78 Rozdział IV. Wizualność tekstu
W komunikacji ważne jest nie tylko to, co przekazujemy odbiorcy, ale także, jak to robimy. Panujące w danej kulturze zasady grzeczności w dużym stopniu narzucają nam formę komunikatu. W Polsce trzeba pamiętać o jednej uniwersalnej zasadzie:
lm bardziej oficjalna sytuacja, tym więcej uwagi trzeba poświęcić formie wypowiedzi.
Powyższa reguła sprawia, że w komunikacji oficjalnej, a zwłaszcza instytucjo- oficjalirość-
nalnej należy sporo czasu poświęcić fizycznej postaci przekazu. Zabiegi te a wygląd tekstu zamieniają zwykły tekst w obiekt przestrzenny. Na szczęście „architektura” pism instytucjonalnych jest na ogół schematyczna i przewidywalna. Od większości wymaga się zwykle tego, by poszczególne segmenty tekstu znajdowały się zawsze w tych samych pozycjach. Najczęściej stosowany układ wygląda tak:
Dane nadawcy (pieczęć) |
Data, miejscowość | |
Informacje ułatwiające identyfikację sprawy | ||
Dane odbiorcy | ||
Nazwa gatunkowa (typ tekstu) | ||
Zwrot bezpośredni | ||
Właściwa część pisma | ||
Formuła końcowa | ||
Podpis (pieczęć) | ||
Lista załączników |
Architektura do instytucji
Taki schemat jest bardzo przydatny. Wystarczy go wypełnić konkretną treścią i mamy gotowe pismo oficjalne.
Anna Sobala |
Wrocław, 12 kwietnia 2008 |
Wypełnianie |
ul. Nowa 12/5 |
schematu | |
21-123 Wrocław | ||
tel. 445432345 |
Dotyczy: kredytu hipotecznego „Twoje M”, nr umowy: 323344545/432/2005
Bank Sindic SA - II Oddział Wrocław ul. Powstańców Śląskich 12/35 32-333 Wrocław
Podanie
Szanowni Państwo,
powołując się na umowę kredytową nr 323344545/432/2005, zwracam się z uprzejmą prośbą o wypłacenie 10.05.2008 r. firmie HouseDevelopment pierwszej transzy kredytu mieszkaniowego. Jednoczes'nie informuję o opłaceniu bankowej prowizji (w załączeniu dowód wpłaty).
Z wyrazami szacunku Anna Sobala
Załącznik:
Kopia dowodu wpłaty.
Jak widać, kompozycję tekstów oficjalnych cechuje schematyczność, przejrzystość i symetria. Niżej zamieszczamy kilka najpotrzebniejszych wskazówek
redakcyjnych:
• Dane nadawcy i odbiorcy należy zapisywać z podziałem na wersy (w osobnych stale punkty . liniach: imię i nazwisko, ulica i nr domu, kod pocztowy i miejscowość, telefon), na mapie tekstu
• Dane adresata umieszczamy po prawej stronie pionowej osi kartki.
• Tekst właściwy powinien znajdować się mniej więcej w środkowej części kartki (najlepiej zmierzyć, czy odległość pierwszego zdania tekstu od górnego marginesu jest taka, jak odległość ostatniego zdania od marginesu dolnego). Wyrównujemy go do obu marginesów (lewego i prawego).
• Formuły końcowe i podpis umieszczamy po prawej stronie pionowej osi kartki.
• Gotowy tekst warto obejrzeć przed wydrukiem w całości. Wystarczy włączyć w edytorze, którego używamy, opcję „podgląd wydruku”. Pozwoli to ocenić przestrzenny układ tekstu (zwłaszcza symetryczność).