WIERNI, Wykłady KUL


NORMY O CHRZEŚCIJANACH

W KPK poświęcona jest temu tematowi Ks. II " O ludzie Bożym" - kanony 204 -

Księga ta jest przełożeniem na język prawny doktryny eklezjalnej S.W.II. Do tego materiału włączono 28 kanonów z lex eccesia. Księga II dzieli się na 3 części:

KPK 1917 - dzielił to zagadnienie na 3 części, opierając się na koncepcji Kościoła hierarchicznego.

Nazwa Lud Boży - zaczerpnięta jest z Biblii z listów apostolskich św. Pawła. Lud Boży to kontynuacja ludu wybranego ze ST. Do Nowego Ludu Bożego należą jednak wszyscy ludzie, podczas gdy do narodu wybranego w ST tylko Izraelici. Inna nazwa to Ciało Chrystusa.

Treść jurydyczna pojęcia "Lud Boży" ma swe odniesienie do znaczenia świeckiego. Lud - jego istotą jest przynależność, udział w tej samej godności ludzkiej, dzielenie tej samej natury. Lud Boży - to przynależność człowieka do Boga, to udział w godności dziecka Bożego, to noszenie w sobie obrazu i podobieństwa do Boga. Dzieckiem Bożym człowiek staje się przez chrzest św., przez który też otrzymuje owa nadprzyrodzona godność. Wszyscy ochrzczeni stanowią lud Boży i są ze sobą powiązani więzami wiary i miłości. Relacje w tak powstałym Ludzie Bożym opierają się na zasadzie równości i poszanowaniu wzajemnej godności.

W KPK1917 - akcentowano pozycję jednostki w relacji do Kościoła i hierarchii, a w KPK83 - pozycja jednostki rozpatruje się we wspólnocie i w relacji do innych członków tej wspólnoty.

Część I - WIERNI

Kan. 204 p.1 - podaje opisową definicję wiernego i wyjaśnienie pojęcia katolicki. Została ona zaczerpnięta z Konstytucji Dogmatycznej o Kościele S.W.II. Jest to definicja doktrynalna a nie jurydyczna. Brak jej w KPK 1917.

Wierni to ci, którzy przez chrzest zostali włączeni w Chrystusa i ustanowieni Ludem Bożym, a także uczestnikami Jego potrójnej misji - kapłańskiej, prorockiej i królewskiej i powołani do pełnienia tej misji jaką Bóg zlecił Kościołowi w świecie. Elementy definicji:

Chrzest

To fakt widzialny - wydarzenie prawne i teologiczne - odnosi następstwa tak w sferze prawa kościelnego jak i w sferze duchowej jaką opisuje teologia. Chrzest sprowadza określone skutki w życiu człowieka:

kan. 204 p.2 - Kościół Chrystusa został powołany jako wspólnota, trwa on w Kościele katolickim, kierowanym przez papieża i biskupów.

kan. 205 - kryteriami przynależności do tego kościoła są:

Kościół Chrystusa obejmuje też inne wspólnoty wiernych nie zachowujące, któregoś z tych 3 elementów. Dlatego mówi się dziś o pełnej i niepełnej przynależności do Kościoła Chrystusa. Pełna więź może być zerwana przez:

kan. 11 - ustawom kościelnym podlegają:

kan. 206 - katechumeni

kan. 207 p.1 - stany w Kościele

Stan - to trwały sposób życia wyrażający się w wypełnianiu uprawnień i obowiązków. Stany w Kościele są z ustanowienia Bożego. Stany w Kościele są sobie równe, podobnie jak równi są wszyscy ludzie co do godności. Różnice są w funkcjach i zadaniach jakie otrzymują do realizacji.

Podział stanów wg pewnych norm życia:

Kodeks wskazuje, iż stan zakonny jest z ustanowienia kościelnego, a nie Bożego. Adhortacja Jana Pawła II Vita consecrata - wskazuje jednak, że z ustanowienia Bożego i jest to 3 stan w Kościele.

