Blok operacyjny
Z Wikipedii
Blok operacyjny, trakt operacyjny to wydzielona część szpitala służąca wykonywaniu zabiegów chirurgicznych w warunkach możliwie największej izolacji od źródeł infekcji, zbliżonych do aseptyki. Zazwyczaj blok operacyjny jest zlokalizowany w sąsiedztwie oddziału chirurgicznego, w sposób umożliwiający łatwe przewiezienie pacjenta wymagającego operacji.
Spis treści [ukryj] |
Podstawowe pomieszczenia służące przeprowadzaniu zabiegów chirurgicznych na bloku operacyjnym. Pomieszczenia używane jako sale operacyjne muszą spełniać rygorystyczne wymagania pod względem powierzchni, czystości i wentylacji.
Podział sal operacyjnych:
sale "czyste" - do zabiegów w polu czystym, nie stwarzających większej możliwości zakażenia, używane do przeprowadzania zwykłych operacji, planowych zabiegów.
Taki podział sal operacyjnych nie świadczy o lepszym, czy gorszym utrzymaniu poszczególnych rodzajów sal - wszystkie muszą być utrzymane w najwyższej czystości i wolne od zarazków - powstał, w celu segregacji operowanych pacjentów ze względu na charakter choroby i możliwe zagrożenie infekcją. W większych szpitalach sale operacyjne dzielą się według specjalności dokonywanych w nich zabiegów - prócz sal ogólnochirurgicznych istnieją także sale laryngologiczne, urologiczne czy ortopedyczne (ze specjalnym wyposażeniem i nierzadko osobnym personelem), natomiast nawet niewielkie szpitale rejonowe wydzielają sale operacyjne do zabiegów ginekologicznych. Specjalnego wyposażenia wymagają sale operacyjne przeznaczone do wykonywania zabiegów endoskopowych: m.in. możliwości zaciemnienia pomieszczenia.
stół operacyjny, obecnie najczęściej sterowany elektronicznie, wykonany z łatwozmywalnego materiału, z możliwością łatwej zmiany pozycji pacjenta. W niektórych salach operacyjnych zamiast stołu operacyjnego, lub oprócz niego znajdują się fotele ginekologiczne bądź stomatologiczne.
lampy operacyjne, silnie oświetlające pole operacyjne, ograniczające rzucanie cienia
ssaki, aparaty do odsysania płynów
czasem także
Blok operacyjny oprócz sal operacyjnych najczęściej mieści też pomieszczenia dodatkowe, takie jak:
salę przygotowawczą, gdzie pacjent przed zabiegiem jest przygotowywany farmakologicznie, czasami również znieczulany jeszcze przed przewiezieniem do sali operacyjnej
miejsce przygotowania chirurgów, w którym lekarze mogą umyć się przed zabiegiem, przebrać w jałową odzież
sala wybudzeń, gdzie następuje wyprowadzenie z narkozy, po czym pacjent jest przewożony z powrotem na oddział
pomieszczenie sterylizacji narzędzi i bielizny operacyjnej, niezależne od sterylizatorni szpitalnej
pokój instrumentariuszek - pielęgniarek asystujących przy operacjach
magazyn narzędzi i sprzętu
Na przestrzeni lat, a przede wszystkim w związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej zmieniły się przepisy dotyczące obiektów służby zdrowia, w tym także bloków operacyjnych. Większość z nich dotyczy bezpieczeństwa pacjentów, względnie komfortu pracy zespołu operacyjnego, co nie zmienia faktu że często wprowadzają konieczność kosztownych inwestycji. Wymagania dotyczące rozdziału ruchu "czystych" pracowników, pacjentów i materiału, od zużytych narzędzi i bielizny, czy też urządzania odpowiednich śluz dla pacjentów i materiałów chirurgicznych mogą okazać się niełatwe we wprowadzaniu. Trudnym do spełnienia w starszych szpitalach wymaganiem może się także stać wymieniony w rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia minimalny rozmiar sali operacyjnej, wynoszący 35 m².
Z drugiej strony wiele szpitali modernizuje swoje zespoły operacyjne, dostosowując je do wysokiego standardu, między innymi poprzez:
inwestując w dobrej jakości sprzęt operacyjny (np. lampy czy stoły operacyjne)
Tego rodzaju modernizacje, niejednokrotnie kosztowne, polepszają jednak jakość leczenia, np. ograniczając zakażenia pooperacyjne.