302

małżeństwo

Odwieczna prawda na temat m. - jak to przedstawia Jan Paweł II -znalazła swoje nowe ujęcie w Nowym Przymierzu. Z racji definitywnego i niezniszczalnego włączenia męż­czyzny i kobiety w Nowe i Wieczne Przymierze oblubieńcze Chrystusa z Kościołem, ta głęboka wspólnota życia i miłości małżeńskiej - ustano­wiona przez Stwórcę - doznaje wywyż­szenia i włączenia w miłość oblubień­czą Chrystusa oraz zostaje wsparta i wzbogacona Jego mocą zbawczą (por, FC 13). Jako znak obecności Chrystusa (por. KKK 1613) oraz od­zwierciedlenie Jego oblubieńczej mi­łości do Kościoła (por. LR 19} m. mię­dzy ochrzczonymi jest prawdziwym sakramentem Nowego Przymierza, ponieważ oznacza laskę i jej udziela (por. KKK 1617). Jest ono miejscem udzielania małżonkom laski miłowa­nia się wzajemnie tą miłością, jaką Chrystus umiłował Kościół. Łaska sakramentu udoskonala ludzką mi­łość małżonków (por. KKK 1661).

M. jako przymierze zostaje zapo­czątkowane przez świadomy i wol­ny wybór (por. LR 7-8). U podstaw tego wyboru leży miłość, która ma swoje źródło w Bogu; jest ona da­rem. Jednocześnie małżonkowie po­winni stawać się dla siebie darem i w ten sposób odpowiadać na mi­łość, jaką zostali obdarowani (por. LR 19). Punktem odniesienia dla wzajemnej miłości małżonków po­winna być absolutna i niezniszczal­na miłość Boga Stwórcy (por. MD 7) oraz miłość Chrystusa (por. LR 7). „Caritas" małżeńska jest zatem na­śladowaniem samego Boga (KKK 1604) oraz właściwym i szczegól­nym sposobem, w jaki małżonkowie uczestniczą i są powołani do przeży-

wania miłości Chrystusa, ofiarują­cego się na krzyżu (por. FC 13).

Ze względu na liczne współczesne zafałszowania miłości, Jan Paweł II omawia cechy prawdziwej miłości małżeńskiej. Miłość małżeńska jest prawdziwie ludzka, pełna, wierna i wyłączna, płodna (por. FC 13; 29). Jan Paweł II przytacza te cechy za encykliką HV Pawła VI (zob. HV 9). Jest to miłość ze wszech miar bezin­teresowna (por. LR 11) i wymagająca (por. LR 14). Przymierze małżeńskie oparte na ludzkiej, pełnej, wiernej i wyłącznej oraz płodnej miłości za­początkowuje wspólnotę osób („com-munio personarum") (por. LR 7). Komunia małżeńska ma swoje ko­rzenie w naturalnym uzupełnianiu się mężczyzny i kobiety i jest wzmac­niana przez osobistą wolę małżon­ków dzielenia całego programu ży­cia, tego, co mają, i tego, czym są. Stąd taka komunia jest owocem i znakiem potrzeby głęboko ludzkiej. Jednakże w Chrystusie Bóg przyj­muje tę potrzebę ludzką, potwierdza ją, oczyszcza i podnosi, prowadząc ją do doskonałości w sakramencie m. Duch Święty, udzielony pod­czas uroczystości sakramentalnej, użycza małżonkom chrześcijańskim daru nowej komunii, komunii miło­ści, która jest żywym i rzeczywistym obrazem tej najszczególniejszej jed­ności, czyniącej z Kościoła niepo­dzielne Ciało Mistyczne Chrystusa Pana (por. FC 19).

Małżeńska wspólnota jest nieroze­rwalna (por. LR 7; VS 22). Na straży tej nierozerwalnej więzi stoi przykazanie „Nie cudzołóż!" (por. VS 13). Do istoty m. należy także jedność i otwartość na płodność (por. KKK 1664). Ta ce­cha sprawia, że komunia małżonków

daje początek wspólnocie osób, jaką jest rodzina {por. LR 7). Mężczyzna i kobieta zjednoczeni w m. zostają włączeni w Boże dzieło stworzenia: poprzez akt zrodzenia dar Boży zo­staje przyjęty i nowe życie otwiera się na przyszłość (por. EV 43).

Jan Paweł II ukazuje liczne współ­czesne zagrożenia miłości małżeń­skiej (por. FC 6) oraz środki umac­niania małżeńskiej komunii osób. Wśród tych ostatnich szczególną rolę przyznaje uczestnictwu w Euchary­stii. Eucharystia - jako uobecnienie przymierza miłości Chrystusa z Ko­ściołem -jest źródłem m. W tej ofie­rze Nowego i Wiecznego Przymierza małżonkowie chrześcijańscy znaj­dują korzenie, z których wyrasta, stale się odnawia i nieustannie oży­wia ich przymierze małżeńskie (por. FC 57). Umacnianiu małżeńskiej ko­munii osób służy praktyka chrze­ścijańskiej cnoty czystości (por. FC 32), wierność małżeńskiej obiet­nicy obopólnego całkowitego daru Ipor. FC 19). Komunię małżeńską umacnia również uznanie autory­tetu Kościoła (por. FC 33-34).

Jan Paweł II podejmuje konkretne przedsięwzięcia na rzecz promocji m. i rodziny. Należą do nich np.: ogłoszenie Roku Rodziny, zwoły­wanie i uczestnictwo w Kongresach Rodzin, spotkania z małżeństwami i rodzinami podczas pielgrzymek.

Jan Paweł II: EV43;FC6; 11; 13; 16; 19; 29; 32-34; 57; RC 20; VS 13; 22. LR 7-8; 11; 14; 19; MD 7; MiN. K. Wojtyła. Rodzina jako „commu-nio personarum". AK 66:1974 t. 83; Rodzicielstwo a „communio persona­rum". AK 67:1975 t. 84.

KDK 47-52; KKK 1601-1666; KPR. Jan Paweł II. Familiaris consortio. Tekst i komentarz. Red. T. Styczeń. Lublin 1987; Ewangelizacja wspólnoty małżeń­skiej i rodzinnej. Program duszpasterski na rok 1993/1994. Komisja Episkopatu Polski Duszpasterstwa Ogólnego. Red. E. Szczotok, A. Liskowacka. Katowice 1993; Rodzino, co mówisz o sobie? Dokumenty i przemówienia papieskie w Roku Rodziny. Red. A. Świerczek. Kraków 1995; Małżeństwo - przymierze miłości. Red. J. Misiurek, W. Słomka. Lublin 1995; Człowiek - miłość - rodzi­na. Red. J. Nagórny, K. Jeżyna. Lublin 1999; Jan Paweł II. Mężczyzna i niewia­stą stworzył ich. Sakrament. O Jana Pawia II teologii ciała. Red. T. Styczeń. Lublin 1999; Słownik małżeństwa i rodziny. Red. E. Ozorowski. Warszawa 1999; A. Sarmiento. Małżeństwo chrze­ścijańskie. Podręcznik teologii małżeń­stwa i rodziny. Kraków 2002.

ks. Tadeusz ZADYKOWICZ

---