Mierzenie i kształtowanie wartości przedsiębiorstwu
( P- KM — A-WACCxIB
KO} R
xR
W ten sposób gotówkowa wartość dodana w sferze kapitału ludzkiego określona została przez różnicę pomiędzy przeciętną wydajnością pracy jednego zatrudnionego i kosztami osobowymi jednego zatrudnionego, pomnożoną przez liczbę realnie zatrudnionych pracowników. Za podstawę do obliczenia wydajności pracy przyjęto wartość dodaną, która jest różnicą pomiędzy przychodami ze sprzedaży a sumą kosztów materiałowych, amortyzacji i kosztu kapitału całkowitego. Takie rozwiązanie jest właściwe, ponieważ w przeciwnym razie substytucja pracy żywej pracą uprzedmiotowioną zawsze będzie zwiększała wartość dodaną na jednego zatrudnionego, a więc również wówczas, gdy będzie ona nieefektywna.
Pozytywną wartość CVA uzyskuje się wtedy, gdy wartość dodana wypracowana przez jednego zatrudnionego jest większa niż koszty osobowe jednego zatrudnionego. Wzrost wartości dla akcjonariuszy można więc uzyskać w trojaki sposób, a mianowicie:
1) Zwiększając wydajność pracy jednego zatrudnionego, co jest możliwe m.in. przez wzrost cen, zmniejszenie kosztów materiałowych lub też usprawnienie procesów. W zakresie zarządzania zasobami ludzkimi natomiast przez takie działania jak rekrutacja czy też szkolenie.
2) Zwiększając zatrudnienie, gdy występuje pozytywna różnica między wydajnością pracy a kosztem osobowym jednego zatrudnionego. W ten sposób uwidoczniony zostaje także bezpośredni związek między wydajnością pracy, wysokością wynagrodzeń i wielkością zatrudnienia.
3) Obniżając koszty osobowe przez przeniesienie działalności gospodarczej do krajów o niskim koszcie kapitału ludzkiego, obniżając koszty świadczeń na rzecz pracowników.
Gotówkowa wartość dodana, jak wynika z przedstawionego rozszerzenia, jest punktem wyjścia zarówno ujęcia kapitałowego jak i zarządzania kapitałem ludzkim. Dodatkowo ta sama forma w obu ujęciach stwarza możliwość bezpośredniego odczytania analogii i powiązań. Dotyczy to Cash Flow Return on Investment i wydajności pracy jedne-' go zatrudnionego, średniego ważonego kosztu kapitału i kosztów osobowych przypadających na jednego zatrudnionego oraz inwestycji brutto
421