„Vote bloque”
Instytucja vote bloque polega na głosowaniu na wniosek rządu całości lub części dyskutowanego tekstu, obejmującego wyłącznie poprawki wnoszone lub zaaprobowane przez rząd. Procedura ta zmienia debatę parlamentarną w referendum „w którym członkowie parlamentu opowiadają się za lub przeciw zaproponowanym przez rząd rozwiązaniom prawnym, przy czym niekorzystny wynik głosowania nie pociąga za sobą żadnego ryzyka politycznego dla rządu”. Takie rozwiązanie daje rządowi dwie zasadnicze korzyści - przyspiesza postępowanie, a przede wszystkim gwarantuje zachowanie integralności jego projektu, uwalniając od konieczności działań zmierzających do uzgadniania stanowisk w ramach własnej większości parlamentarnej. VB, nie ogranicza przy tym uprawnień ustawodawczych parlamentu, bowiem ustawa głosowana w tej procedurze może być zawsze odrzucona. Nic nie stoi również na przeszkodzie, aby przeciwnicy projektu rządowego zgłosili własny, korzystając z prawa inicjatywy ustawodawczej. We Francji przy projektach ważnych ustaw dla rządu, prosi on aby izby nie wprowadzały poprawek i przeszły w takiej postaci w jednym głosowaniu.
2. Kto pospisuje ustawy w Szwajcarii.
Po uchwaleniu aktu przez obie izby i sporządzeniu tekstu oryginalnego w trzech językach niemieckim, francuskim i włoskim, przewodniczący izb i protokolanci podpisują oryginały z podaniem daty przyjęcia. Izba w której zostało wszczęte postępowanie przekazuje uchwalony akt rządowi do ogłoszenia i wykonania.
Czy państwo regionalne jest typem państwa federalnego.
Państwo regionalne jest jakby formą przejściową między państwem federalnym a unitarnym . Oznacza to przyznanie autonomii jednostkom terytorialnym poprzez samodzielność ustawodawczą.
Przykładem państwa regionalnego są dzisiaj np. Włochy , które posiadają najsilniej zaawansowany regionalizm.
Kto zatwierdza małżeństwo księcia/księżniczki w Szwecji.
Rząd musi wyrazić zgodę na zmianę stanu cywilnego księżniczki lub księcia.
5. Kto ma prawo inicjatywy ustawodawczej jeśli chodzi o uchwalenie poprawki do konstytucji USA.
Prawo inicjatywy mają członkowie Kongresu i Stany (2/3 stanów zwraca się do Kongresu o utworzenie Zgromadzenia Konstytucyjnego).
6. Kto ma pośrednią inicjatywę ustawodawczą w Hiszpanii.
Wspólnoty autonomiczne (za pośrednictwem rządu lub prezydium kongresu)
Inicjatywa ludowa (500000 osób)
7. Skład Rady Konstytucyjnej we Francji.
9 członków - profesorowie prawa, trzech powołuje prezydent, i po trzech przewodniczący senatu i przewodniczący zgromadzenia narodowego.
8. Co robią Komisje Rozgraniczające w Wielkiej Brytanii.
Komisja śledzi migracje ludności i co 8-12 lat dokonują korekty okręgów wyborczych, są 4 komisje rozgraniczające dla poszczególnych części WB.
9. Odpowiedzialność prezydenta Francji.
Prezydent nie jest odpowiedzialny politycznie, odpowiada bezpośrednio przed narodem. Może być podany do odpowiedzialności karnej tylko w przypadku zdrady stanu (postawiony w stan oskarżenia uchwałami obu izb, sądzi go Wysoki Trybunał Sprawiedliwości).
10. Czy Prezydent może odmówić wniosku Kanclerza o nominację ministra.
Nie może.
11. Charakterystyka Rady Gabinetowej we Francji.
Rada Gabinetowa to rząd zebrany na posiedzeniu, którym kieruje premier, ma charakter roboczy, wszelkie decyzje podejmowane są na posiedzeniu rady ministrów pod przewodnictwem prezydenta.
12. Równość w znaczeniu formalnym i materialnym.
Równość w sensie formalnym - każdy wyborca ma tyle samo głosów
Równość w sensie materialnym - siła głosu każdego wyborcy jest jednakowa.
13. Sposoby powoływania izby drugiej w państwach federalnych.
1. całkowicie, wybierani w wyborach powszechnych.
2. mieszane (częściowo wybierane, częściowo desygnowane).
3. w ogóle nie wybierane, członkowie np. przez powołanie (Niemcy - Bundesrad).
14. Kiedy są wybory elektorskie w USA.
Elektorów wybiera się w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada, natomiast elektorzy głosują na prezydenta w najbliższy poniedziałek po drugiej środzie grudnia.
15. W jakich sprawach wyłącznie przysługuje inicjatywa ludowa w Szwajcarii.
W sprawie całkowitej lub częściowej zmiany konstytucji (100000 podpisów)
16. Gdzie powstał pierwszy Trybunał Konstytucyjny.
Pierwszy trybunał powołano w Austrii w 1920 roku
17. Jak się odrzuca weto prezydenckie w USA.
Weto może być odrzucone większością 2/3 głosów Kongresu.
18. Kto zastępuje króla Szwecji w razie jego wyjazdu za granicę, nieobecności itp.
Króla Szwecji zastępuje kolejna osoba w dziedziczeniu tronu (musi mieć 20 lat). W przypadku braku talman.
19. Coś o Trybunale Konstytucyjnym w Hiszpanii.
W jego skład wchodzi 12 członków powoływanych przez króla, spośród nich 4 na wniosek Kongresu Deputowanych, 4 na wniosek Senatu, po 2 na wniosek rządu i Rady Głównej Władzy Sądowej. Członkowie są powoływani na 9 lat, przy czym co 3 lata odnowieniu ulega 1/3 składu.
20. Zasada tajności we Włoszech.
Zasada tajności wyborów we Włoszech została w ordynacji wyborczej sformułowana w sposób umożliwiający przewodniczącemu obwodowej komisji wyborczej zakazanie wrzucenia do urny karty do głosowania, którą wyborca wypełnił nie skorzystawszy uprzednio z kabiny (lub innego miejsca odosobnionego, jeśli w lokalu nie ma kabiny).
21. Czy jednostki autonomiczne w Hiszpanii mogą samodzielnie zarządzać referendum?
Tak. O ile referendum dotyczy spraw lokalnych w kompetencji jednostki autonomicznej.
22. Warunki jakie musi spełnić kandydat na prezydenta we Francji.
Kandydat musi zyskać poparcie minimum 500 wyborców kwalifikowanych z 30 departamentów, przy czym głosy wyborców „zamorskich” stanowić mogą maksymalnie 1/10 wszystkich. Wpłaca też kaucje. Musi posiadać wyborcze prawo bierne (23 lata).
23. Kto posiada prawo inicjatywy ustawodawczej w Szwecji.
Rząd i posłowie (nawet jeden) Riksdagu.
24. Czy istnieje mandat imperatywny w Niemczech?
Tak. Członkowie Bundesratu są związani mandatem imperatywnym.
25. Na czym polega inicjatywa związana w Niemczech.
Bundesrad musi przedstawić projekt ustawy do zaopiniowania rządowi i na odwrót.
26. . Czy prezydent USA może bez zgody senatu podpisać umowę międzynarodową
Nie może.
27. Jakie są warunki zmiany konstytucji w USA
2 tryby:
- uchwalenie poprawki w jednym brzmieniu przez dwie izby Kongresu większością 2/3 głosów w każdej izbie a następnie ratyfikowanie przez ¾ parlamentów stanowych.
zgłoszenie przez 2/3 legislatur stanowych żądania zwołania Konwencji Konstytucyjnej, która uchwala „propozycje” poprawek, musi być ratyfikowana przez stany.
28. Kto zajmuje się rozwiązywaniem protestów wyborczych we Francji
Rada Konstytucyjna.
