skanuj0001

"Iff

„Aby zyskać na czasie"¹. Iwona, księżniczka Burgunda

Filip i Iwona

Kiedy czytamy Iwonę, księżniczkę Burgunda czy też oglądamy tę sztukę w teatrze, poznajemy świat scenicznych postaci z punktu widzenia, jakby za pośrednictwem, jednego z występujących w komedii bohaterów, księcia Filipa, następcy tronu. .Jednak w pewnym momencie Gombrowicz porzuca czy degraduje swojego bohatera, umieszczając go na tym samym poziomie co inne postacie, jak gdyby wycofuje dane Filipowi „słowo” (przywileje), pozbawia go cech specjalnych, odbiera pozycję pośrednika, mającego szczególne stosunki zarówno z publicznością, jak i z autorem.

Zanim jednak zajmę się „degradacją” Filipa, przyjrzyjmy mu się wtedy, gdy wszystkie spojrzenia i światła kierują się na niego, gdy zajmuje on miejsce specjalne. Jeśli tak uczynimy, zobaczymy, że od samego początku ten młody mężczyzna znajdował się - wbrew pozorom - w bardzo kłopotliwym położeniu. W tych trudnych okolicznościach Filip spotkał Iwonę, istotę, której sytuacja - jeszcze raz wbrew pozorom (nawet takim jak bycie z jednej strony księciem z bajki, a z drugiej Kopciuszkiem totalnym, prześladowanym przez spisek dwóch macoch, Natury z Kulturą) - okazała się mieć coś wspólnego z jego kłopotami. Problemy Iwony, tak jak w wypadku następcy tronu, są związane ze sferą tożsamości i seksualności. Trzeba jednak dodać, że jej kłopoty są jawne i spektakularne, jego zaś okryte różnego rodząju zasłonami. Ale i tu, i tam chodzi o erotyzm i tożsamość, dwie najważniejsze kwestie dla młodego, a może nie tylko dla młodego, Gombrowicza.