Noworodek- 1-28 dzień życia.
Podział noworodków: niedonoszone 34-37 tydz. Życia; donoszone 38-41 tydz życia, przenoszone 42 tydz.
Waga i wzrost zależą od: płci, zdrowia matki, diety matki, warunków socjalnych. Średie wachania wagi: 2,5-4,600 , żenskie noworodki są lżejsze 2,5-3,5; męskie-2,5-4,5.
Długość: 47-55cm, obwód czaszki 34-35cm, głowa ma 1/5 dł ciała - jest elastyczna, ma podatnosc na uciski. Kl piersiowa 32-33cm K.czaszki połączone szwami, miedzy k.czołowymi a ciemieniowymi jest ciemiaczko duże, między k. potylicznymi a ciemieniowymi - ciem. małe. Mózg- nie jesr dostatecznie rozwinięty, poprawia się jakość komorek. Ukł kostny- słabo rozw.,przeważają elem chrzęstne, duża elastyczność, nie ma fizjologicznych krzywizn. Duży tułów, małe kk, duża głowa. Podskórna tk. tłuszczowa dobrze rozw. Paznokcie miękkie, wychodzą poza opuszke palców, skóra różowa, delikatna, .Po urodzeniu nowor. Pokryty jest mazią płodową, Ukł mięśniowy nie wpełni rozw,./ 30-40 oddechów/min. Ukł pokarmowy-niewielka pojemność, karmimy często, małymi porcjami co 3 godz. W ciągu 24godz oddaje 1 stolec SMÓŁKA. W ciągu pierwszych dni życia nowor. traci 10% wagi urodzeniowej. przyczyny :wydalanie, oddawanie moczu, utrata mazi płodowej, wysychanie kikuta pępowinowego.
Ocena stanu zdrowia noworodka: APGAR 1 i 5 min zycia; oceniamy oddech, akcję serca, skurcz, napięcie mm, odruch na wprowadzenie cewnika do nosa, Pomiar- masy ciała, główki,uszkodzenie porodowe. Wrazłiwe okolice-gł, dłonie, usta, stopy, brzuszek. Rytm dobowy noworodka: zdrowy noworodek stale porusza rączkami, nózkami, ssie, ziewa, ma czkawke, grymasy twarzy, płacze, spi 16-18godz.
Semiotyka ogólna u dzieci:
Zajmuje się objawami chorobowymi i i ch interpretacją. Do najczestszych objawów chorobowych należa: gorączka, kaszel, duszność, wymioty, bóle brzucha. Gorączka- podwyzszenie temp ciała powyżej 38 stopni C. Podział gorączki: ciagła, zwalniająca, trawiąca, przerywana.; Stan podgorączkowy- wyst po południu, może być związany z utajonym ogniskiem zapalnym. Goraczka 3 dniowa- choroba zakażna, wyst często u dzieci miedzy 6- 36 mies życia, - „rumień nagły”, Okres jej inkubacji trwa 5-15 dni. Jest to łagodna infekcja wirusowa trwajaca 3-5 dni, rozpoczyna się nagłyam wystapieniem wysokiej temp 38-45 stopni C, nie poprzedzona żadnymi objawami, trwa 2-3 dni, gdy temp spada na tłowiu dziecka pojawia się czerwona plamista wysypka która szybko znika z tułowia i pojawia się na szyi, rekach, nogach.W chwili pojawienia się wysypki dziecko przestaje być zródłem zakazenia,- Farmakoterapia, zimne okłady, duża ilość płynów do picia.; Kaszel,- spowodowany najczesciej przez zmiany chorobowe ukl pokarmowego- gardała, krtania, oskrzeli, płuc, przy draznieniu przewodu słuchowego zewnetrznego, w chor ukl krazenia, (kaszel krtaniowy, wilgotny-zap oskrzeli_Pokasływanie, Duszność- uczucie oddychania połączone z ruchami oddechowymi wykonywanymi z wysiłkiem- pochodzenia płucnego, sercowo naczyniowego, metabolicznego, psychogennego, nerwowo miesniowego. Rodzaje dusznośći - zatorowa lub obturacyjna, restrekcyjna, blok pęcherzykowo głośnikowy. Wymioty- objaw wielu chorób, powtarzajace się wymioty prowadza do: odwodnienia, zaburzen elektrolitowych i kwasowo zasadowych, do niedoboru energii. Wymioty wystepuja w: w chorobach przewodu pokarmowego, w chor zakaźnych, oun, ukł moczowego, w zatruciach, chorobie lokomocyjnej, przy ciązy, narkozach, Bóle brzycha-objaw wielu chorób u dzieci; napadowe, przewlekłe, nawracające, o róznej lokalizacji oraz ze stolcami-wolnymi, zaparciami, nietrzymaniem stolca, z domieszka sluzu lub krwi, z wymiotami. BADANIA: morfologia, badanie moczu, gastroskopia, USG, rentgen, badanie kału, elektrolitów, wymarznięć.
