kim i francuskim antologiami najpiękniejszych i najwybitniejszych utworów o Alpach, jakie wyszły spod piór wybitnych pisarzy1 2,
Polski historyk literatury i zarazem alpinista z. żalem jednak za* uważa, że w antologiach tych, a także we wspomnianych opracowaniach „literatury alpejskiej*' brak nazwisk i utworów pisarzy i pflctówjgolskich. W dziejach literatury polskiej XIX i XX wieku tematyka górska odegrała ważną rolę. Największą liczbę utworów poświęcono oczywiście górom polskim, Tatrom, Beskidom, Karpatom Wschodnim. W literaturze polskiej XIX wieku nie brakło jednak także ciekawych utworów o Sudetach i Karkonoszach. Najcenniej- i s/e jednak polskie utwory romaniyczncfdotyczące gór wiążą się z j pobytem Adama Mickiewicza na Krymfe-oraz z bytnościami wielu pisarzy i poetów w AlpachJ Nic ma pr/esady w twierdzeniu, iź tematyka alpejska w polskiej literaturze romantycznej tworzy niemal odrębny ciekawy rozdział, najważniejsze zaś utwory z tego zakresu z. powodzeniem wytrzymują konkurencję uznanych pisarzy zachodnioeuropejskich. Szkoda więc, że nie są one znane w krajach alpejskich. co tylko częściowo wytłumaczyć można barierą językową, skoro ciekawy dziennik alpejskiej podróży Zygmunta Krasińskiego napisany został po francusku.
Artystyczną dojrzałość i wielkość ta polska „literatura alpejska” uzyskała w okresie romantyzmu, miała jednak ciekawe wcześniejsze, choć skromne, początki i dojrzałą kontynuację w drugiej połowie XIX i w XX wieku. Rzecz godna jest osobnej książki, w której trzeba by pisać a świetnych alpejskich wierszach Jana Kasprowicza, Władysława Orkarta, Mieczysława Jastruna i Juliana PrzybosiaL o alpejskiej (Austria, Szwajcaria) tematyce w twórczości MariHwnop-nickiej (zwracam uwagę na jej świetne, przypominające atmosferę Diirenmatta opowiadanie Miłosierdzie gminy3), o alpinistycznej prozie Wawrzyńca Żuławskiego, Adama Skoczylasa i Jana Długosza. Tu jednak, zwracając uwagę na początki alpejskich zainteresowań
259
Por. Kleine Geschichte fiir Bergfreunde. Gesammelt von Stefan FrUhbeis un Roger Gerhardy, Stuttgart 1991.
Por. H. Pańczykówna, Szwajcarskie epizody życia Marii Konop-■L nickiej, [w:] Mu nera litteraria, Poznań 1962.