KULTURA I SZTUKA W NIEMCZECH
Literatura
Literatura niemiecka znajdując się w tej samej wspólnocie językowej co Austria czy Szwajcaria, pozostawała z nimi w ścisłej więzi, jednak mimo to potrafiła (ze względu na podziały polityczne) wykształcić indywidualne cechy narodowe. Pierwsze zabytki piśmiennictwa niemieckiego należy zaliczyć już do kultury chrześcijańskiej, a nie starogermańskiej. Wpływ szerzącej się chrystianizacji zaznaczył się bowiem silnie w literaturze ówczesnych Niemiec, czyniąc ją narzędziem w rękach Kościoła. Mimo to, obok piśmiennictwa religijnego, w XII i XIII w. rozwijała się również poezja dworsko-rycerska, sięgająca do sag bretońskich i germańskich. Jednocześnie z dalszym szerzeniem się tematyki kaznodziejskiej i poezji maryjnej, w kolejnych stuleciach znaczenie zyskiwała literatura mieszczańska, która w okresie renesansu (XV/XVI w.) nabrała cech dydaktyczno-moralizatorskich. W tej epoce, zwanej epoką humanizmu rozwinął się także język niemiecki, stając się obok łaciny drugim narzędziem literackim. Zapoczątkowana m.in. tłumaczeniem Biblii w okresie reformacji w Niemczech, nowa wizja Boga, świata i człowieka zaważyła na tematyce ówczesnego piśmiennictwa niemieckiego. Powstawały liczne traktaty religijne i filozoficzne, zwrócono się także ku tradycji i ludowości (tzw. Księgi ludowe i farsy zapustne). W epoce baroku (XVII w.) trwało zainteresowanie piśmiennictwem religijnym, choć do głosu zaczęła dochodzić także literatura dworska (poezja okolicznościowa, powieść heroiczna i pasterska). W okresie oświecenia, które zdominowało następne stulecie, na pierwszy plan wysunęły się tendencje klasyczne, oraz racjonalizm literacki . Rozczarowanie niezrealizowanymi postulatami oświecenia oraz rewolucja francuska z 1789 r. stały się tłem dla niemieckiego romantyzmu z 1. połowy XIX w., które silnie wpłynęło na kulturę całej Europy. Czołowymi twórcami z tego okresu są J. W. Goethe i F. Schiller, którzy nawiązując do ludowości, tradycji i mistycyzmu odrzucali empiryzm i racjonalizm poprzedniej epoki. W 2. fazie tego okresu powstało podłoże do rozwoju trendów pronarodowych, przejawiających się w przywiązywaniu dużej wagi do rozwoju języka, kultury i tradycji niemieckiej.
Sztuka
Jedną z podstawowych cech wyróżniających sztukę niemiecką jest jej zróżnicowanie stylistyczne, wynikające z rozbicia politycznego oraz religijnego od XVI w. Najważniejsze osiągnięcia sztuki niemieckiej przypadają na okres wczesnego średniowiecza, późnego gotyku, późnego baroku i ekspresjonizmu, kiedy to oddziaływała ona na sztukę krajów środkowej, północnej i wschodniej Europy. Okres wczesnego średniowiecza to rozwój stylów karolińskiego i romańskiego, które zaznaczyły się w kamiennej, surowej architekturze klasztornej, oraz malarstwie monumentalnym i miniaturowym. Sztuka gotycka (XII-XV w.) to architektura sakralna (Magdeburg, Kolonia, Strasburg), ceglane bazyliki miejskie i kościoły halowe. Późny gotyk bogaty jest w mistrzów nie tylko architektury, ale i rzeźby, zwłaszcza w formie ołtarzy szafiastych (Wit Stwosz, Mikołaj z Lejdy). Malarstwo niemieckie zaczęło odgrywać przodującą rolę w okresie renesansu (XVI w.) ”wcześni malarze należą do najbardziej twórczych indywidualności w sztuce niemieckiej (m.in. A. D¸rer, L. Cranach, M. Gr¸newald, H. Stobelin mł.). Równocześnie rozwijała się architektura sakralna i świecka, jednak proces ten przerwały wojny.
Muzyka
Pierwsze sygnały powstania muzyki profesjonalnej w Niemczech datuje się od połowy XV w., kiedy to doszło do rozwoju pieśni, twórczości organowej (Adam z Fuldy) oraz muzyki lutniowej. Od XVI w. pod wpływem włoskim i francuskim zainteresowano się muzyką operową, której początki w Niemczech związane są z działalnością H. Sch¸tzn, autora pierwszej, niemieckiej opery. Wiek XVII to także rozwój muzyki instrumentalnej i oratorium. Wśród głównych twórców wymienić należy m.in. I. H. Scheina, S. Schedta, czy H. Alberta. Barok, a następnie XVIII- wieczne oświecenie to najpłodniejszy okres muzyki niemieckiej. Tworzyli wówczas tacy kompozytorzy jak J. S. Bach i D. Schubart. W Niemczech działał także L. Van Beethoven, związany z ośrodkiem wiedeńskim, a w okresie romantyzmu zaistnieli kolejni wybitni kompozytorzy niemieccy, tacy jak F. Mendelssohn, F. Liszt, oraz R. Schumann, którzy zdominowali 1. połowę XIX w. Kontynuatorami tradycji romantycznych byli w 2. połowie XIX stulecia R. Wagner oraz R. Strauss, chociaż niektórzy twórcy opierając się tym nastrojom, tworzyli równocześnie nowe trendy (J. Brahms). Okres świetności muzyków niemieckich skończył się z nadejściem XX wieku.
Film
Film niemiecki powstał na przełomie XIX i XX wieku. Pionierami jego byli M. i E. Skladonowscy i O. Mester. Produkcja zaczęła się rozwijać dopiero w okresie międzywojennym, do czego przyczyniło się powstanie w 1917 r. koncernu Universum Film Aktiengesellschafd (UFA), decyduj¹cego o losie filmu niemieckiego aż do upadku hitlerowskich Niemiec. W okresie II wojny światowej kino niemieckie służyło jedynie celom propagandy i agitacji, ale i tuż po wojnie produkcja była niewielka. W 1949 r. po utworzeniu RFN i NRD powstały dwie odrębne kinematografie niemieckie, które po zjednoczeniu państwa zespoliły się na nowo