ADHD - skrót z ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder, czyli Zespół nadpobudliwości psychoruchowej, określany w literaturze jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi lub zaburzenia hiperkinetyczne.
Uważa się, że ADHD występuje u 4-8% dzieci w wieku wczesnoszkolnym (6-9 lat), głównie chłopców, niezależnie od rasy i kultury
Objawy nadpobudliwości mogą również występować w wyniku uszkodzenia centralnego układu nerwowego, a także przy innych zespołach objawowych np. u pacjentów z łamliwym chromosomem X.
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej ma podłoże biologiczne ,wynika z błędów wychowawczych, czy czynników psychogennych
Objawy
Sfera ruchowa : niepokój ruchowy w zakresie motoryki
niemożność pozostawania w bezruchu
bezcelowe chodzenie
przymusowe wymachiwanie rękami
podskakiwanie
wzmożone drobne ruchy kończyn ,bieganie bez celu
Sfera poznawcza
trudności w skupieniu uwagi
brak wytrwałości ,korzyści z działania
wzmożony odruch orientacyjny
pochopność
znaczna męczliwość w pracy
pobieżność myślenia
trudności wizualno-motoryczne
trudności syntetyzowania w myśleniu
brak umiejętności planowania
opóźnienie rozwoju mowy
kłopoty z artykulacją
problemy ze strukturą zdania
nieprawidłowe układanie dźwięków
pamięć krótkotrwała
Sfera emocjonalna nieopanowane, nieraz bardzo silne reakcje emocjonalne
wzmożona ekspresja uczuć
zwiększona wrażliwość emocjonalna na bodźce otoczenia
wybuchy złości
impulsywność działania
Diagnoza ADHD ciągła aktywność ruchowa
opóźniony rozwój mowy
problemy ze snem
problemy z jedzeniem
Dzięki wszechstronnemu badaniu dziecka, w skład którego wchodzi badanie lekarskie, badanie psychopedagogiczne, badania neurofizjologiczne, ocena mowy oraz terapia zajęciowa, tylko u nielicznych dzieci z zaburzeniami koncentracji uwagi diagnoza nie ujawnia problemu.
Sposoby działania
Terapia behawioralna: Terapia mowy i języka: Terapia zajęciowa:
Kontrola dietetyczna:
Leczenie farmakologiczne:
zasady dotyczące postępowania wychowawczego Stała kontrola i przypominanie o zobowiązaniach:
należy przygotować dziecko do przezwyciężania trudności
należy unikać agresji słownej i fizycznej, Pomoc w nauce
czytanie
WADY WRODZONE- odstępstwa od normy budowy anatomicznejWrodzone wady rozwojowe układu nerwowego · bezmózgowie· przepuklina mózgowa · małogłowie· wodogłowie wrodzone· rozszczep kregosłupa · rozdwojenie rdzenia
Bezmózgowie - całkowite i czesciowe. (łac. anencephalia) - śmiertelna wada wrodzona , polegająca na braku lub na szczątkowym rozwoju mózgowia, zwykle przebiegającym łącznie z bezczaszkowiem czyli niewykształceniem struktur mózgoczaszki.
Krytyczny czas powstawania wady to 2-3 tydz. życia płodowego
Małogłowie (łac. microcephalia) - wada rozwojowa charakteryzująca się nienaturalnie małymi wymiarami czaszki.
Wodogłowie ( łac. hydrocephalus) — zwiększenie objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie komorowym mózgu. Najczęściej spowodowane jest nieprawidłowym krążeniem płynu mózgowo-rdzeniowego spowodowanym przez wrodzone wady anatomiczne.
Przyczyny :- stan zapalny opon- krwawienia sródczaszkowe- wady rozwojowe
Rozszczep kręgosłupa (łac. spina bifida) - jest wadą rozwojową kręgosłupa polegającą na nieprawidłowym rozwoju kręgosłupa spowodowanym rozszczepem - niezamknięciem kanału kręgowego (inaczej: braku tylnej części łuków kręgowych).
Rodzaje rozsczepu :1. Jawny rozszczep .2. Ukryty rozszczep,Najczęściej umiejscawia sie w odcinku L-S.Nie stwierdza sie objawów klinicznych.
