Racjonalizm genetyczny i empiryzm są stanowiskami w epistemologii, która stara się dociec, jakie są źródła naszej wiedzy, a także, czy istnieje wiedza wrodzona, czy nabywamy ją wraz z doświadczeniem.

Natywizm (racjonalizm genetyczny) - Źródłem poznania jest rozum. Natywizm zakłada istnienie w umyśle ludzkim idei wrodzonych. (Tzn. że rodzimy się już z pewną wiedzą).

Początki natywizmu znajdujemy u Platona, który uważał, że wiedza wrodzona wyprzedza wiedzę opartą na postrzeganiu. W opozycji do tak rozumianego natywizmu pozostawał m.in. Arystoteles. Św. Augustyn zmodyfikował rozumienie natywizmu. Teorie natywizmu zostały skrytykowane i w całości odrzucone przez J. Locke'a (empiryzm), twierdzącego, że nasza wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia. Podkreślał, że umysł sam przez się jest nie zapisaną tablicą tabula rasa.

Poglądem przeciwstawnym do racjonalizmu genetycznego jest empiryzm g.

Empiryzm genetyczny głosi, że umysł ludzki jest pierwotnie pozbawiony treści poznawczych (umysł jako tabula rasa - "nie zapisana tablica"), dopiero doświadczenie bezpośrednio lub pośrednio powoduje zapełnienie tej pustki sądami. Skrajną postacią empiryzmu genetycznego jest sensualizm, który głosi, że nie ma niczego w umyśle, czego nie było wpierw w zmysłach.

---