Konspekt do zajęć ze specjalizacji w zakresie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki

Kardiochirurgia - jest dziedziną medycyny zajmującą się leczeniem operacyjnym chorób serca i dużych naczyń krwionośnych.

• wady serca wrodzone i nabyte

• tętniaki aorty

• chirurgia naczyń wieńcowych

• urazy serca i dużych naczyń

Przygotowanie chorego do zabiegu
pomostowania aortalno - wieńcowego

Zabieg pomostowania naczyń wieńcowych (CABG - Coronary Artery Bypass Graft) oprócz niewątpliwych korzyści dla chorego, niesie za sobą także ryzyko wystąpienia poważnych powikłań. Niektóre czynniki takie jak zaawansowany wiek chorego, nieodwracalne uszkodzenie mięśnia lewej komory lub nagłość zabiegu pozostają poza możliwościami interwencji ze strony zespołu terapeutycznego. Istnieją jednak pewne czynniki, których modyfikacja może mieć istotny wpływ na wynik zabiegu oraz proces leczenia i rehabilitacji.

Cel leczenia operacyjnego:

• zniesienie dolegliwości stenokardialnych

• zabezpieczenie funkcji mechanicznej mięśnia sercowego przed skutkami niedokrwienia

Ocena stanu układu krążenia oraz jego stabilizacja

• ocena stopnia dysfunkcji mięśnia sercowego

• wykluczenie lub potwierdzenie istnienia wad zastawkowych serca oraz powikłań mechanicznych zawału(pozawałowy ubytek przegrody międzykomorowej, tętniak pozawałowy, pęknięcie ściany)

• wykonanie badań niezbędnych do ustalenia wskazań do zabiegu operacyjnego

• zastosowanie metod mechanicznego wspomagania krążenia w przypadkach ostrych

• dążenie do ustąpienia objawów ostrego niedokrwienia poprzez leczenie farmakologiczne i mechaniczne wspomaganie krążenia

Ocena wydolności układu oddechowego

• antybiotykoterapia

• zaprzestanie palenia tytoniu

• przedoperacyjna ocena spirometryczna

• wdrożenie fizykoterapii oraz ćwiczeń oddechowych

• zastosowanie leków rozszerzających oskrzela

Ocena stanu układu krzepnięcia

• wstrzymanie podawania leków hamujących agregację płytek, pochodnych kwasu acetylosalicylowego

• w przypadku istnienia podejrzenia choroby wrzodowej lub krwawienia z przewodu pokarmowego należy wykonać diagnostykę endoskopową

Wyrównanie zaburzeń metabolicznych

• w przypadku chorób tarczycy należy dążyć do stanu eutyreozy

• leczenie cukrzycy powinno być optymalnie dostosowane do aktualnego stanu chorego

• leczenie hormonalne związane z menopauzą i andropauzą

Eliminacja potencjalnych ognisk zakażenia

• sanacja jamy ustnej

• leczenie zmian skórnych o etiologii bakteryjnej

• ocena laryngologiczna migdałków podniebiennych

• wykonanie posiewów z gardła i jamy nosowej w kierunku nosicielstwa gronkowca metycylinoopornego (MRSA)

Badanie podmiotowe i przedmiotowe

Zebranie informacji na temat: objawów choroby podstawowej, chorób współistniejących (cukrzyca, choroba wrzodowa, choroby nerek, przewlekłe choroby układu oddechowego, wywiad ginekologiczny u kobiet), przebytych chorób, wykonywanej pracy, nałogów, rodzinnego występowania choroby niedokrwiennej. Przy wykonywaniu badania fizykalnego należy zwrócić uwagę na : określenie rezerwy wieńcowej i tolerancji wysiłku, obecność cech dekompensacji krążenia (obrzęki kończyn dolnych, tętno żylne), ocenę tętna obwodowego, ocenę układu żylnego kończyn dolnych, stan odżywienia chorego, funkcję układu oddechowego.

Badania laboratoryjne

Przed operacją wskazane jest wykonanie takich badań jak: morfologia krwi obwodowej, oznaczenie grupy krwi, stężenie glukozy, mocznika, kreatyniny w surowicy, badanie ogólne moczu.

