diagnoza11

42 Rozdział III

wał i uświadomił. Można zatem powiedzieć, że na podstawie analizy tylko takich błędów popełnianych przez dziecko w toku pisania nie można wnioskować o występowaniu zjawiska dysortografii. Mogą one natomiast stanowić symptom dysortografii jeśli są konsekwencją zaburzenia pamięci wzrokowej i w związku z tym towarzyszą innym błędom wynikającym z zaburzeń funkcji percepcyjno-motorycznych.

2. 2. Sprawdziany umiejętności pisania

Pedagogiczne postępowanie diagnostyczne mające na celu ujawnienie dysortografii i dysgrafii obejmuje: identyfikacje błędów popełnionych podczas realizacji trzech form pisania, interpretacje tych błędów w odniesieniu do sposobów realizacji określonej formy oraz ocene poziomu graficznego pisma.

Zanim przejdziemy do opisu najczęściej spotykanych błędów oraz prób ich zinterpretowania w pierwszej kolejności skoncentrujemy sie na specyfice przeprowadzania poszczególnych form, a także możliwych strategiach realizacji tych form przez ucznia.

2. 2. 1. Formy sprawdzianów i sposoby ich realizacji

przez dziecko

Wymienione wyżej trzy formy pisę* i sprawdzianów to: przepisywanie, pisanie ze słuchu i pisanie mięci. Przykładowe teksty dla każdego z trzech poziomów klas I—111 odrębne na półrocze i na koniec roku szkolnego prezentuje aneks nr 6. Każda z tych form w różnym stopniu angażuje procesy percepcyjno-motoryczne i intelektualne. Ich zakres partycypacji uzależniony bywa od sposobu realizacji określonej formy. Dlatego istotne jest dotarcie poprzez obserwację do strategii podjętej przez ucznia, a jak zobaczymy ma on różne drogi wyboru.

2. 2. 1. 1. Przepisywanie

Formułą przepisywania polega na zapoznaniu dziecka z tekstem, który jest odnotowany pismem pisanym, poprzez odczytanie całości przez nauczyciela bądź samodzielne czytanie dziecka. Zapoznany z treścią tekstu uczeń otrzymuje jeden egzemplarz i przez cały czas wykonywania zadania, a jest on dowolny i zależny tylko od badanego, ma go przed sobą. Realizacja tej formy najczęściej przebiega dwiema drogami, a każda z nich angażuje funkcje percepcyjne w różnym stopniu.