29. Metoda Hagenbacha - Bischoffa
Q = V/S+1
Q -> liczba głosów potrzebnych do uzyskania 1 mandatu
V -> suma głosów ważnie oddanych na wszystkie partie polityczne
S -> liczba mandatów
30. się sądownictwo konstytucyjne europejskie od s. konstytucyjnego w USA
- W USA nie ma odrębnego pionu sądów konstytucyjnych, konstytucyjność jest badana przed sądami powszechnymi. W Europie istnieje wyodrębniony pion sądownictwa konstytucyjnego.
- W USA sądy rozstrzygają o konstytucyjności w kontekście konkretnej sprawy, w Europie występuje abstrakcyjna kontrola konstytucyjności.
- W USA wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją może złożyć tylko strona w postępowaniu, w Europie określono krąg podmiotów uprawnionych do wnioskowania.
- W USA orzeczenie można zaskarżyć w trybie instancyjnym, w Europie są niezaskarżalne.
- W USA Sąd Najwyższy może zadecydować o usunięciu ustawy, w Europie orzeczenia trybunału są ostateczne i najczęściej mają skutki natychmiastowe.
31 . Czy dymisja rządu Włoch jest powiązana z wyrażeniem wotum nieufności przez obie izby parlamentu ?
Nie. Wystarczy, aby jedna izba wyraziła wotum nieufności rządowi. Ponadto, rząd nie musi się podać do dymisji gdy w głosowaniu nad wotum nieufności nie zaistnieje większość bezwzględna głosów.
32. . Kto wybiera prezydenta USA jeśli nie uda się to elektorom
1) wyboru dokonuje Izba Reprezentantów, głosując reprezantacjami ze Stanów (jeden głos dla stanu, niezależnie od liczby przedstawicieli)
2) wybór spośród 3 kandydatów, którzy uzyskali najwięcej głosów elektorskich
3) wymagana bezwzględna większość głosów - 26 (stanów)
4) do wyborów w ten sposób doszło tylko 2 razy
33. Zasada „Navette”.
Jest to procedura uchwalania ustaw przez parlament we Francji. Gdy nie ma zgody pomiędzy Zgromadzeniem Narodowym a Senatem. Ustawa krąży od izby do izby, aż do momentu znalezienia kompromisu.
34. Kto ma prawo łaski w Szwajcarii?
Zgromadzenie Federalne.
35. Czy kadencja izby gmin może trwać dłużej nić 5 lat
Kadencja może trwać dłużej w przypadku sytuacji kryzysowej np. wojna. Przedłużenie kadencji następuje za zgodą Izby Lordów.
36. Czy regiony autonomiczne mogą dokonywać zmian w swych statutach?
Tak, jednak zmiany odbywają się wyłącznie za zgodą Kortezów Generalnych.
37. Kadencja Bundestatu?
- bezkadencyjny
Bundestag -4 lata
38. Po jakim czasie od pierwszej próby powołania rządu Kortezy mogą być rozwiązane?
Po 2-ch miesiącach.
39. Czy prezydent Włoch ma prawo weta?
Tak.
40. Czy prezydent USA może być nie z wyborów?? Tak!!!!!
41. Metoda zmodyfikowana Hakenbacha Bischoffa. ( do uzupełnienia)
42. Art. 16 V Republiki
Przejęcie pełni władzy przez prezydenta.
43. Kto ma inicjatywę ustawodawczą w V Republice?
Premier i deputowani
44. Skład rady federalnej: Rząd (Rada Federalna - egzekutywa)
Funkcję rządu pełni w Szwajcarii Rada Federalna. W jej skład wchodzi 7 wybranych przez Zgromadzenie Związkowe członków, wywodzących się z
czterech najważniejszych partii: po dwóch z Liberalno - Demokratycznej Partii
Szwajcarii, Demokratyczno - Chrześcijańskiej Partii Ludowej Szwajcarii i
Socjaldemokratycznej Partii Szwajcarii oraz jeden członek ze Szwajcarskiej
Partii Ludowej. Skład partyjny Rady Federalnej utrzymuje się niezmiennie od
1959 roku, w efekcie jest to najstabilniejszy rząd świata.
45. Funkcja kreacyjna Bundestagu.
wybór kanclerza federalnego,
wybór połowy składu Federalnego Trybunału Konstytucyjnego,
współudział w wyborze prezydenta federalnego,
współudział w powoływaniu sądów najwyższych
46. Czy we Włoszech jest Ombudsman? Nie
47. wzór na metodę Hare Nemeyera
Q - liczba uzyskanych przez daną listę mandatów
V1 - liczba ważnie oddanych głosów na daną listę w okregu wyborczym
S - liczba mandatów do obsadzenia w danym okręgu wyborczym
Vt - łączna liczba głosów oddanych w danym okręgu wyborczym
X,... - wynik dzielenia, np. 1,38
48. Czy monarcha w hiszpani może odmówić podpisania ustawy?
Nie król nie ma prawa weta.
49. Czy król Szwecji bierze udział w tworzeniu rządu?
Nieeeeeeeeee
50. Czy niemiecki prezydent może nie podpisac ustawy?
Nie
51.Na czym polega republikański system tworzenia rządu?
Najpierw wotum zaufania potem mianowanie.
52. Co w Hiszpanii ma status równy ustawie?
dekret z mocą ustawy.
53. Przed kim odpowiada minister we Francji?
Odpowiedzialność polityczna przed parlamentem.
Odpowiedzialność konstytucyjna przed Trybunałem Sprawiedliwość Republiki.
54. Próg wyborczy w Hiszpani?
3%
55. Szczególna forma konstytucji.
SZCZEGÓLNA FORMA KONSTYTUCJI- polega na szczególnej nazwie jak również na szczególnym trybie powstawania. Projekt konstytucji przygotowywany jest przez specjalne ciało polityczne pozostające poza systemem komisji parlamentarnych ( nadzwyczajna komisja, gremium polityków i ekspertów).Uchwalenie konstytucji wymaga uzyskania szczególnej większości i szczególnego kworum. Niekiedy konstytucja musi zostać poddana pod referendum.
56. co ile są małe wybory w USA?
Co 2 lata.
57. Czy komisje w Hiszpanii mają prawo inicjatywy ust.
Obie izby mogą przekazać uchwalenie ustaw lub wniosków ustawodawczych stałym komisjom ustawodawczym.
58. Wyborcy kwalifikowani we Francji.
członkowie izb parlamentu,
rad generalnych, zamorskich zgromadzeń terytorialnych,
merowie municypalni,
radcy Rady Paryża
59. Czy prezydent Włoch może odwołać zgromadzenie narodowe? Tak.
60. Co to są mandaty nadwyżkowe?
W systemie wyborczym Niemiec istnieją mandaty nadwyżkowe;
oznacza to, iż jeśli dana partia w wyborach większościowych otrzyma więcej
mandatów niż w proporcjonalnych, to przyznaje się jej mandaty dodatkowe
(wchodzą osoby z listy krajowej).
61. co to jest ustawodawstwo konkurencyjne?( Hiszpania)
ustawodawstwo konkurencyjne - zagadnienia, które mogą być regulowane zarówno przez państwo, jak i region - np. kultura i badania naukowe.
Inicjatywa ustawodawcza w Niemczech.
Rząd Federalny.
Deputowani
Rada Federalna.
Kto ma inicjatywę ustawodawczą w Hiszpanii.
Rząd
Kongres deputowanych- konkretnie grupie parlamentarnej lub 25 senatorom
Zgromadzenie wspólnot autonomicznych
Inicjatywa ludowa 500 tys. obywateli
Formuł powoływania rządu?
65. Rada kantonów ( wyższa izba parlamentu)
Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa Szwajcarii- 16 miejsc
Radykalno-Demokratyczna Partia Szwajcarii- 12 miejsc
Socjaldemokratyczna Partia Szwajcarii- 9 miejsc
Szwajcarska Partia Ludowa- 7 miejsc
Zieloni (Szwajcaria)- 2 miejsca
Wolne wybory oznaczają:
Swobodę zgłaszania kandydatów i głosowania
Brak nacisków na wyborców
Mandat wolny.
