ksi C4 85 C5 BCka 20017

60 1'ocĄja

dy (Ił (kia) Hożego Narmlunia) czy ballady (Hulanek Krzysia, Muly wojownik. Dzwonek polny). Muzyczny żywioł wnoszą także różnego rodzaju powtórzenie, refreny, swoisty rytm. warstwa l>r/nrień i dżwię-ków. Do większości wierszy Kogoszówny takt to znamienny zosta* la napisana muzyka; skomponowali j.| Stanisław (olonna-Walewski i Michał S Wierzyński,

Podobne założenia twórcze realizowała Janina Porazińska. od wczesnej młodości urzeczona folklorem wiejskim i dziecięcym. Zbierała i wydawała teksty autentyczne czy zapamiętane z. dzieciństwa, np. Kto <plewa. iro.ski rozwiewa (IW), stylizowała i przetwarzała motywy folklo-rystyczne, kształtowała koncepcję poezji w ścisłym związku z tradycjami wiersza ludowego. Bliski jej był również model liryki Marii Konopnickiej. Podstawowy kierunek poetyckich doświadczeń Pora* zińskicj został określony przez kolejne tomiki: Dzwonki (1923), IP Wojtusiowej izbie (1924). Moja Ił ólku (1925). Paslerecku (1926), Mcac/c Małgorzat ki (1927), Jaj I Kasia (1933).

Od poc/.|tku niemal współistniej;) w twórczości Porazińskiej charakterystyczne i zarazem stale składniki: przyroda, patriotyzm, swój-skośc. ludowość. „Ojczyznę najbliższii" poetki stanówki zatem stereotypy |x*jzjiżu rodzinnego, tradycje kultury narodowej, uroki piosenki lu-

i' I. Porariiwk.i: Wesele Mołtiorzaiki. Iluttr.; Siwimtaw BobirWki

iłowej, życic wsi polskiej. ..P.wokucja ziemi ojczystej" odbywa się tu przez i ni wołanie do wspomnień dzieciństwa, do utrwalonych w parnię* ci obrazów wiejskiej okolicy i związanych z nią określonych doznań emocjonalnych.

Pisarka szczerze wyznaje:

M tatr ad Wisły leci garn

W atramencie maczam /tiaro.

Wiatr kolące t»' mc okienko.

Pis:v.

/łydzie >: ta. Jagienko.

I    las łydzie, /dal I rzeczka,

chata, /.nam iwy, znani tul dziecka.

II

,Waszą wioskę kadunn szczerze

W niej zasiane. Wierzysz '

l-l    Wierze¹

Pa.stereczko... u* wielkim mieście,

Jak tam, »r wsiowi/ ciszy

Wciął mi śpiewasz I o tobie

Dziś ksiąłeczky pisze

Porazińska skupia uwagę na „mitologii " dziecięcej: opisuje przede wszystkim świat zachowań, wyobrażeń, języka i S|H)sobu widzenia dziecka. Utożsamia się z l>ohaterami lirycznymi swpich wierszy i pio-senek. towarzyszy im w czasie zabaw, tańców, wypełniania okicslo-nyeh ol>owiązków. Ich przeżycia, doznaniu i emocje stara się pomysłowo zestroić z życiem przyrody i swoistym rytmem wiejskiego bytowania Sięga przeto po odpowiednie środki stylistyczne Technika animizacji, tiiumfująca w W Wojtusiom,, i:lne_y czy ujęcia pctsoiiifikującc nadają opisywanym przedmiotom, zjawiskom przyrody i istotom żywym uczuciową wyrazistość*, obrazowość, d mimikę Konkretne realia z cod/icmiego życia i środowisku wiejskiego przetwarza poetka w obrazki tchnącc prawdą psychologiczną i niiystyczną.

Przykładem artystycznego opracowania obrzędów ludowych jest Wesele Mitlgorzatki. Cały tomik prostych, urozmaiconych rytmicznie piosenek przepojony jest ludowością, klimatem obrzędowości, dawnych zwyczajów i uroczystości. Kolejne elementy obrzędu weselnego