AnalizaFinansowaTeoriaPrakty70

Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie

cję, ale także jego wariancja. Obliczenie wariancji poprzedza określenie wartości oczekiwanej zysku netto na akcję. Przyjmując jednakowe prawdopodobieństwo osiągnięcia zysku operacyjnego na poziomie 20 000 i 40 000 zł, wartość oczekiwana zysku netto wyniesie: wersja 1 (zadłużenie „0”)

0,5x2,88 + 0,5x5,76 = 4,32 wersja II (zadłużenie 40%)

0,5x3,6+ 0,5x8,4 = 6,0

Jak więc wynika z dokonanych obliczeń, wykorzystanie kapitału obcego w finansowaniu działalności gospodarczej zwiększa oczekiwaną wielkość zysku na akcję z 4,32 zł do 6,0 zł. Jeżeli sprzedaż produkowanego wyrobu wzrośnie z 1 000 do 1 500 szt., co spowoduje wzrost zysku operacyjnego z 20 000 do 40 000 zł, to efekt dźwigni przyczyni się do wzrostu zysku netto na jedną akcję z 5,76 zł do 8,4 zł. W przypadku mniej korzystnego wyniku (zysk operacyjny 20 000) wykorzystywanie kredytu zwiększy zysk na akcję jedynie o 0,72 zł (3,6 - 2,88). Wariancja zysku netto na akcję równa się: wersja I (zadłużenie „0”)

(5,76-4,32)= _f(2,88-4,32)¹ _;0?

2 2 wersja II (zadłużenie 40%)

(8,4-6,0?    (3,6-6,0)=

2 2

W wersji I obliczona wielkość wariancji wynosi 2,07 i jest ona miernikiem ryzyka działalności operacyjnej przedsiębiorstwa, a więozależy od gałęzi przemysłu, do której należy przedsiębiorstwo, ogólnych warunków ekonomicznych, poziomu cen surowców i wyrobów gotowych, zmian technologii, preferencji konsumentów, konkurencji itd. W wersji II zmienność zysku na akcję jest większa i wynosi 5,76. Wariancja w tym przypadku odzwierciedla ryzyko działalności operacyjnej 2,07 oraz dodatkowe ryzyko finansowe 3,69 (5,76 - 2,07).

Dźwignie: operacyjna, finansowa i połączona mogą być wykorzystywane przy ocenie ryzyka różnego rodzaju działań inwestycyjnych przewidywanych przez spółkę i sposobu ich finansowania. Miary te są również przedmiotem oceny dokonywanej przez inwestorów na rynku kapi-

370