Tytuł I - Obowiązki i prawa wszystkich wiernych

Rozwinięcie tych zagadnień w dokumentach:

Przed Soborem Wat. II - podkreślano konieczność poddania się świeckich hierarchii, nie doceniano ich roli w Kościele. Określano ich od strony negatywnej - to ci, którzy nie maja święceń kapłańskich i nie żyją w zakonach. Sobór Wat. II a za nim KPK 83 poszedł w inna stronę - dowartościowania świeckich i aktywizowania ich do wzięcia odpowiedzialności za misje Kościoła w świecie. Odkryto na nowo ważną rolę jaką mają do spełnienia. Wierny to ten, kto:

Źródła obowiązków i praw wiernych

W KPK prawodawca porównuje uprawnienia poszczególnych stanów w Kościele. Powstał katalog obowiązków i praw. Na pierwszym miejscu dla wszystkich wiernych /duchownych i świeckich/. Prawa i obowiązki mają swe zaczepienie w naturze człowieka i jego godności. Prawa polityczne akcentują przede wszystkim uprawnienia człowieka, jego prawa. Te prawa są wyprowadzane z przyrodzonej godności człowieka np. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948r. - prawa tkwią w naturze człowieka, a państwo je ochrania. W państwach komunistycznych prawa te obywatelom nadawało państwo, które było największą wartością. Sama idea nadawania praw i obowiązków obywatelskich sięga Rewolucji Francuskiej. W prawie polskim są dwie koncepcje odnoszące się do źródeł praw i obowiązków człowieka:

W KPK źródłem praw i wolności jest godność naturalna i nadprzyrodzona człowieka.

Kan. 208 - fundamentalna zasada równości - z racji odrodzenia w Chrystusie /odrodzenia godności przez chrzest/ wierni są sobie równi co do godności i działania /wg pozycji i urzędu w Kościele/ każdy współpracując w dziele budowy Ciała Chrystusowego.

Obowiązki są w Kościele akcentowane na I miejscu. Dzieje się tak dlatego, że przez chrzest człowiek otrzymuje nową godność i jest włączony w Chrystusa. Kolejnym krokiem jest wolna akceptacja nauki Chrystusa i jego prawdy. Za tą akceptacją idzie konieczność w prowadzania w życie jego nakazów. Z aktu akceptacji wynikają obowiązki. Porównajmy scenę przed Piłatem, gdzie Jezus zapytany o to czy jest królem odpowiedział, że królestwo jego nie jest stąd, narodził się po to by dać świadectwo prawdzie, a każdy kto jest z prawdy słucha Jego głosu.

Obowiązki wiernych

W kodeksie występują też normy zobowiązująco - uprawniające, zawierające w sobie i obowiązki i prawa.

Prawa wiernych

Tytuł II - Obowiązki i prawa wiernych świeckich

Wg Lumen Gentium 31 - świeccy to ci wierni chrześcijanie, którzy nie są uczestnikami stanu kapłańskiego i zakonnego, są przez chrzest włączeni w Chrystusa, ustanowieni jako Lud Boży i maja udział w potrójnej misji Chrystusa, a także sprawują właściwe chrześcijanom posłannictwo w Kościele i świecie. Ich cecha charakterystyczną jest świeckość - tzn. szukanie królestwa Bożego zajmując się sprawami świeckimi i kierując nimi po myśli Bożej. Żyją oni w świecie, pośród spraw i obowiązków świata w zwyczajnych warunkach życia społecznego i rodzinnego. Tam ich Bóg powołuje by wykonując właściwie swe zadania niczym zaczyn ukazywali innym Chrystusa i do niego prowadzili. Mają sprawy doczesne przeniknąć duchem chrystusowym.

Obowiązki świeckich ujęto w kan. 224-231.

Tytuł III - Duchowni - święci szafarze

Duchowni - osoby przeznaczone do świętej posługi i mający odpowiednie święcenia. Dokonują aktów uświęcenia w imieniu Chrystusa. W historii dokonała się ewolucja w rozumieniu terminu duchowny. W KPK 1917 - do stanu duchownego przystępowało się przez pierwszą tonsurę, po której następowały święcenia niższe i wyższe. Po Soborze Wat. II nastąpiła reforma w zakresie stopni święceń. Paweł VI w motu proprio Ministeria quaedam - zniósł niższe święcenia łącznie z subdiakonatem. O wejściu w stan duchowny decyduje przyjęcie święceń diakonatu. Przez przyjęcie prezbiteratu wchodzi się w kapłaństwo hierarchiczne - ma się udział we władzy święceń uprawniających do sprawowania sakramentów i sakramentaliów. Przyjęcie tych święceń oznacza również udział we władzy rządzenia /jurysdykcyjnej/ - kan.129/1