Deputowany nei ejst prawnie związany instrukcjami wyborców.
Rada konstytucyjna z ilu się składa członków.
Rada Konstytucyjna składa się z 9 członków, z czego 3 jest mianowanych przez prezydenta, 3 przez przewodniczącego Senatu i 3 przez przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego.
czy król w Szwecji bierze udział w tworzeniu rządu?
Nie
69.Metoda Scorporo!!
70. Referendum uchylające we Włoszech.
Referendum uchylające (referendum abrogativo) stało się jedną z ważniejszych
instytucji ustrojowych w ostatnich 30 latach. Dość wspomnieć, że Włochy są
w Europie krajem, w którym najczęściej - po Szwajcarii - znajduje zastosowanie
instytucja referendum (w tym przypadku uchylającego)14.
Artykuł 75 włoskiej Konstytucji, regulujący instytucję referendum uchylającego,
został przyjęty w następującym brzmieniu:
„W celu rozstrzygnięcia o całkowitym lub częściowym uchyleniu ustawy albo aktu
o mocy ustawy przeprowadza się referendum ludowe, jeżeli zażąda tego pięćset
tysięcy wyborców albo pięć rad regionalnych.
Nie jest dopuszczalne referendum w sprawach ustaw podatkowych i budżetu, amnestii
i abolicji oraz w sprawie upoważnienia do ratyfikowania traktatów międzynarodowych.
Prawo uczestnictwa w referendum mają wszyscy obywatele posiadający prawo
wybierania do Izby Deputowanych.
Wniosek poddany pod referendum zostaje przyjęty, jeżeli w głosowaniu wzięła
udział większość posiadających do tego prawo oraz jeżeli uzyskał on większość
głosów ważnie oddanych.
Sposób przeprowadzenia referendum określa ustawa”.
71. senat w hiszpani skład.
izba wyższa Kortezów, parlamentu hiszpańskiego. Tworzy go 259 senatorów, wybieranych lub nominowanych w tym samym czasie co Kongres Deputowanych na tę samą 4-letnią kadencję.
208 senatorów wybieranych jest w oparciu o ordynację większościową w wielomandatowych okręgach wyborczych. Co do zasady każda prowincja wybiera 4 senatorów, z wyjątkiem prowincji wyspiarskich, które wybierają 1-3. Pomimo, że wybieranych w danej prowincji jest 4 członków Senatu, każdy wyborca ma do dyspozycji tylko 3 głosy, a poszczególne partie mianują po 3 kandydatów. Dzięki temu ograniczeniu zwycięska partia nie zdobywa wszystkich mandatów, lecz zazwyczaj wygrywa w danej prowincji w stosunku 3-1.
Pozostałe mandaty nie są obsadzane w drodze wyborów bezpośrednich, ale senatorów nominują parlamenty 17 wspólnot autonomicznych. Parlament każdej wspólnoty może nominować 1 senatora na każdy milion mieszkańców. Po zaokrągleniu (np. Madryt liczy 5,6 miliona mieszkańców, a wyznacza 6 członków Senatu) oznacza to, że obecnie w ten sposób wyznaczanych jest 51 senatorów.
72. ustawa z 1628 Petition of rights
Petycja o Prawo (ang. Petition of Right) - dokument uchwalony w 1628 roku przez angielski parlament, skierowany do króla Karola I, w którym sformułowano szereg postulatów o charakterze konstytucyjnym:
zakaz nakładania nowych podatków bez zgody parlamentu
zakaz więzienia kogokolwiek bez podstawy prawnej
zakaz rozwiązywania sądów wojennych
zabezpieczenie obywateli przed nadużyciami wojska
zakaz kwaterowania żołnierzy w prywatnych domach
Karol I zatwierdził Petycję, ale rok później rozwiązał parlament i rozpoczął bezwzględne ściąganie podatków. Bez parlamentu rządził 11 lat. Tym samym rozpoczął okres tyranii. Narastające przez lata powszechne niezadowolenie społeczne sięgnęło zenitu w 1640 r.
73. Ustawa sukcesyjna 1701?
ustawa sukcesyjna — jeszcze bardziej ograniczała kompetencje króla: monarcha jest odpowiedzialny przed prawem, sędziowie są niezawiśli, zasada konstytucyjnej odpowiedzialności ministrów za króla, królowi odebrano prawo łaski· wraz z Bill of Rights stworzyła podstawy do monarchii konstytucyjnej.
74. Bill of rights
Deklaracja praw ( Bill of Rights ) - wydana w Anglii w 1689. Zaprzysiągł ją Wilhelm III Orański. Została zaakceptowana przez parlament 16 grudnia 1689 roku.
W trzynastu punktach wyliczała podstawowe nadużycia władzy, popełnione przez dynastię Stuartów. Jednocześnie przy każdym z tych punktów sformułowano nowe zasady prawne, które odnosiły się do uprawnień monarszych. Ich celem było zapobieżenie nawrotowi absolutyzmu.
Najważniejsze postanowienia Bill of Rights:
król nie mógł wykonywać prawa suspensy ( czyli zawieszania ustaw parlamentu wobec wszystkich osób ) bez zgody parlamentu;
bezwzględny zakaz udzielania dyspensy ( czyli uchylania ustaw parlamentu w odniesieniu do niektórych osób bądź czynności );
król nie mógł nakladać podatków bez zgody parlamentu;
zakaz utrzymywania stałej armii w czasie pokoju;
poddani mogli odtąd wnosić petycje w sprawach zarówno publicznych, jak i prywatnych;
postulat częstszego zwoływania sesji parlamentu oraz wprowadzenie wolności słowa oraz debat;
zniesiono restytuowany przez Jakuba II Sąd Wysokiej Komisji;
postulat powoływania na sędziów przysięgłych ludzi uczciwych, którzy nie są stronnikami monarchy.
W roku 1690 rozszerzono postanowienia Bill of Rights o dalsze dwa:
władca, przed wstąpieniem na tron, miał potępić katolicki dogmat o transsubstancjacji;
królem nie mógł zostać katolik, ani też osoba wstępująca w związek małżeński z przedstawicielem tego wyznania.
Od momentu wydania przedmiotowego dokumentu (1689 r.) faktyczna władza w państwie należała zatem do parlamentu. Władza królewska poddana została bowiem kontroli parlamentu, co uczyniło Anglię pierwszą na świecie monarchią parlamentarną. Religią panującą pozostał anglikanizm.
75. 5 konwenansów w WB
Konwenanse Konstytucyjne (convetions of the constitution) - są to zwyczaje i praktyki, które z czasem stały się prawem przez włączenie do ustaw. Konwenans może się przeterminować i wyjść z użycia. Taki proces to desuetudo. [32] Najważniejsze konwenanse regulujące zasady systemu parlamentarno - gabinetowego to:
a. obowiązek rezygnacji rządu, który stracił zaufanie Izby Gmin;
b. kolegialna odpowiedzialność gabinetu przed Izbą Gmin za ogólna politykę
i działalność poszczególnych resortów administracji;
c. powierzenie funkcji i misji tworzenia rządu przez monarchę liderowi partii posiadającej większość mandatów w Izbie Gmin;
d. rezygnacja premiera jako szefa rządu równoznaczna jest z dymisją wszystkich członków rządu;
e. złożenie rezygnacji przez premiera, jeśli jego partia w wyniku wyborów parlamentarnych utraciła większość w Izbie Gmin;
f. zasada, że premier musi być członkiem Izby Gmin;
g. zmiany w prawie wyborczym oraz ustroju parlamentu uzgadniane są przez obie partie polityczne na konferencji pod przewodnictwem spikera;
h. instytucje premiera, gabinetu, opozycji JKMmości
i. zwoływanie sesji parlamentu, co roku. [33]
76. Definicja precedensu i przykład z historii
Precedens - wyrok sądowy mogący wpływać na treść orzeczeń wydawanych w sprawach późniejszych.
