Skan36

244 Zakazana archeologia - ukryta historia cci

nieśli w Naturę z 18 marca 1933 roku. w liście podpisanym również przez Lea. kcya. Recka i Hopwooda

List ten zawiera! bardzo intrygujące stwierdzenie: „Próbki warstwy Bod II pobrane obecnie ze -stanowiska człowieka- na tym samym poziomie i w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca, gdzie znaleziono szkielet, zawierają czysty i całkowicie typowy materiał Bed U. Bardzo wyraźnie różnią się od próbek skały macierzystej, które dostarczy! profesor Molkson z Monachium" Próbka przekazana Boswellowi przez Mollisona może więc nie reprezentować materiału otaczającego bezpośrednio szkielet Recka

Na podstawie nowych obserwacji Rcck i Leakcy doszli jednak do wniosku, że próbka skały macierzystej szkieletu stanowiła w rzeczywistości wypełniał® grabu, odmienne od materiału warstwy Bed II, który nie zawiera) domieszek. Nie przedstawili om niestety żadnego satysfakcjonującego uzasadnienia swej poprzedniej opinii, że szkielet znaleziono niewątpliwie w nienaruszonym pokładzie Bed II. Zamiast takiego wyjaśnienia, podzielili pogląd Boswella. Hopwooda i Solomona, którzy stwierdzili: „wydaje się bardzo prawdopodobne, ie szkielet był mtruzją w Bed II. którą należy datować na okres nie wcześniejszy niż duża luka w zapisie geologicznym osadów, oddzielająca Bed V od mzszych poziomów^-.

Dlaczego Rcck i leakcy zmienili swoje zdanie o datowaniu szkieletu na okres formowania się Bed II? Być może Reck nie miał już sil. aby nadal stawiać opór przewadze, która zdawała się coraz bardziej przygniatająca. Po odkryciu „człowieka pekińskiego” i dalszych szczątków „człowieka jawujslde* gp^M społeczność naukowa bardziej jednomyślnie akceptowała pogląd, że przejściowy małpolud był jedynym prawdziwym hominidem w czasach środkowego plejstocenu. Szkielet współczesnego Homo sapiens w warstwie Bed II Wąwozu Olduwai mógł być jedynie rezultatem całkiem niedawno dokonanego pochówku.

Leakey, niemal samotnie, sprzeciwiał się koncepcji, że „człowiek jawajskT (pitekantrop) i „człowiek pekiński' (sinantrop) byli przodkami ludzkiego gatunku. Dokonał on ponadto dalszych odkryć w Kenii, w Knnam i Kanjera. Skamieniałości, które tam znalazł były. jego zdaniem, bezspornymi dowodami istnienia Homo saptens w tym samym okresie, w jakim istniał pitekantrop i sinantrop (a także „człowiek Recka"). Być może więc zrezygnował z wałki o bard2o kontrowersyjny szkielet Recka, by zwiększyć poparcie dla własnych odkryć w Kanam i Kanjera.

ło się w Naturę tego samego dnia, kiedy zebrał się komitet naukowy

Pewne okoliczności potwierdzają to przypuszczenie Oświadczenie Leakeya. w którym odrzucił on swój poprzedni pogląd o starożytności szkieletu, ukaz³'

iict-n i iaiuh.; uuimiuu o"—

szkieletu z czasów formowania się poziomu Bed II. ich nowa opinia o poci**

wydać opinię na lemat znalezisk z Kanam i Kanjera. Niektórzy z naj zagorzałych przeciwników wczesnego datowania szkieletu Recka -Solomon, Cooper, Watson i Mollison - zasiadali w tym komiteci** Choć Reck i Leakey odrzucili swoje poprzednie ustalenia o

Ciągle coś nowego z Afryki

245

garnij dala człowieka w lej warstwie w okresie tworzenia się pokładu Bed V, wciąż powoduje, że mamy do czynienia z datowaniem stanowiącym na tle poglądów o ewolucji anomalię dla ludzkiego szkieletu Według obecnych szacunków spąg Bed V ma około 400 000 lat. Jednak większość naukowców uważa, ie współczesny gatunek człowieka pojawił się po raz pierwszy co najwyżej około 100 000 lat temu, jak wykazały, ich zdaniem, odkrycia w Border Cave na terenie Afryki Południowej.

Na niższych poziomach warstwy Bed V znaleziono narzędzia kamienne, które opisano jako oryniackie. Archeolodzy używali początkowo tego terminu na określenie dobrze wykonanych urtofaktów człowieka z Cro-Magnon (Homo sapiens sapiens), jakie odkryto w Aurignac we Francji. Zgodnie z typowymi poglądami narzędzia oryniackie pojawiły się me wcześnie] niż 30 000 łat temu. Artefakty znalezione w warstwie Bed V potwierdzały pogląd, że istoty ludzkie, reprezentowane przez szkielet Recka, żyły w tej części Afryki przynajmniej 400 000 lal temu. Oczywiście odkryte narzędzia można by również przypisać Homo erectus. Oznaczałoby to jednak przyznanie temu gatunkowi znacznie większych zdolności do wyrabiania narzędzi niz obecnie przyjmuje nauka.

W 1935 roku w swąj książce The Sumę Age Haces ofKcnyn Uakey powtórnie stwierdził, że szkielet Recka to pozostałość pochówku intruzyjnego w warstwie Bed II, dokonanego z powierzchni ziemi, która istniała w trakcie formowania się poziomu Bed V. Tym razem datował go jednak na czasy o wiele późniejsze w obrębie tego okresu. Uznał, że przypomina on szkielety znalezione w Gamble’s Cave, stanowisku datowanym na 10 000 lat. Mimo to. z punktu widzenia geologii można jedynie stwierdzić (uznając hipotezę pochówku w warstwie Bed V), że szkielet miał od 400 000 do być może kilku tysięcy lat.

Reiner Protsch próbował później rozwiązać kwestię pochodzenia szkieletu poprzez wydatowanie go metodą radiowęglową. W 1974 roku podał wiek 16 920 lat. Istnieje jednak kilka problemów z datowaniem znaleziska Recka w ten sposób.

Przede wszystkim nie jest pewne czy próbka kości należała rzeczywiście do szkieletu Samą czaszkę uważano za zbyt cenną, by używać jej do badań chronologicznych Pozostała część szkieletu zniknęła z muzeum w Monachium w czasie U Wojny Światowej. Dyrektor muzeum przekazał kilka małych fragmentów kości, które Protsch określił jako „najprawdopodobniej" część oryginalnego szkieletu.

Z otrzymanych fragmentów Protsch był w stanie zebrać próbkę w wysokości zaledwie 224 gramów, około 1/3 wagi normalnej próbki potrzebnej do przepro-wadzenia badań Choć w przypadku ludzkiej kości uzyskał wiek 16 920 lat. datowanie innych muicrialów z tego samego stanowiska różniło się znacznie °d tego wyniku - niektóre znaleziska były starsze, inne młodsze.

Nawet jeśli próbka należała rzeczywiście do szkieletu Recka, mogła zostać Zanieczyszczona współczesnym węglem, co spowodowałoby uzyskanie falszy-^WcJ. zbyt późnej chronologii. Do 1974 roku zachowane fragmenty szkieletu,