Kształcenie duchowieństwa

Powołanie jest charyzmatem - darem Boga, wezwaniem do jego służby. Osoba powołana ma dokonać swobodnego wyboru, ma podjąć sama decyzję i zasięgnąć opinii Kościoła co do autentyczności tego powołania. Aby jednak powołanie się rozwinęło musi istnieć właściwe środowisko przede wszystkim rodzinne, konieczne są akcje powołaniowe, praca z młodzieżą.

Rodzaje formacji duchownych

formacja ludzka - wg Pastores dabo vobis - winna ona poprzedzać formację chrześcijańską, winna pomagać odkryć i rozwinąć człowiekowi jego godność, rozwinąć człowieczeństwo i wartości z nim związane, szlachetność charakteru, wrażliwość, zdolność do nawiązywania kontaktów międzyosobowych, kultura bycia, altruizm, przyjaźń.

formacja duchowa - ma iść w parze z intelektualną, obejmuje ćwiczenia duchowe prowadzące do zdobycia ducha Ewangelii, ścisłej łączności z Chrystusem i przygotowujące do posługi kapłańskiej. Czuwają nad nią wyznaczeni do tego kierownicy duchowni. Przez te formację alumni maja stać się zdolni do:

Bez tej formacji duszpasterstwo stałoby się zawodem a nie powołaniem, działalnością bezideową

formacja intelektualna obejmuje wykształcenie:

formacja pastoralna - ma służyć nabyciu umiejętności praktycznych w tym co odnosi się do kierowania, uświęcania, nauczania Ludu Bożego. W znaczeniu szerszym to wszelka formacja prowadząca do pracy duszpasterskiej, a w ścisłym znaczeniu to wszelkie prace i ćwiczenia w parafii. Obejmuje ona:

Rektor takiego seminarium ma jurysdykcję proboszcza wobec alumnów /z wyjątkiem błogosławienia małżeństw/. Rektor i przełożeni oraz wychowawcy maja czuwać nad tym by alumni dokładnie zachowywali normy ustalone w programie kształcenia i regulaminie seminarium. Rektor czuwa również nad właściwym wypełnianiem zadań przez wykładowców. Seminaria utrzymują się z podatku nałożonego na osoby prawne w diecezji, nie może on obejmować osób fizycznych.

Kandydaci - maja spełniać odpowiednie wymagania - chrzest, bierzmowanie, zdana matura. Przełożeni mogą wydalić nieodpowiednich kandydatów podając powód, tak aby mogli oni starać się o przyjęcie do innych seminariów.

Inkardynacja - przynależność duchownych

To umocowanie, związanie duchownego z instytucja kościoła partykularnego.

Rodzaje inkardynacji

Warunki godziwej inkardynacji - kan. 269

Obowiązki i prawa duchownych

W KPK 1917 - duchownym przysługiwały przywileje

W KPK z tych przywilejów pozostał tylko - wyjęcie spod służby wojskowej

Obowiązki i prawa w szczególności w KPK 83

Obowiązek posłuszeństwa

Obowiązek współpracy

Obowiązek dążenia do świętości

Obowiązek celibatu - kan. 277

Prawo do zrzeszania się - kan. 278

Obowiązek kształcenia się teologicznego - kan. 279

Prawo do wynagrodzenia - kan. 281

Obowiązek prostego życia - kan. 282

Obowiązek przebywania w diecezji - kan. 283

Obowiązek noszenia stroju duchownego wg przepisów partykularnych - kan. 284

Obowiązek unikania zajęć i stanowisk niezgodnych ze stanem duchownym - kan. 285

Obowiązek popierania pokoju i zgody między ludźmi - kan. 287

Utrata stanu duchownego

Święcenia kapłańskie raz ważnie przyjęte nie tracą nigdy swej ważności. Jednakże duchowny może stracić przynależność do stanu duchownego. Oznacza to, że pozbawiony zostaje prawa wykonywania władzy święceń i pod względem sposobu życia upodobniony zostaje do ludzi świeckich. W KPK 1917 - istniała redukcja duchownego do stanu świeckiego w drodze postępowania karnego. Przeniesienie do stanu świeckiego odbywała się z wyjątkiem obowiązku celibatu i obowiązku odmawiania brewiarza. Wyróżniano 3 stopnie utraty stanu duchownego:

Obecnie w KPK 83 wymienione są 3 sposoby utraty stanu duchownego:

Nie wiążę się to automatycznie ze zwolnieniem z celibatu. Tej dyspensy osobno udziela papież.

Skutki utraty stanu duchownego

Prałatury personalne

Instytucja powstała w celu właściwego rozmieszczenia duchowieństwa bądź prowadzenia szczególnych dzieł duszpasterskich, bądź misyjnych dla różnych rejonów lub grup społecznych - kan. 294. Składają się one z prezbiterów i diakonów. Jest osobą prawną erygowaną przez St. Ap. Taką prałaturą erygowaną przez Jana Pawła II jest Opus Dei.

Elementy struktury prawnej prałatury personalnej

Stowarzyszenia wiernych - consociatio

To dobrowolne zrzeszenie wiernych dla określonego celu, którym jest jakiś udziału w misji Kościoła powszechnego i prowadzenie życia jeszcze doskonalszego. Przepisy te odnoszą się do wszystkich stowarzyszeń z wyjątkiem:

KPK 1917 rozróżniał: trzecie zakony świeckie, bractwa, związki pobożne. KPK 83 nie przeprowadza takiego podziału lecz mówi o stowarzyszeniach publicznych i prywatnych.

Przepisy wspólne

Zasada ogólna - celem stowarzyszenia musi być udział w misji Kościoła a więc:

By stowarzyszenie mogło zaistnieć musi być uznane przez władzę kościelne, co oznacza, że musi ona zaakceptować statut takiego stowarzyszenia /kan.300/. Żadne stowarzyszenie nie może używać w nazwie katolicki jeśli nie otrzymało zgody władzy kościelnej /kan.

Rodzaje stowarzyszeń

ze względu na statut i członków

ze względu na zasięg

Każde stowarzyszenie prywatne i publiczne musi posiadać swój statut /kan. 304/w którym określa się:

Przyjęcie członków może dokonać się zgodnie ze statutem. Najczęściej składa się deklaracje, a zarząd decyduje o przyjęciu. Członków honorowych przyjmuje walne zgromadzenie. Wydalenie ze stowarzyszenie może nastąpić dla słusznej przyczyny wg statutu.

Majątek stowarzyszenia

Zniesienie stowarzyszenia

Kontrola

Normy specjalne

Obowiązki wszystkich wiernych

Prawa wszystkich wiernych

Zasady korzystania z praw w Kościele

Obowiązki świeckich

Prawa świeckich

Obowiązki duchownych

Prawa duchownych

3



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PYTANIE, Wykłady KUL
Czynniki integralnego rozwoju młodzieży, Psychologia rozwoju - wykład (KUL)
DOBRA, Wykłady KUL
TEOLPRAW, Wykłady KUL
Pedagogika rodziny15.04, Pegagogika rodziny- wykłady (KUL)
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKAWYKŁAD 7 12 V 2011, Psychologia rozwoju - wykład (KUL)
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKAWYKŁAD 8 19 V 2011, Psychologia rozwoju - wykład (KUL)
PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKAWYKŁAD 6 5 V 2011, Psychologia rozwoju - wykład (KUL)
PYTANIE1, Wykłady KUL
RECENZJA, Wykłady KUL
PRKARNE, Wykłady KUL
PRSYNODU, Wykłady KUL
ZAKONNE, Wykłady KUL
Antropologia wykład I, KUL rok 3 niest, Antropologia
Pedagogika rodziny 8.04, Pegagogika rodziny- wykłady (KUL)
SKARGA, Wykłady KUL
METODYKA, Wykłady KUL
KAPLAN1, Wykłady KUL
PRAWACZL, Wykłady KUL

więcej podobnych podstron