Precedensy zwykło się dzielić na:
de facto - wpływające na treść przyszłych decyzji sądowych w sposób faktyczny, tj. można odnotować ich rzeczywiste oddziaływanie na sposób interpretacji i stosowania prawa w sprawach, które miały miejsce po rozstrzygnięciu sprawy precedensowej
de iure - oprócz faktycznego wpływu cechuje je ponadto przymiot prawnego związania; oznacza to, że sąd orzekający w sprawach późniejszych ma prawny obowiązek przestrzegania wyroków sądowych wydanych w sprawach poprzednich.[1]
Obowiązek wynika z zasady stare decisis, zgodnie z którą sprawy raz już w pewien sposób rozstrzygnięte nie powinny być rozstrzygane inaczej w przyszłości.
Występowanie precedensów de facto przypisuje się systemom kontynentalnym systemom prawnym (civil law), natomiast precedensów de iure systemom prawnym common law, a więc przede wszystkim Wielkiej Brytanii i Stanom Zjednoczonym.
77. ustawa z 1911 (WB)?
Określa ze max. Odległość pomiędzy wyborami do IG to 5 lat.
78. Kto przewodniczy Komisji Całej Izby i co to jest?
Przewodniczy jej Speaker.
79. veto zawieszające izby lordów.
Kompetencje ustawodawcze Izby Lordów są niewielkie i ograniczają się do prawa zgłaszania projektów ustaw do Izby Gmin oraz czasowego wstrzymywania uchwalania ustaw w drodze weta zawieszającego na okres nie dłuższy, niż dwie sesje (jeden rok).
80. ilu elektorów w USA?
535+ 3 z District Columbia razem 538
81. Veto kieszonkowe.
Weto kieszonkowe (pocket veto) - weto to, występujące w USA, ma charakter absolutny; dotyczy sytuacji, gdy projekt ustawy zostaje przesłany Prezydentowi do podpisu w ciągu ostatnich 10 dni sesji Kongresu. Prezydent nie zajmując stanowiska wobec takiego projektu przesądza o jego niewejściu w życie jako ustawy.
82.różnice miedzy rządem a radą ministrow we Francji?
Rada składa się z samych ministrów a w rządzie zasiadają również sekretarze.
83. W Szwajcarii federalizm wykonawczy czy kooperacyjne?
84. metoda pióropusza?
Panachage (układanie pióropusza) - system wyborczy polegający na tym, iż wyborca może udzielać poparcia kandydatom z różnych list wyborczych tworząc tym samym własną listę. W systemie tym można również dokonywać kumulowania swoich głosów, czyli oddawania kilku swoich głosów na jednego kandydata. System ten występuje w Szwajcarii.
85. funcje speakera.
W sytuacjach nadzwyczajnych na wniosek rządu spiker może nakazać deputowanym przybycie do Londynu na posiedzenie mimo trwających wakacji parlamentarnych. Spiker rozpisuje także wybory uzupełniające w razie opróżniania mandatów w trakcie kadencji, a także decyduje o przyznaniu ustawie statusu budżetowej (money bill), co oznacza nieco inną ścieżkę legislacyjną (przede wszystkim z mniejszą rolą Izby Lordów). Podlega mu również administracja parlamentu i zatrudnieni w nim urzędnicy służby cywilnej. Z urzędu jest przewodniczącym komisji decydującej o zmianach granic okręgów wyborczych.
Jak wszyscy deputowani, ma prawo podejmować interwencje w interesie mieszkańców swojego okręgu, jednak z zastrzeżeniem, iż nie może przemawiać w tych sprawach w Izbie (może zabierać głos jedynie w kwestiach związanych z wypełnianiem obowiązków spikera).
86. Czy niemiecki prezydent może nie podpisać ustawy? TAK I WTEDY WRACA DO BUNDESTAGU
Kto podpisuje ustawy w Szwecji? - PREMIER
Za czyją zgodą prezydent USA mianuje ambasadorów? - SENATU
Inicjatywa Ustawodawcza w RFN?
Rząd Federalny
Deputowani ( frakcja lub 5% członków izby)
Rada Federalna
Czy prezydent Włoch ma prawo weta? TAK
Czy król Szwecji pełni funkcję w ustawodawstwie? NIE
Inicjatywa wiązana polega na
Inicjatywę ustawodawczą mają deputowani (frakcja lub 5% izby), Rząd i Bundesrat. Rząd, przed wniesieniem inicjatywy musi zwrócić się do BR, aby ten w ciągu 6 tygodni wyraził stanowisko w tej kwestii. Z kolei Bundesrat swoją inicjatywę ustawodawczą musi wnieść pośrednio przez rząd, ten w ciągu 6 tygodni musi wyrazić swoje stanowisko w tej sprawie.
Wybór rządu we Włoszech?
Prezydent powołuje premiera i na jego wniosek ministrów- czyli klastycznie.
Wciągu 10 dni Rada Ministrów musi uzyskac wotum zaufania ze strony ID oraz senatu.
Czy prezydent Włoch może rozwiązać Zgromadzenie Narodowe?
MOŻE, chyba już było.
95. Veto królewskie w hiszpani
. - Nie ma prawa veta.
96.Czy ustawa może wejść w życie bez podpisu prezydenta?
Może, jeżeli po 10 dniach od przedłożenia ustawy prezydent nie podpisze jej i jeżeli nie zgłosi weta kieszonkowego to ustawa wchodzi automatycznie w życie.
Czy istnieje konstruktywne wotum nieufności? USA
Prezydent może domagać się złożenia dymisji rządu, gdy jego działalność nie uzyskuje aprobaty prezydenta. Musi on wówczas powołać nowy rząd. (?)
Kiedy można rozwiązać Zgromadzenie Narodowe? FRANCJA
Prezydent może rozwiązać ZN po zasięgnięciu opinii premiera i przewodniczących obu izb. Decyzja ta jest w pełni swobodna, jednak powinna nastąpić po uchwaleniu wotum nieufności dla rządu (lub nieuchwaleniu wotum zaufania)
Inicjatywa ustawodawcza Włochy
- Rada Ministrów, za upoważnieniem prezydenta
- indywidualni parlamentarzyści obu izb
- 50.000 obywateli
- Narodowa Rada Gospodarki i Pracy
- Rady Regionalne - jedynie w sprawach z zakresu swojego działania
- gminy - tylko w zakresie przekształceń terytorialnych
100.Czy były prezydent może w następnej kadencji zostać wiceprezydentem? szwajcaria
Chyba tak, teoretycznie prezydent wyznacza osobę, które będzie pełnić funkcje przewodniczącego Rady Federalnej (=prezydenta), zostaje nim osoba która w poprzedniej kadencji była wiceprezydentem. Możliwa jest reelekcja, ale zazwyczaj dopiero po tym jak wszyscy członkowie rady pobędą sobie prezydentami.
101.czy kortezy musza uchwaliać statusy wspólnot? TAK
102. Kto przewodniczy Zgromadzeniu Federalnemu w Szwajcarii...?
przewodniczący Rady Narodu...
103. Kiedy podwójne referendum jest obligatoryjne (w Szwajcarii)
Obligatoryjne - zawsze podwójne:
- zmiany konstytucji federalnej (obejmuje pytania: dla nich referendum pojedyncze!
czy należy przeprowadzić całkowitą zmianę konstytucji przy różnym stanowisku izb;
sprawę poparcia wniosku wstępnego z inicjatywy ludowej o całkowitą zmianę konstytucji;
sprawę poparcia wniosku wstępnego o częściową zmianę konstytucji jeśli parlament odrzuci ów wniosek)
- przystąpienie do organizacji kolektywnego bezpieczeństwa lub wspólnot ponadnarodowych
- ustawy federalne uchwalone trybie pilnym i niemające podstaw konstytucyjnych
104. Ile trwa kadencja senatora we Francji
Kadencja senatora
Senatorzy wybierani są na 6-letnia kadencję, co 3 lata odnawiana jest połowa składu senatu. Wybierani są w wyborach pośrednich przez departamentalne kolegia wyborcze.
105.Kiedy prezydent elekt obejmuje urząd i zaczyna rządzić?
