402 4. Dynamika i przepływy guasi-rzeczywiste
Rozwiązanie
Równanie Bernoullego dla poziomów lustra płynu oraz płaszczyzny 1 ma postać:
Ciśnienie P0 = Pt = P0t, a prędkość płynu na poziomie lustra jest pomijalnie mała. Otrzymamy więc:
co po przekształceniu pozwoli na wyznaczenie prędkości wypływu płynu na krawędzi kołnierza
v, = y2g^H = ^g(2H + b)-^9,81(24 + 0,001) =/l9,63 =4,43m/s.
Założywszy, że wyznaczona prędkość na krawędzi kołnierza jest wartością średnią w tym przekroju, możemy obliczyć strumień masy wody wypływający ze zbiornika:
m = pA,v,,
gdzie At jest powierzchnią pobocznicy walca o wysokości b i średnicy podstawy D: A, =7tD ■ b = 7i*0,01 -0,001 = 3,14 ■ 10"5 m2.
Strumień masy:
m - pTcDb7g(2H + b) -1000 ■ 3,14 • 10"5 ■ 4,43 - 0,139189963 kg/s.
Sprawdzimy, jakiego rzędu jest błąd względny wyznaczenia strumienia masy, wynikający z przyjęcia średniej prędkości vj (dlatego podano tak dużo cyfr po przecinku przy wyznaczaniu rh). Jeśli przyjmiemy zmienną prędkość na wysokości b, to na mocy wzoru Toricellego
v(z) = -v/2g(H + b-z), 0 < z < b,
dmu = pdQ = pv(z)dA = pv(z)7tDdz,
b _ b
md = Jp7tD^/2g(H + b - z)dz = pnD^flg |(H + b - z),/2dz =
o o
= -^priDyj2g ■ (H + b - z)3/2[ =~pnD^2g ((H + b)3/2 - H3/2) =
= - • 1000 ■ 71 • J2-9,81(1,0013/2 -1) = 0,139185856 kg / s.
3
Błąd względny procentowy
5 =
m„
■m
•100% =
0,139185856-0,139189963
0,139185856
100% = -0,00295%.
Błąd bezwzględny między wyznaczonymi wartościami strumienia masy wynosi 4,1 mg/s, co w warunkach technicznych jest wielkością bardzo trudno mierzalną.
ZADANIE 4.13.81
Jaka musi być wysokość H słupa wody (traktowanej jako ciecz doskonała) w otwartym zbiorniku o dużym przekroju poprzecznym w stosunku do przekroju przewodu wypływowego, aby strumień objętości (objętościowe natężenie przepływu) w przekroju wylotowym rurociągu był
równy Q ? Średnice wewnętrzne rur oznaczono di i d2) a wysokość h jak na rys. 4.97. Jakie nadciśnienie musiałoby panować w zbiorniku zamkniętym napełnionym do wysokości H/2, aby uzyskać taki sam strumień objętości (natężenia przepływu) Q ? Wykonać obliczenia dla h = 1 m, Ót = 10 cm, d2 = = 5 cm, Ó = 0,1m3/s, p = 1000kg/m3.
Rozwiązanie
Wodę w tym przypadku traktujemy jako ciecz doskonałą (wynika stąd brak strat), a więc do wyznaczenia niezbędnych parametrów wystarczy, jeśli ułożymy równanie Bernoullego dla przekrojów 1-1 i 3-3:
g(H-h)
+
P3
P