LOGIKA I METODOLOGIA NAUK #2

Jedna nazwa może oznaczać wiele desygnatów i na odwrót.

nazwa denotuje zakres

Zakresy mogą być duże np.









zakres nazwy „człowiek”, „liczba naturalna” - zakres nieskończony.

• Konotacja (pojęcie) nazwy „n” - jest to zbiór tych wszystkich cech, które łącznie stanowią dla danego użytkownika języka, kryterium rozstrzygające o ważnym przedmiocie, tego czy przedmiot ten jest desygnatem nazwy „n”.

Pojęcie konotacji jest pojęciem pragmatycznym.

sąd

zdanie

sytuacja

Funktor - to wyrażenie, które posiada argumenty i wraz z tymi argumentami tworzy nazwę albo zdanie albo inny funktor w zależności od tego co jest utworzone przez funktory.
Wyróżnia się funktor nazwotwórczy, zdaniotwórczy i funktorotwórczy.

np. mały pies

mały ….

nazwotwórczy od 1 argumentu nazwotwórczego

Jan biegnie.

…… biegnie

zdaniotwórczy od 1 argumentu zdaniotwórczego

Jaś kocha Małgosię.
……….. f. ………….

zdaniotwórczy od 1 argumentu zdaniotwórczego

Wskaźnikiem kategorii funktora jest wyrażenie o postaci:

gdzie „y” jest wskaźnikiem wyrażenie tworzonego przez dany funktor zaś x1….xm są wskaźnikami kolejnych argumentów funktora (UWAGA! kolejność argumentów ma znaczenie).

mały ……...

biegnie ……...

kocha ……...

Warszawa leży między Krakowem a Gdańskiem.

Prawdą jest to, że Jan biegnie.

H.G.W. jest aktualnym prezydentem Warszawy i nie jest wiadomo czy jutro H.G.W będzie prezydentem Warszawy.

Anna wierzy, że H.G.W. nie będzie prezydentem Warszawy.

Jan szybko biegnie.

Wśród funktorów są predykaty i spójniki.

• Predykaty to funktory zdaniotwórcze, których argumentami są wyłącznie nazwy
  
  (nigdy „z” na dole).

Piotr jest duży.

• Spójniki to funktory zdaniotwórcze, których argumentami są wyłącznie zdania
  

Wśród wszystkich spójników są tzw. spójniki prawdziwościowe.

• Spójnik prawdziwościowy - to taki spójnik, że wartość logiczna zdania, które on tworzy, zależy WYŁĄCZNIE od wartości logicznej jego argumentów (UWAGA! a nie od ich treści).

Zdania w sensie logicznym należy odróżni od funkcji zdaniowych.

• Funkcja zdaniowa - to takie wyrażenie, które posiada przynajmniej 1 zmienną wolną i które staje się zdaniem wtedy gdy w miejsce każdej zmiennej wolnej wstawimy wyrażenie stałe (z zakresu zmienności zmiennej) lub całość poprzedzimy kwantyfikatorem tak aby wszystkie zmienne wolne stały się zmiennymi związanymi.

FUKNCJE ZDANIOWE NIE SĄ ZDANIAMI!
(nie mają wartości logicznych)

Funkcje zdaniowe są schematami zdań a nie zdaniami.

x jest ssakiem

wskaźnik operatora

desygnat

konotacja = pojęcie

nazwa

oznacza

desygnuje

desygnaty

opis

funktor

n

nazwa

sądzi, że
uważa, że
wątpi, że
przypuszcza, że

f.

arg.

---