- prezydent musi uzyskać bezwzględną liczbę głosów elektorskich (lub procedury awaryjne)
- objęcie urzędu następuje 20 stycznia w południe.
Czy państwo regionalne jest typem państwa federalnego?
Nie, jest państwem unitarnym. W konstytucji zachowuje jedność terytorialną i jedność narodową, wprowadzając system dwupodmiotowości w zakresie realizacji zadań publicznych. Jest jakby formą przejściową między państwem regionalnym a unitarnym. Oznacza to przyznanie autonomii jednostkom terytorialnym poprzez samodzielność ustawodawczą. Przykładem Włochy - najsilniej zaawansowany regionalizm.
Kadencja przewodniczącego Rady Federalnej (Niemcy).
przewodniczący wybierany jest co roku
Czy prezydentowi Francji przysługuje prawo odesłania ustawy do ponownego rozpatrzenia?
weto ustawodawcze: żądanie ponownego rozpatrzenia ustawy przez parlament. Chodzi też o ponowne uchwalenie( identyczną procedurą- większością zwykła)
prezydent musi uzasadnić weto
Czy monarsze brytyjskiemu przysługuje prawo weta?NIE
Sędziów TK we Włoszech mianuje?
15 sędziów ( 5 z nominacji prezydenta, 5 wybieranych przez Izbę Deputowanych i senat na wspólnym posiedzeniu, 5 przez sędziów wyższych sądów administracyjnych i powszechnych), ta ostatnia 5 jest wybierana przez: 3- przez Trybunał Kasacyjny, 1-przez Radę Stanu, 1- przez Trybunał Obrachunkowy
Czy Bundestag może złożyć wniosek o votum nieufności dla ministra?
Nie, jedynie o votum nieufności dla Kanclerza
112.Podział reszt wg metody najwyższej średniej:
Dla rozdziału pozostałej części mandatów (nieobsadzonych) do liczby mandatów już uzyskanych przez poszczególne listy dodaje się tzw. mandat fikcyjny i przez tę liczbę dzieli się sumy głosów, oddane na każdą z list. Mandaty nieobsadzone przydziela się tym listom, które w wyniku tego działania uzyskały największe średnie.
W jaki sposób Izba Gmin może przełamać veto zawieszające Izby Lordów?
(nic na ten temat nie ma ani w książce ani w necie jest tylko co to jest w. zawieszające) więc tak prosto rozumując nie można tego weta przełamać bo on tylko tą ustawę na jakiś czas zawiesza a po
tym okresie dalej mogą trwać prace nad nią.
Kto rozstrzyga konflikty kompetencyjne między naczelnymi organami federalnymi w Szwajcarii
Zgromadzenie Federalne
Przed jakim organem w USA ponoszą odpowiedzialność polityczną sekretarze stanu?
Prezydentem
116.Od czego zależy liczba przedstawicieli landów w Bundesracie?
Liczba
delegatów zależy od liczby ludności danego kraju:
<2mln-3 delegatów : Brema, Hamburg , Meklemburgia-Pomorze Przednie, Saar
2-6mln - 4 : Berlin, Brandenburgia, Nadrenia-Palatynat, Saksonia, Saksonia-Anhalt, Szlezwik-Holsztyn, Turyngia
6-7mln - 5: Hesja
>7mln -6: Badenia-Wirtembergia, Bawaria,Dolna, Saksonia oraz Nadrenia Półocna-Westfalia
117. czy jednostki autonomiczne w Hiszpanii mogą samodzielnie zarządzać
referendum.
Tak, o ile dotyczy sprawy w ramach kompetencji jednostki autonomicznej.
118 .warunki jakie musi spełnić kandydat na prezydenta we Francji.
-kandydatury zgłasza, co najmniej 500 osób spośród gremium: członkowie izb Parlamentu, rad generalnych, rady Paryża i zgromadzeń terytoriów zamorskich.- Popierający daną kandydaturę muszą pochodzić, z co najmniej 30 departamentów. Kandydatury przyjmuje Rada Konstytucyjna.
- bierne prawo wyborcze: 23 lata
kandydaci muszą wpłacić kaucje, która nie podlega zwrotowi, jeśli nie przekroczą 5% głosów w skali kraju
118. Kto posiada prawo inicjatywy ustawodawczej w Szwecji.
Inicjatywę ustawodawczą posiada rząd oraz deputowani, nawet jeden (są to tzw. projekty prywatne).
119. Co to jest mandat imperatywny w Niemczech.
Członkowie Bundesratu posiadają tzw. mandat imperatywny. Oznacza to, iż są oni związani instrukcjami swoich rządów i muszą głosować w sposób przez nie nakazany. Głosy krajów muszą być oddawane jednolicie (en bloc). W przypadku jakichkolwiek rozbieżności, oddane głosy kraju związkowego są nieważne.
120. jakie są warunki zmiany konstytucji w USA
uchwalenie poprawki w jednakowym brzmieniu przez obie izby większością 2/3, wówczas staje się ona „propozycją” Kongresu i musi zostać ratyfikowana przez min ¾ parlamentów stanowych (38 stanów); nie ma instytucji referendum federalnego, ma ono miejsce w każdym stanie osobno
2/3 legislatur stanowych żąda zwołania konwencji konstytucyjnej (zwołuje ja Kongres), tam następuje uchwalenie propozycji, która później ma być ratyfikowana.
121. Kto zajmuje się rozwiązywaniem protestów wyborczych we Francji
Rada Konstytucyjna. Kontroluje również wybory i ogłasza wynik.
122. czy dymisja rządu Włoch jest powiązana z wyrażeniem wotum nieufności
przez obie izby parlamentu
Nie. Mimo bikameralizmu symetrycznego wystarczy że 1 izba nie udziela poparcia rządowi (przegłosuje wotum nieufności)
123. Kto wybiera prezydenta USA jeśli nie uda się to elektorom
- prezydentem zostaje osoba z bezwzględną liczbą głosów elektorskich - 270
- jeżeli nikt nie uzyska takiego wyniku, to wyboru dokonuje IR głosując stanami (1 stan=1głos) na jednego spośród 3 kandydatów z największą liczbą głosów elektorskich; wymagana jest większość bezwzględna (26)
- jeżeli w dalszym ciągu nie zostanie wybrany prezydent, jego obowiązki przejmuje wiceprezydent wybrany przez elektorów
124. kto ma prawo łaski w Szwajcarii
Zgromadzenie Federalne
125. czy kadencja izby gmin może trwać dłużej nić 5 lat
- w prawie brytyjskim nie ma pojęcia kadencja, istnieje czas powierzenia pełnomocnictwa parlamentu
czas ten jest regulowany ustawą z 1911, która nie ma mocy konstytucyjnej, dlatego może być zmieniana zwykłą ustawą, co miało miejsce w trakcie trwania obu wojen światowych - przedłużono czas trwania pełnomocnictwa.
