wewnątrzczaszkowe pochodzenia usznego.

Po operacji słuch ulega znacznemu pogorszeniu.

środkowego), lub w celach diagnostycznych. Wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym (u dzieci).

65.3. Czy konikotomia jest postępowaniem ostatecznym w duszności krtaniowej?

NIE

Konikotomia jest zabiegiem doraźnym i tymczasowym. Ostatecznym postępowaniem jest wykonanie tracheotomii.

Leczenie:

- hospitalizacja

- nacięcie i drenaż (wewnątrzustnie)

- intensywna antybiotykoterapia pozajelitowa

Postępowanie:

- nakłucie zwiadowcze

- nacięcie

- nie drenuje się, tylko w drugiej dobie po nacięciu ponownie rozszerza

- płukanie gardła roztworem nadmanganianu potasu, szałwią lub rumiankiem

- antybiotyki

- przebycie ropnia jest wskazaniem do usunięcia migdałków podniebiennych

- ropień zewnętrzny jest trudny do opróżnienia więc usuwa się migdałek uzyskując jednocześnie opróżnienie ropnia

Ropień mózgu

Padaczka pourazowa

Zanik korowo-podkorowy

Krwotok podpajęczynówkowy

Przetoka tętniczo-żylna\

Uszkodzenie nerwów czaszkowych

Objawy:

- ból w okolicy krtani

- uczucie przeszkody w gradle

- chrypka, suchy kaszel

- może być bezgłos

- objawy ogólne ( podwyższona temp., dreszcze, złe samopoczucie)

- nie występuje duszność krtaniowa

Przyczyny ogólne:

• Zaburzenia w krążeniu: nadciśnienie tętnicze i żylne

• Choroby naczyń: miażdżyca, białaczka, niedokrwistość plastyczna, zaburzenia hematopoezy, dysproteinemia, choroba Rendu-Osler-Webera

• Zaburzenia krzepliwości: hemofilia, choroba von Willebranda

• Leczenie salicylanami, antykoagulantami, antybiotykami (chloramfenikol)

• Grypa

• Krwawienia zastępcze u młodych kobiet w czasie miesiączki

• Zatrucia endogenne - choroby nerek, wątroby, tarczycy

• Zatrucia egzogenne - Cr, Hg, Pb

• Awitaminozy C,K,E,D

- witaminy

- preparaty odkażające miejscowo

- antybiotyki tylko przy dołączeniu zakażenia bakteriami oraz u osób z chorobą reumatyczną i chorobami nerek

5

---