1 (126)

252 Przekłady prozy dla dzieci i młodzieży z literatur obcych

Z myślą o dzieciach tłumaczono także utwory fantastyczne, w których elementy fantazji, zespolone silnie ze światem rzeczywistym, były dostosowane do ich umysłowości i potrzeb psychicznych. Oddziaływały one silnie na wyobraźnię dziecięcą, przekazywały cenne treści wychowawcze, ale nie w sposób bezpośredni, w fórmie pouczeń dydaktycznych, lecz za pośrednictwem zmetaforyzowanych, symbolicznych obrazów literackich, bliskich dziecięcemu pojmowaniu świata i dziecięcej imaginacji z silnymi predyspozycjami do fantazjowania.

W porównaniu z okresem poprzednim sytuacja w tym nurcie prozy uległa zdecydowanej poprawie. Zaczęto bowiem, zgodnie z postulatami psychologów i pedagogów, przywiązywać większą wagę do piśmiennictwa fantastycznego, co w konsekwencji przyczyniło się do wzbogacenia ilościowego i jakościowego listy lektur młodzieżowych o tej tematyce, i to zarówno w obrębie naszej literatury rodzimej, jak i w dziedzinie przekładów.

Z prozy obcej o tematyce fantastycznej w latach sześćdziesiątych przełożono między innymi: dalsze tomy cyklu powieściowego o Mary Poppins angielskiej pisarki Pameli Lyndon Travers (cz. I Agnieszka [Maty Poppins]

I wyd. poi. 1948, cz. II Agnieszka fMary Poppins] wraca — I wyd. poi. 1960, cz. III Agnieszka [Mary Poppins] otwiera drzwi — I wyd. poi. 1962, cz. IV Agnieszka [Mary Poppins] w parku — I wyd. poi. 1963), powieść angielskiego pisarza Erica Linklatera pt. Wiatr z księżyca (I wyd. poi. 1960), utwory popularnej autorki szwedzkiej Astrid Lindgren: Fizia Pończoszanka (I wyd. poi. 1961), Karlsson z dachu (I wyd. poi. 1959), Nils Paluszek (I wyd. poi. 1958), książkę czeskiego pisarza Franciszka Pilara pt. Fajeczka stryja Bonifacego (I wyd. poi. 1956), powieść austriackiego pisarza Ericha Kastnera pt. Michałek z pudelka od zapałek (I wyd. poi. 1966), utwór włoskiego pisarza Gianniego Rodari pt. Gelsomino w Kraju Kłamczuchów (I wyd. poi. 1962) i inne.

Rozwojowi prozy fantastycznej na gruncie literatury dla najmłodszych towarzyszy w ostatnich czasach bujniejszy niż w latach poprzednich rozwój literatury fantastycznonaukowej dla czytelników starszych. Znaczne triumfy święci ostatnio nasza rodzima science fiction. Sporo utworów o tym charakterze ukazuje się także w literaturach obcych. Przeważa w nich jednak zainteresowanie dla współczesnej techniki i astronautyki, zdeterminowane ostatnimi osiągnięciami człowieka w dziedzinie lotów międzyplanetarnych i podboju kosmosu. Olga Nowakowska podkreśla, że „[...] wśród piszących dla młodzieży za granicą daje się zauważyć ogólny odwrót od biologii, chemii, fizyki i innych'mądrości, a za to [obserwuje się] gwałtowny szturm niemal jedynie