126. Kto nie może być prezydentem Niemiec
minimum 50lat
Ile razy można być wybranym na prezydenta V republiki
- liczba reelekcji jest nieograniczona
Kto przewodniczy wg konstytucji Senatowi USA
- wiceprezydent
Kto posiada inicjatywę ustawodawczą we Włoszech
-Radzie Ministrów, po upoważnieniu prezydenta;
-indywidualnym parlamentarzystom obu izb,
-inicjatywa ludowa (50 tys. wyborców)
-Narodowej Radzie Gospodarki i Pracy
-każdej radzie regionalnej jedynie w sprawach wynikających z ich
zakresu działania
-w niewielkim zakresie, dotyczącym przekształceń terytorialnych, gminom
130.Kiedy może się odbyć referendum obligatoryjne w Szwajcarii
a)zmiany konstytucji federalnej
b)przystąpienie do organizacji kolektywnego bezpieczeństwa lub do wspólnoty ponadnarodowej
c)ustawy federalne uchwalane w trybie pilnym i nie oparte o konstytucję
d)pytanie czy przeprowadzić całkowitą zmianę konstytucji przy różnym stanowisku izb
e)sprawa poparcia wniosku wstępnego z inicjatywy ludowej o całkowitą zmianę konstytucji
f)sprawa poparcia wniosku wstępnego o częściową zmianę Konstytucji jeśli parlament odrzuci ów projekt
131.Metoda liczenia głosów w Szwecji
- zmodyfikowany Sainte-Lague
132.Jak się powołuje rząd w Szwecji
Z tego postępowania całkowicie został wyłączony monarcha. Zatem kandydata na premiera wskazuje przewodniczący parlamentu (talman). Przy czym musi on przed przedłożeniem propozycji kandydata przeprowadzić konsultacje z przedstawicielami wszystkich partii reprezentowanych w Riksdagu. Następnie najpóźniej 4 dnia po przedłożeniu Riksdagowi kandydata na premiera powinien on (bez rozpatrywania sprawy przez komisje) przeprowadzić nad nim głosowanie. Wyniki głosowania interpretowane są następująco: gdy więcej niż połowa deputowanych Riksdagu zagłosuje przeciwko tej propozycji, uważa się, że propozycja ta jest odrzucona. Natomiast w przeciwnym wypadku uznaje się aprobatę dla kandydata. Zarówno głosy oddane „za” jak i przypadki wstrzymania się od głosu interpretowane są jako opcja korzystna dla kandydata. Po przyjęciu premiera przez parlament on już sam powołuje pozostałych ministrów. Nie ma instytucji wotum zaufania dla powoływanych ministrów, nie przeprowadza się także formalnego głosowania nad osobami ministrów ani nad całym rządem. Zasada dorozumianego wotum zaufania.
W przypadku niepowodzeniu w powołaniu premiera procedurę ponawia się. Jeśli propozycja talmana została odrzucona 4-krotnie, wówczas przeprowadza się przedterminowe wybory nadzwyczajne. I dopiero po ukonstytuowaniu się nowego Riksdagu procedura powoływania premiera zostaje ponowiona. Wyborów nadzwyczajnych nie przeprowadza się, jeżeli w terminie najbliższych 3 m-cy są przewidziane wybory zwyczajne.
kto wybiera regenta gdy nie ma następcy tronu w Szwecji?
Riksdag
Jakiego wyznania musi być monarcha w Szwecji?
Ewangelicko-augsburski (luteriański)
Czy monarcha hiszpański musi sankcjonować (zatwierdzać) ustawę?
Nie jeśli nie jest zgodna z ustawą konstytucyjną, prawami obywatela itd.
Czy obecnie jest spełniana idea mandatu wolnego?
NIE
Rada Federalna jest konstytucyjnym organem władzy …?
ustawodawczej w RFN
Jaki jest cel prawyborów w USA?
Wybór delegatów na konwencje krajowe
Kto podpisuje ustawy w Szwecji?
Premier lub odpowiedni minister
Jak nazywają się posiedzenia rządu bez uczestnictwa prezydenta Republiki?
Poboczna Rada Gabinetowa
Komisje mieszane w Izbie Gmin mają funkcję ustawodawczą?
Nie
Ustawodawstwo ramowe?
Federacja określa jedynie ramy, szczegóły ustalają poszczególne landy
Zgromadzenie Federalne w RFN?
Organ wybierający prezydenta Niemiec.
W skład Zgromadzenia Federalnego wchodzą członkowie Bundestagu oraz w takiej samej liczbie delegacji z Parlamentów Krajowych (Landów)
Ustawy o randze konstytucji w Hiszpanii?
Ustawy organiczne, tj. dotyczące praw i wolności publicznych, systemu wyborczego i statutów autonomiczne.
Przed kim odpowiadają za przestępstwo ministrowie we Francji?
Trybunał Sprawiedliwości
W którym roku weszła konstytucja Szwecji?
1 I 2000
147. Funkcja kreacyjna Bundestagu i Bundesratu?
Federalny Trybunał Konstytucyjny- składa się z 16 sędziów, orzekających w 2 senatach, dzielących się na izby senaty są stałymi częściami izby, o podzielonej właściwości rzeczowej. Kadencje sędziów wynoszą 12 lat (8 powołuje Bundestag, 8 Bundesrat)
148 . Kto wybiera prezydenta RFN?
Zgromadzenie Federalne
Za czyją zgodą prezydent mianuje ambasadorów w USA?
Senatu
Czy prezydent Włoch ma prawo weta?
Tak
Czy król Szwecji pełni funkcję w ustawodawstwie?
Nie
Inicjatywa wiązana?
RFN → Bundesrat i rząd wzajemnie opiniują swoje projekty
Wybory rządu we Włoszech?
Prezydent powołuje premiera i na jego wniosek ministrów (nominacje kontrasygnowane są prze nowego premiera), czyli klasycznie. W ciągu 10 dni Rada Ministrów musi uzyskać wotum zaufania ze strony ID oraz senatu. Tu kworum to zwykła większość parlamentarzystów danej izby, a decyzja zapada większością głosów.
Ustawy dewolucyjne
DEWOLUCJA W SZKOCJI, WALII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ
Jest to nader znaczna decentralizacja władzy na terytorium obrzeży Wielkiej Brytanii podczas gdy centrum pozostaje niezmienione.
Czyli są to coraz większe uprawnienia dla Walii, Szkocji, Irlandii północnej.
Ustawa izby lordów z 99r.
Reforma z 1 XI 1999 likwiduje automatyzm piastowania parostwa z zasiadaniem w IL.
156.Komisja Mediacyjne w RFN
organ liczący 32 członków, w połowie mianowani przez parlament, w połowie przez rządy krajowe, tu członkami muszą być członkowie RF; zadaniem komisji jest opracowanie takiego tekstu ustawy, który zostanie zaaprobowany zarówno przez parlament jak i RF, albo zaproponowanie odrzucenia ustawy.
Senat hiszpański skład:
Senat liczy 251 członków.
208 parlamentarzystów wybiera się według systemu większościowego (większość względna) przy zachowaniu zasady równej reprezentacji wszystkich prowincji: każda prowincja wybiera 4 senatorów (wyjątkiem są Baleary i dwie prowincje kanaryjskie - odpowiednio 5 i 11 senatorów), zaś brakująca w tym wyliczeniu część senatorów (51) jest desygnowana przez zgromadzenia ustawodawcze poszczególnych wspólnot autonomicznych: każda z nich - niezależnie od swojej wielkości, czy liczebności - desygnuje jednego deputowanego, jednak te z nich, które są bardziej liczne mają prawo powołać po jednym senatorze na każdy milion swoich mieszkańców.
Veto królewskie w Hiszpanii?
Nie dysponuje prawem weta (ale teoretycznie może odmówić podpisania ustawy bo konstytucja mu tego nie zabrania)
Gdzie zasiada Lord Kanclerz i jakie są jego funkcje:
Izba Lordów nie wybiera przewodniczącego - jest nim Lord Kanclerz (=min. Sprawiedliwości) - jest powoływany prze króla, na wniosek premiera, ale musi być parem, nie jest neutralny, ma mniejsze uprawnienia niż przewodniczący Izby Gmin.
-mianuje sędziów I instancji
-reprezentuje stanowisko swojej partii
-przewodniczy Komisji Budżetowej
-przewodniczy Wydziałowi Kanclerskiemu
Klauzula supremacyjna w USA.
Pierwszeństwo prawa federalnego nad stanowym
Co jest potrzebne by nominacja prezydenta miała moc prawną (USA)
Prezydentem może zostać osoba, która ukończyła 35 lat życia, urodziła się w stanach i stale w nich zamieszkuje od co najmniej 14 lat.
Skład konferencji przewodniczących.