Przygotowanie psychiczne pacjenta i jego rodziny

• udzielenie niezbędnych informacji o celu i korzyściach planowanej operacji

• poinformowanie o niedogodnościach w okresie pooperacyjnym

• wyjaśnienie ogólnych zasad postępowania chirurgicznego

• przekazanie wiadomości o przebiegu rekonwalescencji ze szczególnym zwróceniem uwagi na znaczenie rehabilitacji pooperacyjnej

• udzielenie informacji od anestezjologa o zasadach przygotowania do znieczulenia

• jeżeli chory nie wyraża sprzeciwu należy poinformować rodzinę o wszelkich aspektach planowanego leczenia

• uzyskanie pisemnej zgody na zabieg i znieczulenie

Pielęgnowanie pacjenta po zabiegu
pomostowania aortalno - wieńcowego

Przyjęcie chorego do oddziału pooperacyjnego

• przygotowanie stanowiska do przyjęcia chorego

• w trakcie przyjęcia pacjenta pielęgniarka powinna uzyskać informacje od zespołu anestezjologicznego dotyczące: danych personalnych, rodzaju i przebiegu zabiegu, rodzaju znieczulenia, podawanych leków oraz stosowania dodatkowych metod terapeutycznych, rodzaju i miejsca założenia drenów, przetaczanych preparatów krwiopochodnych, możliwości wystąpienia powikłań

• przyjmując chorego pielęgniarka powinna dokonać pierwszej kontroli, która obejmuje sprawdzenie zgodności danych z dokumentacją, sprawdzenie szczelności układu drenującego, ocenę podstawowych parametrów życiowych chorego(RR, CVP, HR, SpO₂, stan drenażu

• w przypadku chorych oddychających spontanicznie należy zastosować tlenoterapię bierną przez okulary tlenowe lub maskę

• pacjenci zaintubowani powinni być podłączeni do respiratora z zastosowaniem oddechu kontrolowanego lub wspomaganego

Pielęgniarka w trakcie sprawowania opieki nad chorym

1. ocenia stan świadomości chorego

• próbuje nawiązać kontakt słowny

• sprawdza orientację co do czasu, miejsca i osoby

ocenia stopień wydolności układu oddechowego oraz dba o zapewnienie prawidłowej wymiany gazowej

ocenia stopień wydolności układu krążenia oraz przeciwdziała powikłaniom zakrzepowo-zatorowym

ocenia funkcję układu moczowego i zapobiega zaburzeniom gospodarki wodno-elektrolitowej

ocenia stopień hemostazy oraz zapobiega powikłaniom ze strony układu krzepnięcia

bierze udział w niwelowaniu bólu pooperacyjnego

ocenia stan opatrunku oraz proces gojenia się rany pooperacyjnej

bierze udział w zwalczaniu hipotermii

zapobiega zakażeniom

dba o efektywne komunikowanie oraz minimalizowanie lęku

obserwuje pacjenta w kierunku wystąpienia powikłań i zapobiega ich wystąpieniu

pomaga w przywracaniu samodzielności przy wykonywaniu czynności samoobsługowych

nawiązuje kontakt z rodziną chorego i przygotowuje jej członków do opieki nad pacjentem po powrocie do domu

współuczestniczy w procesie rehabilitacji i współpracuje z innymi członkami zespołu terapeutycznego

Rehabilitacja chorych po zabiegach kardiochirurgicznych

Ma na celu przygotowanie i pomoc choremu w powrocie do pełnienia ról społecznych, rodzinnych oraz zaakceptowaniu aktualnego stanu zdrowia i sytuacji.

Każda choroba i pobyt w szpitalu pociągają za sobą obciążenie mechanizmów psychicznej regulacji. Leczenie operacyjne zajmuje jednak pod tym względem miejsce szczególne, z uwagi na formę leczenia, pogorszenie stanu zdrowia bezpośrednio po zabiegu, aby stopniowo ulec poprawie, świadomość okaleczenia. Pobyt w szpitalu wiąże się ze zmianą środowiska, powoduje także zmianę sytuacji życiowej, chory staje się członkiem nowej grupy społecznej. Proces leczenia i rehabilitacji, aby był skuteczny powinien trwać także po opuszczeniu szpitala. Ogromną rolę odgrywa wówczas rodzina. Tempo procesów rehabilitacyjnych w dużej mierze zależeć będzie od ich postawy, stanu emocjonalnego oraz zaangażowania.

Przygotowanie chorego do samoopieki i samopielęgnacji powinno rozpocząć się już w okresie przedoperacyjnym. Wśród oddziaływań psychologicznych bezpośrednich główną rolę odgrywa właściwe przygotowanie chorego na poziomie emocjonalno - poznawczym do zabiegu i pobytu w oddziale. Powinny być to elementy psychoedukacji w zakresie doświadczonego przez chorego stanu, z ukierunkowaniem na wytworzenie strategii stylu radzenia sobie ze stresem oraz postawy współpracy z personelem medycznym.

Oddziaływania pośrednie mają na celu udzielenie wsparcia psychologicznego, kierowanego do pacjenta i członków jego rodziny oraz elementy psychoedukacji z zakresu znaczenia roli, jaką odgrywa właściwa postawa chorego w stosunku do własnej osoby, choroby, procesu leczenia i rehabilitacji.

4

---