Objawy :- skóra zabarwiona- owłosienie- uwypuklenie tk.tłuszczowej- torbiele
Wrodzone wady rozwojowe układu mięśniowo-szkieletowego
Klatka piersiowa lejkowata (łac. Pectus excavatum)- jest wrodzoną, złożoną anomalią rozwojową polegającą na uwypukleniu trzonu mostka w kierunku kręgosłupa z jednoczesnym uwypukleniem do przodu wyrostka mieczykowatego wraz z zaburzeniem wzrostu okolicznych chrząstek.
Objawy
· lejkowate zapadnięcie klatki piersiowej - mostek wciśnięty do środka,
· klatka piersiowa spłaszczona i poszerzona,
· zwiększenie ··kifozy piersiowej (plecy okrągłe) lub boczne skrzywienie kręgosłupa,
· osłabienie mięśni grzbietu,
· upośledzenie pojemności życiowej płuc, niewydolność oddechowo - krążeniowa. Istnieje grupa wad wrodzonych wywołana zaburzeniami rozwoju chrząstki i kości. kręgozmyk, - wrodzone braki i ubytki kończyn, - brak lub niedorozwój kości promieniowej czy łokciowej, strzałki lub piszczeli, kości udowej, - wrodzone biodro szpotawe, - staw rzekomy goleni.
Wrodzone ubytki :PALCOZROST,WRODZONE PALCE NADLICZBOWE
RĘKA ROZSZCZEPIONA, WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZWÓJ KOŚCI PROMIENIOWEJ.
WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZWÓJ KOŚCI ŁOKCIOWEJ,AMPUTACJE WRODZONE ,EROMELIA -WRODZONA STOPA KONSKO- SZPOTAWA, )
Obecność sinicy (łac. cyanosis) jako objawu wady serca związana jest z dużą domieszką w krwi tętniczej hemoglobiny nieutlenowanej Ilość tej hemoglobiny i nasilenie sinicy zależą od wielkości przepływu krwi żylnej do tętnic dużego układu krążenia, z pominięciem płuc.
Wrodzone wady rozwojowe układu moczowego · agenezja nerki · dysplazja nerek · wrodzony odpływ pęcherzowo-moczowodowo-nerkowy · nerka dodatkowa · ektopia nerki · nerka podkowiasta· wielotorbielowatośc nerek ----->
Inne wady wrodzone
Zespół Turnera
Zespół Downa, trisomia 21 - dawniej nazywany mongolizmem - zespół wad wrodzonych spowodowany obecnością dodatkowego chromosomu 21
Uszkodzenia okołoporodowe:-1,5-3% kazdego porodu.Czynniki stanowiące uszkodzenie: mechaniczne,fizyczne, chemiczne, zakaźne, hemolityczne. Podział: uszk skóry, , narzadów, nerwów obwodowych, oun, czaszki. Uszk. Skóry - powstaja na skutek przerwania ciągłości naskórka i skóry. Przy nacięciu cesarskim. Przemywanie spyrytusem. Uszk narzadu ruchu- złamania, pęknnięcia obojczyka, OBJAWY- obrzęk w miejscu złamania, bolesne trzeszczenia, rotacja wewn ramienia ograniczona,. Zł. k ramiennej- podczas cesarki - obrzek, ból, zaczerwienienie, ogr ruchomosc, Zl k udowej- podczas manipulacji połoznika przy ułózeniu stopkowym - wyciag, unieruchomienie, pielegnacja. Uszk nerwow obwodowych - Uraz splotu barkowego- porazenie typu ERBA C5 i C6 .OBJAWY:-ramie wiotkie, niedowład mm ramienia,przedramienia, ogr ruchomosc, bark nie unosi się. , Dolne por splotów kr szyjnych Th1 - dotyczy mm przedramienie i reki.- unieruchomienie ramienia, masaze, cieple okłady reh met Vojty, ewentualnie lecz operacyjne po 4 mies. Por nerwu twarzowego:OBJAWY - 3-4 godz po porodzie bezruch potowy mm twarzy, Asymetria twarzy, niedomykanie powieki -masaz, wit B, przemywanie oka woba destylowana, Krecz szyi- uszk mm mostk-oboj-sutkowego, -złe ułozenie płodu, wada rozwojowa mm. OBJAWY- guzowate zgrubienia w m mostk-oboj-sutk, głowa skierowana w str uszkodzenia a twarz w str przeciwną. - Cw gimn głowy i szyi, masaze, odpowiednie ułożenie głowy. Uszk OUN- uszk mechaniczne: - nie współmiernosc wymiarow głowy płodu w stosunku do wym miednicy, przedłużający się poród lub b szybki,, Urazy biochemiczne- obrzek mózgu-encefalopatia ; zmiany wynikajace z niedotlenienia i niedokrwienia mózgu.