Przewodniczący izby + zastępcy, przewodniczący komisji stałych, przewodniczący frakcji, generalny sprawozdawca komisji ds. finansów, przewodniczący delegacji izby do UE,
Wymień komisje w WB
Komisje do spraw ustawodawczych
Komisje do spraw kontroli
Komisje do Spraw Wewnętrznych i Spraw deputowanych
Komisja całej izby - obraduje pod przewodnictwem Komisji Budżetowej
Komisja do spraw Wspólnot Europejskich
Komisja Konstytucyjna
Komisje Wspólne Obu Izb
Ombudsmani w Szwecji
Ombudsman ds. Riksdagu
ombudsman ds. ochrony konsumentów
ombudsman ds. wojskowych
ombudsman ds. sprawiedliwości
Ombudsmani rządowi: ds równouprawnienia, dyskryminacji, konkurencji, prasy
Trybunał Kompetencyjny (Francja)
organ powołany do rozstrzygania sporów o właściwości o właściwości między organami administracyjnymi a sądami powszechnymi. Składa się z 3 radców stanu, 3 sędziów Sądu Kasacyjnego oraz z dokooptowanych członków.
USA.
Ilu elektorów wystawiają poszczególne stany w prawyborach?
- wybierają elektorów w liczbie równej swoim reprezentantom w obu izbach - od 3-55
- również 3 przedstawicieli Dystryktu Kolumbia
- ogólna liczba elektorów 538
- kadencja elektorska 4 lata
- kandydat: 35lat, urodzony w USA, 14lat domicylu, nie może być kongresmanem, ani funkcjonariuszem federalnym
- wybierani w wyborach powszechnych, bezpośrednich, w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada
Rodzaje weta prezydenckiego
Weto ustawodawcze:
weto zwykłe - projekty ustaw uchwalone ostatecznie przez Kongres wymagają podpisu prezydenta. Termin przedłożenia ustawy prezydentowi jest nieokreślony, zależny od drugiej izby. Podpis lub brak reakcji prezydenta w ciągu 10 dni (bez niedziel) powoduje wejście ustawy w życie
weto message - odesłanie do izby, która rozpoczęła prace nad ustawą, z zastrzeżeniami; do ponownego uchwalenia potrzebna większość 2/3, po uchwaleniu trafia do drugiej izby, gdzie również wymagana jest większość 2/3
weto kieszonkowe - niepodpisana w ciągu 10 dni ustawa chodzi w życie, chyba że Kongres przerywa prace i uniemożliwi jej zwrot; wtedy po 10 dniach prezydent oświadcza, że nie podpisuje ustawy i staje się to wetem absolutnym; informuje o tym Kongres; może być wykorzystywane tylko w przerwach między sesjami
*Zamrażanie kredytów (być może to też jakiś rodzaj weta, kto wie :P )
w związku z funkcją reprezentanta narodu prezydent ma możliwość wstrzymania się od wykonania niektórych ustaw; powołując się np. na oszczędności może on skutecznie blokować realizację niektórych ustaw. Kongres może jednak zabronić w ustawie zbędnej zwłoki w realizacji kredytów.
Obecnie, na mocy ustawy o zamrażaniu kredytów z 1974 prezydent musi poinformoważ Kongres o zamiarze zamrożenia, a decyzja ta staje się nieważna po 45 dniach. Decyzja prezydenta może być uchylona rezolucją izby.
Kto przewodniczy senatowi?
Formalnie wiceprezydent, ale w praktyce Senat wybiera tymczasowego przewodniczącego, choć konstytucja dopuszcza taką możliwość tyko w wypadku nieobecności wiceprezydenta.
Kalendarze w IR i Senacie
Sprawozdanie komisji merytorycznej izby trafia do komisji regulaminowej, która kwalifikuje go do jednego z kalendarzy:
- Izba Reprezentantów:
Kalendarz Unii - ustawy podatkowe i apriopriacyjen
Kalendarz Izby - inne ważne ustawy
Kalendarz Zgodny - ustawy niekontrowersyjne
Kalendarz Prywatny - ustawy prywatne
Kalendarz Zwolnień - ustawy dot wydobycia projektów z komisji
- Senat:
Kalendarz urzędowy - wszystkie ustawy i inne sprawy
Kalendarz Egzekutywy - akty współdziałania senatu i prezydenta
Wielka Brytania
Czy komisje mieszane (wspólne) w IG mają funkcję ustawodawczą?
Nie. Analizują tylko konkretne problemy w procesie ustawodawczym.
Czy monarcha może rozwiązać IG po uchwaleniu wotum nieufności dla premiera?
- wotum nieufności = odmowa udzielenia wotum zaufania
- jego konsekwencją jest dymisja rządu, którą przyjmuje monarcha, lub wniosek premiera do monarchy o rozwiązanie IG i zarządzenie nowych wyborów.
Czy IG może delegować uprawnienia ustawodawcze komisjom?
Komisje specjalne mają prawo inicjatywy ustawodawczej
Komisja całej izby
Czynnik pomocniczy IG i IL, przygotowuje rozstrzygnięcia dla izby, obraduje pod przewodnictwem przewodniczącego komisji budżetowej, bez speakera; nie stosuje się większości wymogów proceduralnych. Przechodzi przez nią większość ustaw, zarówno te o szczególnej wadze i pilne, jak i te o charakterze prostym, niespornym.
Niemcy.
Funkcja Kreacyjna Bundestagu i Bundesratu
BT: wybór Kanclerza, powoływanie prezydenta, wybór 8 członków Trybunału konstytucyjnego
BR: powołanie 8 członków TK
Od czego zależy liczba przedstawicieli landów w Bundesracie?
W skład wchodzą mianowani członkowie rządów krajowych w liczbie od 3-6, w zależności od liczby mieszkańców:
- poniżej 2mln - 3
- 2-6mln - 4
- 6-7mln - 5
powyżej 7mln - 6
Czy prezydent może odmówić podpisania ustawy?
Ustawy zazwyczaj podpisuje Kanclerz lub odpowiedni minister. Prezydent może odmówić podpisania ustawy i przesłać ją do Trybunału Konstytucyjnego, jednak zazwyczaj nie korzysta z tego prawa. Prezydent nie ma jednak prawa weta.
Francja.
Kto zajmuje się rozwiązywaniem protestów wyborczych
Rada Konstytucyjna. Kontroluje również wybory i ogłasza wynik.
La rage de sovent
CHYBA jest to procedura ostatniego słowa ZN - ma miejsce w czasie postępowania ustawodawczym, kiedy po nieudanym trzecim czytaniu (projektu przygotowanego przez Komisję Mediacyjną) rząd zechce zakończyć proces ustawodawczy i zażądać od ZN wydania ostatecznej decyzji. Wówczas w ZN ma miejsce czwarte czytanie i głosowanie kończące proces ustawodawczy.
Kadencja senatora
Senatorzy wybierani są na 6-letnia kadencję, co 3 lata odnawiana jest połowa składu senatu. Wybierani są w wyborach pośrednich przez departamentalne kolegia wyborcze.
Różnica pomiędzy rządem a radą ministrów
Skład rządu: ministrowie stanu, ministrowie resortowi, ministrowie delegowani, sekretarze stanu
Rada Ministrów: na pewno bez sekretarzy, posiedzeniom przewodniczy prezydent (nie wykonuje on jednak kompetencji RM) w razie nieobecności zastępuje go premier.
Mediator republiki
- Ombudsman ds. obywatelskich, powołany ustawą 1972
- 6 lat kadencji bez możliwości reelekcji
- zadaniem: badanie zażaleń od obywateli na działania organów publicznych
- uprawniony do przeprowadzania kontroli osobiście lub zlecania inspekcji
- zażalenia przekazywane pośrednio przez parlament, izby przesyłają też petycje
- zażalenie przysługuje po wykorzystaniu całej drogi prawnej
- konsekwencje kontroli: zalecenia mające naprawić wyrządzoną krzywdę, nie są jednak wiążące
- może wystąpić z ogólnymi propozycjami np. reform
Od 2008 - zmiana konstytucji - likwidacja mediatora, wprowadzenie instytucji Obrońcy Praw (niezależny, uproszczona procedura)
Konferencja przewodniczących
- skład: przewodniczący izby, 6 zastępców, przewodniczący 6 komisji stałych, przewodniczący frakcji, generalny sprawozdawca Komisji ds. Finansów, przewodniczący Delegacji Izby ds. UE
- zbiera się raz w tygodniu w celu opracowania zagadnień dotyczących porządku posiedzeń
- wspólnie z 3 kwestorami, 12 sekretarzami tworzą Biuro (Prezydium)
Włochy.
