558 II Anestezjologia ogólna
Ryc. 22.14a-c. Zmiany ułożenia pacjenta po wstrzyknięciu środka znieczulającego miejscowo. Przez zmianę ułożenia pacjenta można ograniczyć rozprzestrzenianie się hipo- i hiperbarycznych lokalnych anestety-ków w przestrzeniu podpajęczynówkowej.
a) technika izobaryczna,
b) technika hipobaryczna,
c) technika hiperbaryczna.
BZe względu na możliwość niekontrolowanego rozprzestrzeniania się znieczulenia i groźnego spadku ciśnienia tętniczego krwi okres następujący bezpośrednio po wstrzyknięciu środka znieczulającego miejscowo jest szczególnie niebezpieczny i wymaga bacznego nadzoru.
Najważniejszymi czynnościami są:
► dokładna obserwacja pacjenta,
► pomiar częstości akcji serca i ciśnienia tętniczego krwi co 1 min,
► ciągła ocena zasięgu znieczulenia za pomocą drażnienia zimnem (nie kłuciem igłą!).
- stwierdzenie pacjenta: „robi mi się dziwnie”,
- bladość i ziewanie,
- nudności,
- wymioty.
► Pomiar ciśnienia tętniczego krwi: jest niskie!
► Pomiar tętna: jest zwolnione!
► Uniesienie nóg pacjenta.
► Przyspieszenie infuzji płynów.
► Jeżeli podjęte czynności są nieskuteczne, należy podać środki obkurczające naczynia, np. teodre-nalinę (Akrinor), efedrynę, fenylefrynę (Neosy-nephrin).
W tym okresie ciśnienie tętnicze obniża się bardzo szybko, spadek można stwierdzić tylko dzięki częstej kontroli i opanować właściwym postępowaniem.
Znieczulenie stabilizuje się po upływie różnego czasu w zależności od zastosowanego anestetyku lokalnego. Ostatecznej oceny zasięgu i stopnia znieczulenia dokonuje anestezjolog za pomocą ukłuć igłą, nigdy zaś chirurg skalpelem. Operację można rozpocząć, jeśli osiągnięte zostaną wystarczający zakres i głębokość znieczulenia.
- wstrzyknięcie środka znieczulającego miejscowo poza przestrzeń podpajęczynówkową (najczęstsza przyczyna);
- niedostateczne rozprzestrzenianie się anestetyku lokalnego w przestrzeni podpajęczynówkowej, np. z powodu źle obliczonej dawki, zbyt nisko wykonanego nakłucia, nieprawidłowego ułożenia chorego, zbyt wolnego wstrzyknięcia leku lub częściowej ucieczki leków z przestrzeni podpajęczynówkowej przez otwory między-kręgowe;
- wstrzyknięcie niewłaściwej substancji (bardzo rzadko, prawie niemożliwe).
Niewytłumaczalne przyczyny nieprawidłowego znieczulenia podpajęczynówkowego są wyjąt-