142 2. Statyka płynów
V=-7tr2h.
3
Aby wyznaczyć minimalny moment bezwładności Imin przekroju pływania, należy określić jego osie główne oraz środek ciężkości. Ponieważ przekrojem tym jest koło, nie nastręcza to trudności:
Odległości położenia środka ciężkości półkuli oraz stożka względem płaszczyzny pływania wzdłuż osi z wynoszą:
Zpk 81"
z =—h s 4
Wartości te wynikają z następujących obliczeń:
TC
2 2x r
— 7rr3zpk = JzdV = j JJ*pcosGp2 sin 0d0d<pdr =—Jsin 20d0 Jd(pJp^dr =—27t—,
ooo
, h 2nT(z~h) f \2h i
— 7tr2hzpk = |zdV =| J Jzpd(pdr=27t— — Jz(z-h)2dz =27t—
v ooo Q
łf r
0 0 o o 2lhj >2
Wobec tego środek ciężkości bryły złożonej ze stożka i półkuli wyznaczymy ze wzoru:
7 v i 7 v — r—7tr —h —7crh ~ 2 1,2
z^v^+z.v. o -i 43 3r -h
2 3 1 2l_ — 7CT + -:n:r h
4(2r+h)
Odległość między środkiem ciężkości a środkiem wyporu
_ 3r2 -h2 h _ 3r2 + 2rh a_Zc Zp ~4(2r + h) + 4 “ 4(2r + h) ‘
Z warunków zadania wynika, że środek ciężkości bryły znajduje się nad środkiem wyporu, wobec tego a należy brać ze znakiem minus. Ostatecznie
Jmm 4^ 3r2 +2rh = r(3r2-h2)^ Q
V -7tr2h 4(2r + h) 2h(2r + h) '
3
stąd wynika, że h < rVJ .
ZADANIE 2.6.43
Jednorodna długa belka o przekroju kwadratowym (b2), długości /»b(wymiar / jest w kierunku prostopadłym do rys. 2.56) i gęstości pp pływa w cieczy o gęstości p. Określić warunki, dla jakich podane na rysunku położenia pływającej belki są stateczne.
Rys. 2.56
Rozwiązanie
Rysunek 2.56a. Pole przekroju części zanurzonej A = 112 • 2c • t -12, więc z warunku pływania mamy:
F = pgt2/ = ppgb2/ = Q,
Z rysunku wynika, że
t < —j=, czyli V 2
Podobnie jak w poprzednim zadaniu obliczamy trzy wielkości:
v = t2/ I • =-t3/
b
■fi
Przekrojem pływania jest prostokąt o wymiarach 2t i /. Minimalny moment bezwładności dla tego przekroju występuje względem osi równoległej do dłuższego boku, przechodzącej przez środek ciężkości przekroju, wielkość a we wzorze wystąpi ze znakiem minus (dlaczego?). Wobec tego
min
v
\
1
>0,