O poprawie Rzeczypospolitej
Traktat składa się z pięciu ksiąg.
Księga pierwsza „O obyczajach” jest w dużym stopniu rozprawą o ludzkiej naturze. Modrzewski zakłada, że w każdym z nas jest naturalne dobro i sugeruje konieczność usilnego doskonalenia się przez głęboką wiarę i życie zgodne z dziewiczą naturą. Zdaniem Modrzewskiego dobre obyczaje gwarantują pomyślność i stabilność państwa. Państwo powinno kontrolować przestrzeganie cnoty i zasad moralnych. Frycz wszelkie źródła istniejącego zła, a także szansę poprawy obyczajów widzi w odpowiednim wychowywaniu ludzi młodych. To postępowanie powinno być dodatkowo wsparte mądrymi rządami urzędników i króla. Ustrój idealny, który łączy w sobie elementy demokracji, rządów arystokratycznych i monarchii, pisarz odnalazł w Biblii, w Księdze Mojżeszowego Prawa. Idealne państwo opisane przez Modrzewskiego było praktycznie niemożliwe do zrealizowania, lecz dużo z wysuniętych przez niego postulatów mogło zostać zastosowane i to nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Europy.
W księdze drugiej „O prawach” Modrzewski porusza problem równości wobec prawa. Frycz odwołuje się do opisanego w Biblii ideału równości wszystkich ludzi stworzonych przez Boga i chce, aby wszyscy przestępcy, którzy dopuścili się „mężobójstwa” byli jednakowo traktowani przez prawo, bez względu na ich pochodzenie. Frycz pisze również o potrzebie reformy sądownictwa i postuluje wysokie kary dla wszystkich wrogów Rzeczypospolitej.
W księdze trzeciej „O wojnie” zawarte są rozważania dotyczące reform wojskowych oraz poprawy obronności kraju. Modrzewski podzielił wojny na sprawiedliwe, czyli obronne i niesprawiedliwe, czyli zaborcze. Państwo winno dbać o poprawne stosunki z sąsiednimi państwami, co pozwoli uniknąć konfliktów zbrojnych. Jednak zawsze trzeba być gotowym na skuteczną obronę w wypadku zagrożenia.
Najbardziej kontrowersyjną księgą jest księga czwarta - „O kościele”. Frycz głosił w niej potrzebę podjęcia dyskusji na temat kształtu życia wyznaniowego w państwie. Modrzewski postulował tolerancję i wolność wyznaniową. Proponował także przeprowadzenie reformy instytucji Kościoła.
W piątej, ostatniej księdze „O szkole” Modrzewski domagał się podwyższenia poziomu kształcenia i powiększenia wydatków przeznaczonych na oświatę, ponieważ spełnia ona istotne funkcje wychowawcze w procesie kształtowania uczącej się młodzieży. Frycz dostrzegł nadużycia finansowe w Kościele i zaproponował, by duchowieństwo wzięło czynny
udział w finansowaniu szkół.