100 2. Statyka płynów
Rozwiązanie
Równanie powierzchni swobodnej jest następujące:
(02r2
~2°
~z=c.
Ponieważ powierzchnia swobodna przechodzi przez punkt (r, z) = (0, h), przeto mamy:
2g
-h -C,
a więc jej równanie przybiera postać:
to2r2
UJ 1 uj i [ . \
z =-+ h oraz -= gz-h).
2g 2 6V '
Z drugiego warunku wyznaczymy wysokość H, przy'której powierzchnia swobodna przechodzi przez krawędź naczynia. Gdy z = H i r = D/z, wtedy
H = —
2g U
+ h.
Zauważmy, że zwiększenie prędkości kątowej co powoduje wzrost wysokości H naczynia, a tym samym wzrost ciśnienia w punkcie B. Rozkład ciśnienia wyznaczymy z równania równowagi:
— = Fx dx + Fydy + Fzdz = Fr • dr + Fzdz = co2 r • dr - g • dz , P
stąd
2 2
p = p0+p—---p-g-z, gdyż gdy (r, z) = (0, 0), p = p0.
Teraz dla punktów A(D/2, H) i C(D/2, H) otrzymujemy:
Pa =Po +
2 {2
przeto
Pc -Pa =p-g-H(co)=p-g
— -p-g-H, Pc =Po +~T~‘ T “P*g’0.
2g v 2
+ h lub H(to) =
2g V 2
+ h.
Jest to więc ciśnienie słupa cieczy o wysokości H zależnej od prędkości kątowej (O. Ciśnienie w punkcie B(D/2, h)
Pb “Pa = p ■ g ■ (H - h) = p • g
2g
Na powierzchni swobodnej p = p0, więc pA = Po- Ciśnienie wzdłuż osi z jest sumą ciśnienia p0 i ciśnienia hydrostatycznego. Rozkład ciśnienia dla z - h jest identyczny z rozkładem ciśnienia w zamkniętym naczyniu o wysokości h wirującym z prędkością kątową to, więc na linii O-B ciśnienie w punkcie E
Pe (r) = Po +”--p-g-h,
a"w punkcie D
stąd
P D (r ) = Po 2 pg'Z’
PD-PE=-Pg(Z-h)’
a ponieważ pD - p0 i punkt D(r, z) leży na powierzchni swobodnej o równaniu z = h + (n2r2 /(2g), więc
Pe =Po +Pg(z-h) = po +pg-——.
2g
Na dnie naczynia wartość ciśnienia będzie się różnić od wartości ciśnienia na linii O-B o pgh, gdyż
poo2r _
Pf ~ Po + ^ Pg ' 0 -
więc
Pd ~Pf =-pg*z = -pg-
(d2r2
+ h
Pd — Po
2 •» orr"
Pf = Po +Pg--r— + Pg-h=pE +pg-h. 2g
Niech prędkość obrotowa n = 3000 obr/min, D = 0,1 m, p = 1000 kg/m3, h = 0,05 m, stąd
2?tn
0) =-
60
2?t • 3000 60
[rad/s] = 1007t [rad/s].
Wówczas
+ 1 = 12,57 + 0,05 = 12,62 m,