Norma i patologia w zach ludzkim. Niedostosowanie społeczne- jej istota wśród młodzieży
Norma- w psychiatrii i psychologii to konstrukt naukowy wyznaczający granice zachowań normalnych. Normy nie są jednoznaczne i nie określają jasno jakie zach są patologiczne ze względu na społeczne pojęcie diagnozy.
Patologia-jest to zachowanie lub grupa zachowań, które przeszkadzają jednostce w prawidłowym funkcjonowaniu wśród społeczeństwa, np. alkoholizm, narkomania
Niedostosowanie społ- są to osoby nie zdolne do pełnienie ról społ zgodnie z oczekiwaniami wskutek niedostatków dyspozycji wykonawczych, takich jak: procesy ( upośledzeni umysłowo- procesy intelektualne); procesy (głusi, niewidomi- procesy orientacyjne), procesy werbalno motoryczne (przewlekle chorzy i kalecy) lub nie są skłonne do pełnienia ról wobec różnych oczekiwań społecznych
*Zadaniem wielu socjologów, psychologów i pedagogów podstawą niedostosowania społ wśród młodzieży są zaburzenia osobowości młodego człowieka. Haling Spionek uważa że młodzi społecznie niedostosowani to tacy u których zaburzeniu uległa sfera emocjonalno- duchowa oraz rozwój charakteru i osobowości, co powoduje często zakłócenia stosunków spol między dziećmi, młodzieżą a ich otoczeniem.
*Istotą zaburzenia jest dysfunkcyjność napędowych (emocjonalnych) i kontrolowanych (wolicjonalnych) składników struktury osobowości.
*Stott- uważał, że dziecko niedost. to takie które rozwija się w taki sposób, że odbija się to źle na nim samym, a które bez pomocy z zewnątrz nie może poprawić swoich stosunków z rodzicami, nauczycielami i innymi dorosłymi, często również z rówieśnikami, zaś nie jest dostosowany ten kto działa na swoją szkodę, ale z tego powodu nie cierpi.
*Rodzaje niedost.- ZACHAMOWANIE (brak naturalnej pewności siebie, ostrożne wobec obcych, brak zaufania do własnych umiejętności, brak energii fizycznej, łatwo się zniechęca, odrzucenie spol kontaktów, kompromisowość, pozornie bezkonfliktowe); WROGOŚĆ (demonstracyjno- bojowe) - (brak chęci do współpracy, bierny stosunek do wszelkich form życia w klasie, złe zachowania, agresywna postawa przy jakiejkolwiek interwencji); ASPOŁECZNOŚĆ (napastliwy stos do spol, kłamliwość, lekkomyślna odwaga, brak uznania do autorytetów, brak krytycyzmu); NIEKONSEKWENCJA( nadmierna ruchliwość połączona z brakiem koncentracji, duże zmiany nastrojów, obniżony krytycyzm, zbieganie w względy innych)
4) zaburzenia młodzieży nieprzystosowanej i przestępczej. Zaburzenia psychologiczne.
OSOBOWOŚĆ- jest to wieloczynnikowa struktura dynamiczna, która integruje i reguluje zachowanie się człowieka oraz jego relacje ze światem. Układ cech składających się na osobowość, to charakter.
*Cecha jest to pewna właściwości zachowania oraz skrócony opis pewnych schematów zachowań.
