930 II Anestezjologia ogólna
Ryc. 34.24. Algorytm postępowania praktycznego w rozkojarzeniu elektromechanicznym (BLS - podstawowe czynności resuscytacyjne).
serca i lepiej dostosowywać dalsze postępowanie terapeutyczne. Również w razie krwawienia do klatki piersiowej lub jamy brzusznej możliwe jest czasowe uciśnięcie aorty piersiowej w celu zatamowania krwawienia.
Wskazania. Bezpośredni masaż serca może być wykonywany przez doświadczonego ratownika wtedy, gdy jest to jedyna metoda umożliwiająca przywrócenie krążenia:
- przy podejrzeniu, że zatrzymanie krążenia jest następstwem masywnego krwawienia do klatki piersiowej, np. w następstwie obrażeń klatki piersiowej lub po zabiegach torakochirurgicznych;
- w przypadkach śródoperacyjnego zatrzymania krążenia podczas operacji nadbrzusza lub klatki piersiowej, gdy istnieje bezpośredni dostęp do serca;
- u pacjentów ze zmianami w obrębie klatki piersiowej lub kręgosłupa, u których mimo zewnętrznego masażu serca nie można uzyskać tętna wyczuwalnego na tętnicy szyjnej lub udowej;
- przy zatrzymaniu krążenia w przebiegu masywnego zatoru tętnicy płucnej lub hipotermii;
- u niektórych pacjentów leczonych kardiochirurgicznie,
- w przypadku tamponady serca,
- po przypuszczalnie dłużej trwającym zatrzymaniu krążenia, gdy zewnętrznym masażem serca i zaawansowanymi czynnościami resuscytacyj-nymi (adrenalina, defibrylacja) nie udaje się przywrócić czynności serca w ciągu 5-10 min.
Postępowanie praktyczne w czasie bezpośredniego masażu serca:
t Warunek: intubacja dotchawicza i kontrolowane oddychanie. Klatkę piersiową może otworzyć tylko lekarz z dużym doświadczeniem w wykonywaniu torakotomii i dobrą znajomością patofizjologii otwartej klatki piersiowej.
'r Klatkę piersiową otwiera się w IV lub V przestrzeni międzyżebrowej, bezpośrednio po przecięciu skóry i mięśni za pomocą noża lub nożyczek, rękami lub rozwieraczem do klatki piersiowej, jeśli jest dostępny.
Natychmiast należy rozpocząć uciskanie serca bez otwierania worka osierdziowego. W tym celu prawą rękę trzeba umieścić pod sercem, a następnie kciukiem i kłębem dłoni uciskać serce. Jeśli serce jest duże, jedną rękę umieszcza się z tyłu za sercem, a drugą z przodu na sercu.
^ W asystolii można podać leki - adrenalinę lub lidokainę - bezpośrednio do komory serca. Nie wolno tą droga podawać wodorowęglanu sodu. Przed podaniem leku należy wykonać próbną aspirację krwi! Nie wolno wstrzykiwać leków do mięśnia sercowego!
^ W migotaniu komór możliwa jest wewnętrzna defibrylacja: jedną elektrodę przykłada się do tylnej powierzchni serca, a drugą do powierzchni przedniej. Stosuje się bodźce o energii 20-50 J u osoby dorosłej. W razie niepowodzenia wielkość energii zwiększa się stopniowo.
Są to automatyczne urządzenia do wentylacji mechanicznej i rytmicznego uciskania klatki piersiowej. Indywidualne zróżnicowanie wentylacji płuc odbywa się także automatycznie: im większa jest objętość klatki piersiowej, tym większa jest objętość oddechowa aparatu i tym silniejszy jest jego