74 2. Statyka płynów
rn sin md = C.
Powierzchnie (linie) sił są ortogonalne do powierzchni (linii) izobarycznych i ekwipotencjalnych i ich równania różniczkowe wynikają ze styczności sił F do linii jej działania, stąd Fxds-0 . Ponieważ
F = i Fx + j F + kFz i ds = i dx + j dy + kdz,
to
i |
i |
k | |
Fxds = |
F X |
Fy |
F xz |
dx |
dy |
dz |
- i (Fydz - Fzdy) + j (Fzdx - Fxdz) + k (Fxdy - Fydx) = 0.
W formie zwartej równania te mają postać:
dx _ dy _ dz
a we współrzędnych cylindrycznych
dr _ rd$ _ dz
Fr Fo Fz ’
Po podstawieniu odpowiednich wyrażeń otrzymujemy:
dr rdid
po przekształceniu
krn_l sin m& krn 1 cos n-9
dr _ sinnddfł r cos mD
a po scałkowaniu
, 1. cosni5 1. C
ln r = —ln-= — ln-,
n C n cos nd
Ostatecznie, równanie rodziny Unii sił ma postać:
C
r =•
cos md
Ad 2. Składowe siły masowej w kierunkach osi x, y i z są następujące: Fx =3ax2, Fy = -6ay, Fz =0.
Wobec tego równanie rodziny linii ekwipotencjalnych ma postać: 3ax2dx - 6aydy = 0, stąd 2ydy = x2dx .
Po scałkowaniu otrzymujemy:
~ = y2 + C’ lub x3 -3y2 = C,
co jest szukanym równaniem rodziny linii ekwipotencjalnych. Równanie linii sił jest następujące:
dx dy dz
Po podstawieniu odpowiednich wyrażeń otrzymujemy:
dx
3ax2
dy . , dx 1 dy „
= iub _ = -r_2L, x,y*0,
6ay
2 y
a po scałkowaniu
— - — lny + C.
x 2
Ostatecznie, równanie rodziny linii sił ma postać:
2 2-c> 2
--lny = C' lub y = ex = C • ex.
x
ZADANIE 2.6.6
Dane są pola jednostkowej siły masowej:
1. Fx=4x3y3-3y2+5, Fy3x4y2-6xy, Fz=0;
2. Fx =10xy-8y, Fy =5x2-8x + 3, Fz =0.
Napisać równania rodziny linii ekwipotencjalnych i wyznaczyć potencjał sił masowych U.
Rozwiązanie
Ad 1. Równanie rodziny linii ekwipotencjalnych jest następujące: dU = VU • ds = Fx dx + Fv dy + Fz dz = — = 0,
y p
wtedy VU = F, więc
rotF = rotVU s 0,