Karmienie naturalne niemowląt
Odpowiednia dieta noworodka i niemowlęta ma niezwykle ważne znaczenieW okresie tym oprócz pożywienia, źródłem energii i składników budulcowych są zapasy zgromadzone przez płód w czasie ciąży w postaci tkanki tłuszczowej, składniki mineralne i witaminy. W późniejszym okresie głównym źródłem energii i składników odżywczych jest dostarczane pożywienie. W ciągu pierwszych 6 miesięcy dziecko podwaja, a do końca 12 miesiąca niemowlę potraja urodzeniową masę ciała i przyrasta około 25 cm, co stanowi 50% wzrostu w momencie urodzenia.. W 1 tygodniu życia noworodek donoszony potrzebuje 100 kcal/kg/dobę podczas gdy wcześniak 120 kcal/kg/dobę. Zapotrzebowane kaloryczne maleje stopniowo osiągając w wieku młodzieńczym 40 kcal/kg/dobę. W mleku kobiecym głównym węglowodanem dostarczającym ponad 40% kalorii jest laktoza.
Zalety karmienia piersią
jest jedynym naturalnym sposobem żywienia niemowlęcia, pokrywającym w pełni jego potrzeby żywieniowe i stwarzającym niepowtarzalne warunki rozwoju fizycznego i psychicznego
Jedynie mleko kobiece jest w pełni dostosowane do potrzeb rozwojowych niemowlęcia. Dotychczas w pokarmie kobiecym wyodrębniono ponad 200 składników takich jak enzymy, hormony, czynniki wspomagające wzrost poszczególnych narządów, przeciwciała, substancje o działaniu przeciwzapalnym, ochronnym, immunomodulującym.
Pokarm wydzielany przez gruczoły sutkowe przez pierwsze 3-4 dni po urodzeniu nosi nazwę siary (colostrum, młodziwo). Jest on bardziej żółty, gęsty i lepki, zawiera zawiera więcej białka i soli mineralnych natomiast mniej cukrów i tłuszczów w porównaniu do mleka dojrzałego. Ponad połowę białek stanowią przeciwciała, które wzmagają odporność dziecka, w związku z czym dziecko zaraz po urodzeniu, dziecko powinno być przystawione do piersi matki.
Przeciwwskazania do karmienia piersią
Ze strony matki to:
ostre choroby infekcyjne, które na krótko elimunują karmienie
choroby przewlekłe jak gruźlica, choroby nowotworowe czy psychiczne
brak pokarmu
implanty do piersi
Ze strony dziecka to:
wrodzone choroby metaboliczne jak galaktozemia i fenyloketonuria
Zasady karmienia piersią
Dobrze jest, jeżeli noworodek zaraz po urodzeniu zostaje położony na nie okrytym brzuchu matki, mając z nią chwilowy kontakt fizyczny, a ustami dotykając sutka matki. Następnie noworodek oddzielony od matki powinien do niej jak najprędzej powrócić i nie póżniej jak po jednej lub dwóch godzinach być przystawiony do piersi matki. Nawet krótkotrwałe ssanie przyspiesza uruchomienie mechanizmów fizjologicznych regulujących wydzielanie mleka.
Może karmić w pozycji leżącej, szczególnie w ciągu kilkunastu dni po urodzeniu. Karmienie w pozycji siedzącej ułatwia matce krzesło z oparciem i stołeczek podstawiony pod nogi.
Dziecko powinno być ułożone na uniesionym przedramieniu matki tak, aby znajdowało się w pozycji pół wyprostowanej z głową i ramionami ułożonymi wyżej niż dolna część ciała. Głowa dziecka, a przede wszystkim usta, powinny znajdować się naprzeciw brodawki, którą z takiej pozycji łatwiej podać dziecku. Kciuk i palec wskazujący matki powinny delikatnie uciskać pierś podczas wprowadzania brodawki do ust dziecka i w czasie karmienia również, tak żeby dziecko mogło wtedy swobodnie oddychać przez nos.
unieść pionowo, delikatnie przyciskając do piersi, aby umożliwić mu wydalenie powietrza połkniętego razem z mlekiem. co objawia się głośnym odbiciem. Tę czynność należy powtórzyć po nakarmieniu drugą piersią.
Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia mówią, iż dziecko powinno być wyłącznie karmione piersią przez okres około 6 miesięcy życia. dziecka piersią.