STYLE JACOBSTAHLA, STAROŻYTNOŚĆ, ARCHEOLOGIA EPOKI ŻELAZA


STYL WCZESNOLATEŃSKI:

- zamiłowanie do szczególnie bogatej ornamentyki i występowanie obok siebie różnego rodzaju i pochodzenia elementów i sposobów zdobienia:

>halsztacka ornamentyka geometryczna

>motywy roślinne: spirala, palmeta i stylizowana wić - zapożyczone z archaicznej sztuki greckiej i inspirowanej nią sztuki etruskiej

> motywy figuralne: antropomorficzne i zoomorficzne - zapożyczone również z archaicznej sztuki kręgu cywilizacji nadśródziemnomorskich, jak również możliwe oddziaływania wschodnie (scytyjskie)

>zdobnictwo plastyczne w postaci listew, zgrubień i wypukłych rzeźb

>wszystkie motywy zlewają się ze sobą i pokrywają często całą powierzchnię zdobionego przedmiotu - zatracenie tła i zamiana w tzw. "ornament negatywowy"

>asymetria ornamentyki

>w zdobnictwie figuralnym tendencja do autonomicznego potraktowania szczegółów

>duża rola motywu głowy ludzkiej (siła magiczna)

>często występuje ornament w postaci tzw. "spadającej kropli" lub "rybiego pęcherza"

>złote bransolety o pieczątkowato zgrubiałych końcach (niekiedy na zakończeniu występuje motyw głowy ludzkiej lub zwierzęcej)

>miecze o X-kształtnych rękojeściach

STYL WALDALGESCHEIMSKI (ROZWINIĘTY):

- nazwa od bogatego "grobu książęcego" z Waldalgescheim w środkowej Nadrenii

- pojedyncze przedmioty wykonane w tym stylu, zwłaszcza naszyjniki, występują w bogatych pochówkach celtyckich w Italii, wschodniej Francji, Szwajcarii i na Bałkanach

- charakteryzuje go stosowanie motywów roślinnych (zwłaszcza spiralnie zwiniętej wici)

STYL WALDALGESCHEIMSKI/ROZWINIĘTY/ROŚLINNY:

- przedmioty zdobione silnie stylizowaną ornamentyką roślinną (np. stylizowana spiralnie zwinięta wić, silnie stylizowana palmeta)

- bardzo rzadko występują silnie stylizowane motywy antropomorficzne i zoomorficzne

- w miarę rozwoju tego stylu, w młodszym stadium LT B, zanika symetria osiowa -> ornamenty asymetryczne

- przede wszystkim na przedmiotach z brązu - naszyjnikach, bransoletach, naramiennikach nagolennikach, fibulach
- duża ilość przedmiotów (naszyjniki, fibule) posiadała inkrustacje z koralu lub nieprzezroczystej masy szklanej

- na powierzchni naszyjników i pasów kobiecych występują komórki wypełniane czerwoną emalią

- w tym stylu zdobiono także hełmy (np. z Canossy) i pochwy mieczy
- charakterystyczny dla zachodniej strefy kultury lateńskiej

STYL PLASTYCZNY (wschodnia część kultury lateńskiej, głównie faza B2):

> zamiłowanie do form wypukłych

> szerokie stosowanie motywów spiralnych (związek ze stylem waldalgescheimskim)

> bransolety/naramienniki/nagolenniki - zdobione na obwodzie szeregiem pustych w środku półkul

> ornament gąsienicowaty (zdobienie szeregiem litych wypukłości)

> brązowe pasy-łańcuchy złożone z profilowanych ogniw (ozdoby kobiece)

STYL PLASTYCZNY/PÓŹNY:

- rozwija się nieco później niż styl waldalgescheimski, bo od LT B2

- powstał i najintensywniej rozwijał się we wschodniej strefie kultury lateńskiej, ale jego zasięg pokrywa się również ze stylem waldalgescheimskim

- najprawdopodobniej powstał na podstawie stylu waldalgescheimskiego (obecność motywów spiralnych)

- zamiłowanie do form wypukłych - guzy, listwy plastyczne

- najczęściej w tej stylistyce zdobione były zapinki (głównie kulki na nóżkach)
- uzbrojenie: miecze żelazne, pełne pochwy z żelaza

> trzewiki najczęściej sercowato lub medalionowato wyróżnione (wschodnia strefa - Kotlina Karpacka)

> dużo zdobionych ornamentyką rytą
- bardzo charakterystyczne są pochwy zdobione motywem pary smoków wykonanych techniką rycia, ustawionych antytetycznie do siebie (obszar Kotliny Karpackiej)

- pojawiają się one u schyłku IV w. p.n.e. i występują przez cały III w. p.n.e. (od schyłku LT B1 po LT C1)
- 2 teorie na temat ich genezy:

(1) pierwotnie był to motyw stylizowanych lir, przekształcony przez środowisko stylu waldalgescheimskiego na terenie Francji;
(2) element przejęty ze środowiska koczowniczego (późnoscytyjskiego lub trackiego) z Kotliny Karpackiej (mniej prawdopodobna teoria)



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
celtowie, STAROŻYTNOŚĆ, ARCHEOLOGIA EPOKI ŻELAZA
okres rzymski i wczesna faza wedrowek, STAROŻYTNOŚĆ, ARCHEOLOGIA EPOKI ŻELAZA
Archeologia epoki żelaza
Importy halsztackie, STAROŻYTNOŚĆ, archeologia - epoka żelaza !!
Kultura przeworsk1, STAROŻYTNOŚĆ, archeologia - epoka żelaza !!
krąg nadłabski Madyda, Archeologia epoki żelaza
kultura lateńska, Archeologia epoki żelaza
Chronologia okresu rzymskiego, Archeologia epoki żelaza
Runy za czasów wikingów i wróżenie nimi, STAROŻYTNOŚĆ, archeologia - epoka żelaza !!, RUNY (mothylut
Eihwaz- RUNA ŚMIERCI, STAROŻYTNOŚĆ, archeologia - epoka żelaza !!, RUNY (mothyluthien)
wielbarska, Archeologia epoki żelaza
alamanowie, Archeologia epoki żelaza
przeworska i wielbarska Madyda, Archeologia epoki żelaza
fibula - budowa, Archeologia epoki żelaza
RUNY I NORDYCCY BOGOWIE, STAROŻYTNOŚĆ, archeologia - epoka żelaza !!, RUNY (mothyluthien)
krąg zachbałt Madyda, Archeologia epoki żelaza
kwestie etniczne - Kaczanowski, Archeologia epoki żelaza

więcej podobnych podstron