*Typy- neurotyk, psychopata
6)Podkultura więzienna tzn. „drugie życie”
Cechy podkultury więziennej:
-jest to kultura dewiacyjna
-podział w zakładzie karnym na osoby pozbawione wolności i personel instytucji (2 obozy)
-życie społeczności zakładu jest regulowane w każdej drobiazgowej sprawie
-ze względu powyższych jest to uznawane za tzw. „Drugie życie”
-rekapitulacja czyli nieformalna organizacja społeczna w instytucji zwłaszcza totalnej
-o charakterze drugiego życia decydują ludzie, którzy przebywają tam
-instytucje pomagają- lub są same winne powstawaniu drugiego życia
-to jaki charakter ma podkultura więzienna zależy od przeniesionych ze środowiska otwartego norm i obyczajów więźnia osadzonego
-pozycja zależy od przeszłości przestępczej
-należą do podkultur dobrowolnie lub pod przymusem
-7 zasad grypserki dotyczy takich sfer jak:
*zasady postępowania grypserów z nie grypserami
*stosunek gryp serów do administracji zakładu
*stosunek gryp serów do ogólnych norm w zakładzie
*zasady dotyczące higieny grypserów
*zasady komunikowania się grypserow swoją gwarą
*zasady postępowania gryp serów w określonych sytuacjach
-ważna jest u gryp serów: (honor-godnośc; -charakter- twardość; - lojalność-solidarność)
-duża kontrola współwięźniów
-losem i życiem decydują podkultury nie zakład
-aby zająć wysoką pozycję ważna jest przeszłość kryminalna,a na drugim miejscu siła fizyczna)
7) Diagnoza resocjalizacyjna
*Diagnoza bada pewne obszary życia osoby niedost.spol lub wykolejonej. Są to takie obszary jak:
1.opis obszaru klinicznego asocjalności czy niedost.spol (badania w poszukiwaniu na tle biologicznym) 2.etiologia(przestępczość w rodzinie;wywiad środ)
3. Osobowość(zdolności,typowe zach.)
4. Prognoza resocj. (w warunkach wolnościowych)
5. Zalecenia resocj.
*obraz kliniczny wych powinien zawierać: stosunek badanego do rodziny, sposób spędzania wolnego czasu; charakter rozrywek; seksualizm i stosunek do płci przeciwnej; popełnione czyny przestępcze; stosunek badanego do danego przestestwa
*analizowanie osobowości wychowanka z punktu widzenia jej: właściwości instrumentalno-wych;
Właściwości emocjonalno-motywacyjne; właściwości warunków pozytywnych
8) Profilaktyka wobec młodzieży niedostosowanej społecznie
Profilaktyka oznacza zapobieganie występowania jakiś nieporządnych stanów negatywnych. Mówiąć o profilaktyce społ mamy an mysli zapobieganie niepożądanym procesom i zjawiskom, okreslanym jako przejawy patologii zycia spol do których zalicza się między innymi:przestępczość,alkoholizm
Profilaktyka( resocj penitent )-> powstrzymująca; ->eliminująca (objawowa; uprzedzająca)
9) Srategie, metody i techniki wych resocj.
Metody: pośrednie (grupowe); bezpośrednie(jednostka)
Metody resocj to: wpływ osobisty; przykład własny; doradzanie wychow; przekonywanie; oddziaływanie sytuacyjne; organizowanie doświadczen uczacych; nagradzane i karanie; uświadomienie skutków zachowan; trening
10) Źródła zasad ped resocj (wg Czapłów)
Typologia Czapówa wyróżnia III zasadnicze typy nieprzyst spol ze względu na różne czynniki etiologiczne: I zwichnięta socjalizacja; II demoralizacja; III socjalizacja podkultury
11) Zespół potrzeb Thomasa
Bezpieczeństwo; poczucie tożsamości, poczucie bycia kochanym; potrzeba sukcesu; potrzeba przeżycia czegoś nowego.
Są to typowe potrzeby jednostek odbywających karę w zakładach karnych i penitencjarnych
12) Kształcenie zainteresowań ich badanie w resocjalizacji
Tak jak u każdego ważną częścią życia są zainteresowania, to tak samo są one ważne dla więźniów w zakładach karnych niestety dostępność i rozmaitość do nich przez więźniów jest bardzo niska.
Zainteresowania więźniów mogą być dewiacyjne (oddalające od procesu resocj) lub rozwijające (popychające w procesie resocj) Możliwości instytucji w której przebywa osadzony oraz chęci samego osadzonego są bardzo ważne w procesie realizacji swoich zainteresowań na terenie zakładu karnego.