132 2. Statyka płynów
Ponieważ w stanie równowagi suma momentów: ciężaru na ramieniu L/2 i siły parcia na ramieniu L - £,p (względem punktu A) zeruje się, więc
IM = M0 -MP =(G-coscp)i-P^0,
u L2 u h2 l h
Ppgbs~'coscp = pcgb————, 2 4sm(p 3 sm(p
h3 =
6p s- L2 cos(p-sin2 (p
Pc
Wysokość, przy której napór cieczy zrównoważy ciężar płyty, można więc wyrazić wzorem:
Pc
h = 3j 6—s ■ L2 sin2 <p- coscp.
Jeśli (p —> n!2, moment pochodzący od ciężaru Mg 0 i dla zachowania równowagi Mp -> 0, co oznacza, że h-»0.
ZADANIE 2.6.36
d:
f*--►,
Naczynie o kształcie ściętego stożka, osi pionowej, wysokości h, średnicach d1f d2 i ciężarze G, spoczywające starannie doszlifowanym dolnym obrzeżem na doskonale gładkiej poziomej płaszczyźnie, jest wypełnione częściowo cieczą o ciężarze właściwym y (rys. 2.47). Przy jakiej wysokości napełnienia z napór hydrostatyczny działający na wewnętrzną poboczni-cę naczynia zrównoważy jego ciężar? Obliczenia wykonać dla d, = 1 m, d2 = = 0,6 m, a = 60°, G = 850 N, p = 1000 kg/m3.
Rozwiązanie
Składowa pionowa naporu (parcia) na powierzchnię zakrzywioną jest równa ciężarowi cieczy nad nią zawartej, więc jej wartość równa się różnicy ciężaru cieczy zawartej w walcu o podstawie nd|2/4 i wysokości z oraz cieczy znajdującej się w naczyniu:
3 _ , h 2 12G f h
= 0.
P„ =
ynd,' 1
z--y7t(d2 +dd, + d,2)>z.
4 12
Dla Pz < G nie nastąpi rozszczelnienie zbiornika u podstawy. Nieznaną średnicę d wyznaczymy z proporcji:
d - d2 dj — d2
h -Z/
P, =
z--yn<
4 12 i
h - z
d2+V^d'-dd
h
lub
z3 -3d,-z2 +- -
d,-d2 «*Y^d,-d3
Maksymalną wartość siły parcia uzyskamy przy maksymalnym napełnieniu z = h, wtedy
— (df+d,d2+d2)
12
•Y
Wyznaczmy kąt a, przy którym nastąpi podniesienie (rozszczelnienie) naczynia
(G < PZlmax):
d, -d, , , , h
—1-- = hctg a, skąd
1
- = -tg a.
d, -d2 2
Mamy więc równanie kwadratowe względem tg a:
.2
2 Y-rc-d, tg2a -d--
2G
yn
-tga + -—r 3-6
= 0
przy danej wysokości napełnienia z, ciężarze naczynia G i ciężarze właściwym y. Jest to równanie III stopnia względem wysokości napełnienia z przy zadanym kącie pochylenia zbiornika a i ciężarze właściwym y:
3 3, 2 G 3 1 A
y n
:---d^tga-z + —— tg"a = 0.
Z fizycznego punktu widzenia, jeśli P2 < G dla 0 < z < h, to rozszczelnienie nigdy nie nastąpi. Zatem przy całkowitym napełnieniu wartość ciężaru G równa składo-