Socjolingwistyczna teoria Basila Bernsteina

Bernstein poszukując przyczyn niepowodzeń szkolnych dużych grup młodzieży wywodzącej się głównie z klasy robotniczej zwraca uwagę( obok czynników tj. różnice majątkowe ,charakter pracy rodziców , ilość czasu jaki mogą poświecić dziecku czy metody wychowawcze, które stosują) na czynnik często pomijany-jakim jest język. Uważa, iż nabycie określonego systemu mowy wiążę się z równocześnie z przyjęciem pewnej hierarchii wartości, sposobów postrzegania ,klasyfikowania i odczuwania świata.

***

Teorie swoją oparł na wynikach uzyskanych podczas badania struktury angielskiego systemu szkolnictwa i wymagań jakie stawia ona dzieciom wywodzącym się z dwóch klas społeczeństwa miejskiego: klasy średniej i klasy robotników niewykwalifikowanych.

Hipoteza

Zakładał , że klasy społeczne różnią się pod względem m.in. języka, hierarchii wartości , schematów percepcji, interpretacji i oceny świata.

	Klasa średnia	Klasa robotników wykwalifikowanych
Stosunek poznawczy do przedmiotów	*rozumienie zależności przestrzennych, czasowych i przyczynowych między różnymi obiektami otaczającego świata	*postrzeganie jedynie oderwanych przedmiotów *brak tworzenia związków przyczynowych między różnymi obiektami
Cel życiowy	*jasno określony od samego początku *wszelkie zachowania są jemu podporządkowane	*brak definiowania długofalowych celów *decydującą role odgrywa teraźniejszość
System nagród i kar	*stabilny	*niestabilny i niekonsekwentny
Pojęcia abstrakcyjne	*łatwo przyswajalne	*trudno przyswajalne
Okazywanie uczuć	* wyrażane za pomocą logicznych a nie emocjonalnych środków językowych(język bogaty w osobiste indywidualne określenia) *pośrednia ekspresja uczuć	* bezpośrednie *główną role odgrywają pozajęzykowe, para lingwistyczne elementy wypowiedzi tj. siła głosu, on , gesty, mimika twarzy *emocjonalne aspekty wypowiedzi są ważniejsze *trudniej jest tu wyrazić subiektywne intencje, wykazać odrębność swoich poglądów
Wyrażanie życzeń i nakazów	*używanie argumentacji np. ”wolałabym, abyś to zrobił, bo…..”☻ *traktowanie drugiej osoby jako partnera :jednostki z własnymi prawami i potrzebami, indywidualnym *argumenty logiczne nad emocjonalnymi wykrzyknikami	*brak argumentacji np. .”zrób to! Dlaczego? Bo jak tak mówię!” *podkreślanie wspólności i jednolitości wszystkich doświadczeń w obrębie grupy (język jest prosty i skrótowy)

Akty językowej komunikacji przekazują doświadczenia i postawy rodziców, wpajającej dzieciom wzory zachowań uznawanych za właściwe. Sprzyja to wytwarzaniu się różnic.

Dzieci z klas średnich znają oba systemy i umieją przechodzić od kodu do kodu w zależności od wymaganej sytuacji. Dzieci robotników znają tylko kod ograniczony.

Charakterystyka kodów

Kod ograniczony

Kod rozwinięty

1.krótkie, proste gramatycznie, często nie dokończone zdania, uboga konstrukcja składniowa, proste i powtarzające się składniki 2.sztywne i ograniczone użycie przymiotników i przysłówków : tendencja do jak najprostszego określenia zjawisk, bez zbędnych informacji. 3.czeste używanie krótkich rozkazów, rozkaz często traktowany jako argument 4.stwierdzenia często formułowane jednocześnie jako pytania, które mają ustanowić uczuciową wzajemność i zrozumienie, a tym samym wzmocnić spójność grupy. Konstrukcje oznajmująco- pytające(tj. Questions Tag w ang.- isn't it?) Wypowiedzi skierowane na partnera interakcji 5.rzadkie używanie zaimków nieosobowych jako podmiotu- zaimki osobowe tj. my czy wy opisują doświadczenia lokalne, grupowe, natomiast nieosobowe tj. mówi się.. sięgają do poziomu abstrakcyjnego rozumowania. 6.jezyk znaczenia ukrytego, znaczenia implicite, wypowiedzi o niskim stopniu ogólności, używa się tu raczej symboli konkretnych

Bogactwo określeń- przymiotników i przysłówków Ścisły porządek syntaktyczny Różnorodność spójników Częste użycie skomplikowanych gramatycznie konstrukcji zdaniowych Liczne formy bezosobowe Jednostka przekazuje swoje własne doświadczenie, rozwija indywidualne, odrębną znaczenie Znaczenia są przekazywane explicite poprzez logicznie uporządkowanie i syntaktycznie skomplikowanie wypowiedzi Określenia ekspresyjne oddają jedynie odcienie emocjonalne przekazu, które mogą być dzięki temu bardzo precyzyjnie i subtelnie rozróżnione.

The end

---