J.J. Linz - Wady sytemu prezydenckiego
System parlamentarny bardziej sprzyja demokracji niż prezydencki, zwłaszcza w krajach z głębokimi podziałami politycznymi i występowaniem licznych partii politycznych
System parlamentarny |
System prezydencki |
|
|
Rządy prezydenckie:
roszczenia do demokratycznej prawomocności (problem z wyborem głosami mniejszości)
z góry określony czas trwania kadencji (rozbicie okresu politycznego na sztywne odcinki, brak możliwości dostosowania się do sytuacji)
personalizacja (w wypadku nagłej zmiany, głową zostaje ktoś kto nie zostałby wybrany)
Paradoksy systemu prezydenckiego:
silna, stabilna władza wykonawcza
podejrzliwość wobec personalizacji władzy (ograniczenia reelekcji, doradcza rola ciął ustawodawczego, impeachment, niezawisłość sądów)
System parlamentarny czyni proces polityczny elastycznym!!!
Sztywność systemu prezydenckiego chroni zaś przed niepewnością i niestabilnością, ALE owa niepewność wzrasta w przypadku śmierci prezydenta, błędnych decyzji podejmowanych pod presją (premiera można zmienić nie wywołując przy tym zamętu; rząd może uzyskać wotum zaufania, bądź je stracić i rozwiązać parlament, przeprowadzić wybory).
Wybory prezydenckie - o sumie zerowej!
parlament zapewnia reprezentacje wielu partiom - dzielenie się władzą, tworzenie koalicji
prezydent może popaść w rolę ojca narodu, mimo że może być wybrany tylko względną większością
zwycięzcy i przegrani są jasno określeni
wybór szefa wyborem bezpośrednim (ZALETA) - tylko jeśli jest druga tura
Styl prezydenckiej polityki
patron i rozjemca
motor własnej opcji politycznej