Procedura wyboru rządu różni się od typowych rozwiązań 1)… 2)…
1) - konieczność zdobycia inwestytury - ubiegania się o wotum przed rozpoczęciem działalności
- rząd musi w ciągu 10 dni otrzymać wotum zaufania udzielone zarówno przez ID jak i S (większość przy obecności połowy)
- po zmianach personalnych, spowodowanych dymisją lub odwołaniem (na wniosek premiera) ministra, rada ministrów w nowym składzie musi ponownie ubiegać się o udzielenie poparcia (wotum zaufania)
wotum udzielane jest całemu rządowi
Czy prezydent może rozwiązać zgromadzenie?
Może skrócić kadencję poprzez wydanie stosownego zarządzenia, na wniosek rządowy i z jego kontrasygnatą, po wysłuchaniu przewodniczących obu izb.
Czy Obrońca Ludu jest organem konstytucyjnym?
Tak, ponieważ jest poddany regulacji konstytucyjne, ustawy organicznej i regulaminów izb.
Mianowanie sędziów Trybunału Konstytucyjnego
- 15 sędziów - 5 nominuje prezydent, 5 ID i S (na wspólnym posiedzeniu) , 5 sędziowie wyższych sądów powszechnych i administracyjnych, w tym 1 przez Radę Stanu, 3 przez Trybunał kasacyjny, 1 Trybunał Obrachunkowy.
- kandydat: sędzia czynny lub emerytowany tych samych 3 sądów, adwokaci lub profesorowie prawa
- kadencja 9 lat, zakaz reelekcji
postępowanie wobec prezydenta, który popełnił delikt konstytucyjny toczy się w poszerzonym składzie - 16 wylosowanych obywateli, posiadających prawo wybieralności do senatu.
W jakim wypadku rząd może wprowadzić dekrety z mocą ustawy?
Dekrety z mocą ustawy
- wydawane na podstawie ustawowego upoważnienia udzielonego na z góry określony czas
- dotyczą materii ustawodawstwa wyłącznego państwa
- upoważnienie powinno dotyczyć konkretnej sprawy (a nie materii ogólnych) oraz powinno zawierać zasady tej regulacji i jej wytyczne
- uznawane są formalnie jako akty prezydenta
- w ciągu 60 dni od ich opublikowania rząd powinien wystąpić do parlamentu o akceptację dekretu - przekształcenie go w ustawę, w przeciwnym razie traci on moc prawną
- odmowa parlamentu oznacza zakaz wydawania dekretów w tej materii oraz utratę mocy prawnej.
Tymczasowe rozporządzenia z mocą ustawy
- wydawane „w wyjątkowych wypadkach nagłej konieczności”
- nie wymagają uprzedniej zgody
- tego samego dnia po ich wydaniu rząd przedstawia je izbom w celu przekształcenia w ustawę
- izby mają to zrobić niezwłocznie, nawet, jeżeli są akurat rozwiązane (zwołuje się je wtedy na specjalną sesje i zbierają się najpóźniej 5-go dnia po zwołaniu).
Zasada scorporo
- w systemie proporcjonalnym w wyborach do ID
- najpierw trzeba obliczyć okręgową liczbę wyborczą: liczba głosów oddanych na daną listę minus suma wyników drugich kandydatów z danej listy plus 1 z każdego okręgu jednomandatowego w systemie większościowym; im ta suma jest większa, tym mniejsza okręgowa liczba wyborcza i tym mniejsze szanse na uzyskanie mandatu z puli systemu proporcjonalnego;
- umożliwia otrzymanie mandatu słabszym ugrupowaniom, które nie mają większych szans w wyborach większościowych.
Czy istnieje centrala instytucja ombudsmana?
Nie, tylko regionalni.
Hiszpania.
Czy jednostki autonomiczne mogą samodzielnie zarządzić referendum?
Tak, o ile dotyczy sprawy w ramach kompetencji jednostki autonomicznej.
Czy regiony autonomiczne mogą dokonywać zmian w swoich statutach?
Lokalne organy przedstawicielskie samodzielnie uchwalają statuty jednostek autonomicznych, wymagają one jednak zgody parlamentu krajowego wyrażonej w ustawie.
Szwajcaria.
Kto rozstrzyga konflikty kompetencyjne między naczelnymi organami federalnymi?
Zgromadzenie Federalne - spory w „poziomie”
(Trybunał Kompetencyjny - W „pionie” - między federacją a kantonami)
Kto podpisuje ustawy?
Po uchwaleniu aktu przez obie izby i sporządzeniu tekstu oryginalnego w językach urzędowych przewodniczący izby i podpisują oryginały z podaniem daty przyjęcia. Izba, w której zostało wszczęte postępowanie przekazuje uchwalony akt rządowi do ogłoszenia i wykonania.
Kandydat na członka Rady Federalnej
- 7 ministrów pochodzących z różnych kantonów, wybierani przez Zgromadzenie Federalne
- zakaz zasiadania w Radzie osób ze sobą spokrewnionych lub spowinowaconych
- odpowiedni skład partyjny, reprezentacja różnych grup językowych i wyznaniowych
- stały udział osób pochodzących z 3 największych kantonów: Zurych, Bern, Vand)
poszczególni członkowie rządu są kierownikami departamentów
W jakich sprawach przysługuje inicjatywa ludowa?
- całkowita zmiana konstytucji - wstępny wniosek 100.000, wykonanie inicjatywy we wstępnym referendum
częściowa zmiana konstytucji - wniosek 100.000 (ogólny wniosek lub projekt) (?)
Kto ma prawo łaski?
Zgromadzenie Federalne
Szwecja.
Rada Przewodniczących
- talman, 3 zastępców, przewodniczący frakcji, przewodniczący komisji, szef kancelarii parlamentu
- merytoryczna koordynacja toku prac parlamentu, posiada kompetencje decyzyjne i doradcze
Wykłady.
Czy we współczesnym parlamentaryzmie idea mandatu wolnego jest przestrzegana?
Nie. Przykład: Niemcy, mandat imperatywny
Konstytucja oktrojowana
Nadana przez monarchę, np. konstytucja WB nadana przez Ludwika XVIII
Szczególna forma konstytucji
- do uchwalenia potrzebna co najmniej większość bezwzględna
- często zatwierdzana w referendum
- szczególny tryb zmiany i podmioty upoważnione do inicjatywy ustrojodawczej
- różny sposób zmiany, np. w USA treść pozostaje niezmienna, uchwala się tylko poprawki
- przewiduje tryb całkowitej zmiany
Szczególna treść konstytucji
- szczególna treść - określa podstawy ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa, zasady organizacji i powoływania oraz strukturę i kompetencje centralnych i lokalnych ogniw aparatu państwowego, a także normuje podstawowe prawa i obowiązki obywatelskie.
- najwyższa moc prawna - wszystkie inne akty prawne niższego rzędu muszą być z nią zgodne. Gwarancję szczególnej mocy konstytucji zapewnia Trybunał Konstytucyjny
- szczególny tryb zmiany - może ona nastąpić tylko drogą ustawy uchwalonej przez Sejm większością co najmniej 2/3 głosów (inne ustawy wymagają zwykłej większości) w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów (większość głosów) w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Ponadto jej zmiana może nastąpić także przez ogólnonarodowe referendum.
Rodzaje list wyborczych
- zamknięta - wyborca nie może dopisać do niej kandydata; związana z systemem proporcjonalnym
+ zblokowana - głosuje się na listę
+ niezblokowana - głosuje się na kandydata, a poprzez niego na listę
- otwarta - wyborca może dopisać kandydata spośród innych zgłoszonych kandydatów
- pojedyncza - pojedynczy głos przechodni - odmiana systemu proporcjonalnego; wszyscy kandydaci znajdują się na jednej liście
Podział ze względu na zakres terytorialny:
- zmienna - listy okręgowe, w każdym inny skład
- ogólnokrajowa
Referendum podwójne
Referendum pojedyncze