K jna DIALEKTY POLSKIE729

K jna DIALEKTY POLSKIE729



Ylł. CECHY JĘZYKA PRASŁOWIAŃSKIEGO

W ciągu przeszło tysiąc lat trwającego przebywania Prasłowian na terenach ich niezbyt rozległej praojczyzny nie tylko ustaliły się cechy etniczne tego ludu. lecz także w jego języku powstawały w pewnej, trudnej nieraz do ustalenia kolejności i upowszechniały się następujące innowacje prasłowiańskie:

1.    Wzbogacenie zasobu spółgłoskowego o y po Ł #■> }» k, np. ellya A ellsa, kostlyu =. kost-i-sH, muy-i-s mus- (por. hic. mus), muy-o-s ~ mus- (por. łac. musem, lit. rnusai), mouy-a mous- (por. hic. musca, lit. mmi), moiy-o-s ^rnojs- (por. skr. ■mięas, lit. maiśas), rey-u rekyom ^ rek-s-on, gory-o-8 A gors-.

2.    Wzbogacenie zasobu spółgłoskowego o spółgłoski palatalne, powstałe przez asymilację do następującego po nich i, które spłynęło się później ze zmiękczoną, dając spółgłoskę dłużej artykułowaną — „mocną’': ś’ z" y g' Tc' p', b' m' V d’, n' ?' V, np. noś'a (A nos'%a A nos-ia), koż'a, do-us'a, lkg'a, sek'a, Jcouf/a. grób'a, zem’a, stiei'a, med'a, uon'a, zof'a, uol'a.

3.    Wzbogacenie zasobu spółgłoskowego o $’ i' e j', powstałe ze zmięk

czonych przez i spółgłosek 3' z' y' g' k' (noś'a A nos’a -A nos-ia, koi'a A kol'o    koz-ja, douS’a -A douy a A douy-ia A dons-ia, IM'a -A l&g’a A' hl-

g-ia, seć'a ^ 8ek'a sek-ja, (eS'6'e Aies’ifc'ć, roi'3'He ^ roź'g'-lie) oraz ze spalatalizowanych przez I, t spółgłosek tylnojęzykowych (douS'e -A douye A dous-e, i'en a A g'ena A *g-end, 6’eutei A k'ey- A *keu-).

i. Przejście występujących po spółgłoskach miękkich samogłosek tylnych % 'ii, 'u w przednie T, 'i, '7 (np. kon-ios :> kon-ie-8 potem kon'b, * [ligom ^ /óyo. por. też na tym tle powstałe oboczności roc. sg. i'eno : dwś'e, dat. sg.    instr. sg. wozomb ale konenw, gen. sg. togo ale jego

itd.).

5. Ustalenie się wyłącznie krótkiego    $<5 oraz tylko długiego

o A *5 (o, np. psł. oko, osb, domb, por. łac. oirulus, aais, domus, gr. bópoę, psł. łMffiti, dafi, dar&, krakali, por. łac. mdler. dónnm, rrdetre, dor. fiarrig, didio/u. óiogor, skr. mata, lit. móte (o A a). Dawne opozycje a : a =6:0, np. nom. sg. ycóga, voc. sg. homer. vv/upa zostały zast ąpione przez o : a, np. ż'ena : S'eno, priwad’ati : priiroditi.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
K ?jna DIALEKTY POLSKIE710 III. ISTOTA JĘZYKA I PROCESY FORMOWANIA SIĘ CZĘŚCIOWO ODRĘBNYCH JEGO TT R
K ?jna DIALEKTY POLSKIE74 14 typ języka, odznaczający się zespołom cech dialektalnyeh, jakie koncent
K ?jna DIALEKTY POLSKIE768 78 Mapa XV. Pracglos pał. *e w pozycji przed przedniojęzykową twardą. Kre
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78944 142 w gwarach kaszubskich samogłoską g, która rozbijała grupy spółgłosk
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78956 154 ■warg nie mógł podtrzymać różnicy między tymi samogłoskami, wobec c
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78963 1<51 por. MAGI’ 187—189, 191, 193 itd. oraz uieco mniej konsekwentni
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78971 169 § 51. Przesunięcie ku przodowi i zwężenie artykulacji dX (= a przed
K ?jna DIALEKTY POLSKIE78989 187 tylnych klasie fonemów przednich przy redundancji labialności, wsku
K ?jna DIALEKTY POLSKIEz827 swe pierwotne przyrostki i -występują dziś bez nich, np. kupam, Icupaiy,
K ?jna DIALEKTY POLSKIEz829 007 (Łoś m 3), ale w gwarach żywotność form dualnych musiała trwać znacz
K ?jna DIALEKTY POLSKIEz893 Mapa 63. Ustalenie sie twardej spółgłoski tematycznej w typie zfapę,ztam
K ?jna DIALEKTY POLSKIE717 IV. IKDOEUEOPE.JSKIE CECHY DIALEKTALYE Dialekty i języki słowiańskie Arra
K ?jna DIALEKTY POLSKIE725 VI. ZEWNĘTRZNE uwarunkowanie formowania się JĘZYKA PRASŁOWIAŃSKIEGO Ponie
K ?jna DIALEKTY POLSKIE733 VIII. DIALEKTALiSTE CECHY PRASŁOWIAŃSKIE Omówione właściwości językowe lu
K ?jna DIALEKTY POLSKIE711 siejszyeh. Młodogramatyey uważali ogólne normy języka za fikcję, twierdzą
K ?jna DIALEKTY POLSKIE715 litego języka. Warunki i procesy formowania się języka ogólnonarodo-w[ośc
K ?jna DIALEKTY POLSKIE71 I. PODSTAWOWY E POJĘCIA I TEKWUKY DIALEKTOLOGU I DLALEKTOGEAFII WY ciągu o
K ?jna DIALEKTY POLSKIE728 38 (*jedl-), dochodzi do wniosku, że jeszcze około 500 łat p.n.e. Prasłow
K ?jna DIALEKTY POLSKIE734 u Mapa II. Położenie i otoczenie Praslowian w połowie drugiego tysiącleci

więcej podobnych podstron