larsen0444

444 II Anestezjologia ogólna

dechowym (lub powietrzu) w określonej temperaturze. Maksymalna zawartość wody określana jest jako 100%.

W temperaturze ciała (37°C) powietrze wdechowe ma wilgotność 100%. jeśli zawiera 44 mg H₂0/1. Gaz nie może pobrać więcej wody w tej temperaturze. Pobranie wody można jednakże zwiększyć przez podniesienie temperatury.

Zawartość wody we wdychanym powietrzu wynosi najczęściej nie więcej niż 15 g/m'. Aby zwiększyć zawartość wody, powietrze oddechowe jest najpierw ogrzewane do 37°C u' drogach oddechow'ych; powoduje to obniżenie wilgotności względnej powietrza w mieszaninie oddechowej. Teraz następuje dodatkowe nawilżanie przez błonę śluzową, aż powietrze oddechowe osiągnie wilgotność względną 100%, a wilgotność bezwzględną 44 mg/1.

Utrata wody. Przy wyłączeniu górnych dróg oddechowych straty płynowe można obliczyć na podstawie wentylacji minutowej oraz różnicy zawartości wody między powietrzem wdechowym i wydechowym. Przy wilgotności względnej mieszaniny wdechowej wynoszącej w temperaturze pokojowej 50%, pacjent traci ok. 13 g/godz., czyli ok. 250-300 g/dobę. Straty' wody są więc niewielkie i mogą zostać łatwo zbilansowane podażą dożylną.

2.8.4    Utrata ciepła

Utrata ciepła w drogach oddechowych następuje dwoma sposobami:

1.    Poprzez ogrzanie wdychanego powietrza do temperatury ciała: w nowoczesnych układach aneste-tycznych te straty są stosunkowo niewielkie.

2.    Na skutek parowania w drogach oddechowych: aby zimny gaz wdechowy po ogrzaniu do temperatury ciała nasycić wodą, w procesie parowania jest zużywane ciepło; na każdy gram odparowanej wody konieczne jest pobranie 580 kcal. Może to, zwłaszcza u noworodków i niemowląt, spowodować klinicznie znaczące straty ciepła, które mogą prowadzić do spadku temperatury ciała.

Zapobieganie stratom ciepła jest istotnym powodem stosowania nawilżaczy w czasie znieczulenia.

2.8.5    Sztuczne nawilżanie

Sztuczne nawilżanie powietrza oddechowego najczęściej odbywa się przez parowanie wody. Wielkość parowania zależy przede wszystkim od następujących czynników:

-    temperatury wody: wraz ze wzrostem temperatury paruje więcej wody,

-    powierzchni płynu: im większa powierzchnia tym bardziej nasilone parowanie,

-    ruchu powietrza nad powierzchnią wody: im silniejszy ruch powietrza nad powierzchnią, tym większe parowanie.

Celem sztucznego nawilżania jest osiągnięcie wilgotności względnej między 75-100%, żeby nie dochodziło do wysychania wydzieliny w obrębie dróg oddechowych. Aby było to możliwe, gaz wdechowy powinien zostać ogrzany do co najmniej 32°C; temperatura wdychanego gazu nie może być jednak większa niż 41°C, gdyż może to spowodować uszkodzenie błony śluzowej.

Do nawilżania powietrza oddechowego stosuje się następujące metody:

-    parowniki,

-    nebulizatory,

-    sztuczne nosy.

Parowniki są urządzeniami, które zwiększają zawartość wody w powietrzu wdechowym. W celu nasycenia wodą, gaz oddechowy przepływa nad jej powierzchnią lub jest przepuszczany przez wodę w formie pęcherzyków gazu. Woda w zbiorniku parownika powinna być ogrzana do tego stopnia, aby pomimo ochłodzenia w drodze do pacjenta, niemalże zachowała wcześniej wybraną temperaturę. Parownik kaskadowy Benetta jest jednym z parowników częściej używanych na oddziałach intensywnej terapii.

Nebulizatory są to urządzenia wytwarzające „mgłę”, która dodawana jest do gazów oddechowych. W przeciwieństwie do parowania, w którym woda występuje w formie molekularnej, mgła składa się z zawiesiny kropelek, wody różnej wielkości. Poszczególne typy nebulizatorów, w zależności od typu konstrukcji, wytwarzają kropelki wody różnej wielkości. Stosowanym często klinicznie nebulizatorem jest np. nebulizator Puritan.

Parowniki i nebulizator)' są jednak z różnych powodów rzadko stosowane w trakcie znieczulenia, np. z powodu ryzyka zakażenia i dużych rozmiarów.

Sztuczne nosy. Jest to filtr sitowy, umieszczany bezpośrednio w pobliżu rurki, który zatrzymuje wilgotność z ogrzanego gazu wydechowego. Podczas wydechu następuje na filtrze kondensacja wody z ciepłego i wilgotnego gazu wydechowego oraz jego ogrzanie. Zimny i odwodniony gaz wde-