AnalizaFinansowaTeoriaPrakty97

Mierzenie i kształtowanie wartości przedsiębiorstwa

Określenie wartości poszczególnych jednostek biznesu jako sumy zdyskontowanych przepływów pieniężnych i wartości końcowej stwarza możliwość określenia zwłaszcza tego drugiego elementu w całej wartości jednostki.

Podstawą dla konstrukcji systemu wskaźników na tej płaszczyźnie są wolne przepływy pieniężne osiągnięte w konkretnym roku (schemat 32), kształtowane przez dwa generatory wartości, a mianowicie: rentowność zainwestowanego kapitału oraz stopę inwestycji, a więc inaczej jak to było przyjęte przez A. Rappaporta. Pierwszy z wymienionych generatorów został określony zgodnie z modelem DuPonta za pomocą iloczynu dwóch czynników, a wiec rentowności sprzedaży i produktywności (rotacji) zainwestowanego kapitału. Dla celów analitycznych rentowność sprzedaży wyrażono za pomocą poziomu kosztów. Ta postać wskaźnika pozwala bowiem na zwiększenie wartości poznawczej źródeł odnoszonego sukcesu na rynku. Koszty ujęte w liczniku można klasyfikować, przyjmując za podstawę cały szereg kryteriów. Ponieważ w sterowaniu wartością przedsiębiorstwa często wykorzystuje się dane sprawozdawcze, może to być układ rodzajowy lub kalkulacyjny kosztów. W tych natomiast przedsiębiorstwach, gdzie podjęto wcześniej sterowanie zyskiem - podział kosztów na stałe i zmienne. Odniesienie każdej pozycji kosztów do przychodów pozwala określić natężenie tego rodzaju kosztu i zmiany występujące w tym zakresie. Również drugi czynnik, a więc wskaźnik produktywności kapitału zastąpiono jego odwrotnością, czyli wskaźnikiem zaangażowania. Takie ujęcie pozwala, analogicznie jak poprzednio, ocenić zaangażowanie poszczególnych składników kapitału.

Stopa inwestycji została określona przez wielkość nakładów inwestycyjnych w aktywa trwałe i w kapitał pracujący.¹⁹¹ Analiza stopy inwestycyjnej powinna zmierzać do określenia jej wielkości w przeszłości. Oceny tej należy dokonać także na tle wielkości sprzedaży. Istotne jest bowiem stwierdzenie, czy wielkość inwestycji jest pochodną rosnącego popytu i konkurencji w branży. Analiza stopy inwestycji nie powinna ograniczać się wyłącznie do oceny jej wielkości, ale także należy dążyć do ustalenia przyczyn występujących zmian. Inwestycje w aktywa trwałe można podzielić na odtworzeniowe i rozwojowe. Obecnie, w wyniku szybkiego postępu technicznego, odtwarzanie aktywów trwa-^1,1 Zc względu na fakt, że poziom stopy inwestycji ntożc w analizowanym okresie ulegać dość istotnym wahaniom, przedmiotem badań może być skumulowana przeciętna stopa inwestycji. Ustalić ją można przez podzielenie sumy inwestycji netto dla określonych lat przez sumę wyniku operacyjnego dla tego samego okresu.

397