Okrąg
• Przykład 6.1
a) Wyznaczyć współrzędne środka oraz promień okręgu, który przechodzi przez punkty >1 — (1.!), £ = (-1,3), C = (3,7);
b) Znaleźć współrzędne środka i promień okręgu z3 — 8x + y2 + 6# + 20 = 0;
c) Znaleźć współrzędne środka cięciwy okręgu
a^ + y2 — 2p — 24 = 0,
która jest zawarta w prostej x + y — 2 = 0;
d) Znaleźć równanie okręgu, który ma środek na prostej x + y = 0 i przechodzi przez punkty A = (1.5), i? — (—1.7);
e) Znaleźć zbiór punktów płaszczyzny, których odległość od punktu A = (i. 0 jest dwa razy większa niź odległość od punktu B = (-1,4).
Rozwiązanie
a) Równanie okręgu o środku 3 = (xo, po) i promieniu r > O ma postać
- *o)3 -f (p — po)3 == r3.
Podstawiając w iyrn równaniu współrzędne punktów ś, B oraz C otrzymamy układ
Przykłady
równań
(1 - xo)a + (1 - §p = r3,
(-1 - x0)a + (3 — vo)a = r*.
H. (3 - xo)a + (7 - yo)a = r*.
Odejmując pierwsze równanie układu od drugiego i trzeciego otrzymamy układ równań z niewiadomymi xo, yo-
f zo — l/o = —2,
\ zo + %o = 14.
Rozwiązaniem tego układu jest para (zo, J/o) = (2,4). Po podstawieniu rozwiązania do pierwszego równania poprzedniego układu otrzymamy r = \/i0. Okrąg przechodzący przez zadane punkty ma środek (xo,yo) = (2,4) oraz promień r = vlO. b) Lewą stroną rozważanego równania przedstawimy w postaci
(x - x0)2 + (y - yo)2 + C.
Mamy
xJ-8x + ya+ÓV + 20 = (xp4)a + (v + 8)*-16-3fl + 20.
Stąd
(x — 4)2 + (y — 6)2 = 32.
Zatem rozważany okrąg ma środek (xo,yo) = (4,6) i promień r = 4v/2.
c) Współrzędne (xi,yi), (x2,ya) końców cięciwy okręgu spełniają układ równań
Postawiając do pierwszego równania niewiadomą y wyznaczoną z drugiego otrzymamy równanie kwadratowe
x2 - x - 12 = 0.
Współrzędne środka S odcinka o końcach (*i,yi), (xa,ya) wyrażają sie wzorami
_ xi +xa yi +ya
* = 2 ' V’ “ 2 ’
Zauważmy, że do wyznaczenia współrzędnej xa nic jest konieczna znajomość pierwiastków xi, X2 równania kwadratowego tylko ich sumy. Korzystając ze wzorów Vietc‘a mamy
Ponieważ * -x, +2 dla « = 1.2. więc
3
2'
środkiem cięciwy jest zatem punkt 5 = (j. .