II Anestezjologia ogólna
Ryc. 26.8 Zwolniony rytm zatokowy (< 60/min).
Cechy charakterystyczne (ryc. 26.9) Częstość akcji serca >100/min, najczęściej nie przekracza 150-170/min; rytm zatokowy, P: QRS = 1:1; prawidłowy zespół QRS. Podczas szybkiej akcji serca czas rozkurczu skraca się bardziej niż czas skurczu. Przyspieszony rytm zatokowy moż.e wywołać niedokrwienie mięśnia sercowego, które rozpoznaje się po obniżeniu odcinka ST.
Przyczyny i znaczenie. Przyczynami są: reakcja fizjologiczna na gorączkę, niedokrwistość, zdenerwowanie, wysiłek fizyczny; towarzyszy nadczynności tarczycy; ponadto występuje w chorobach serca oraz jako reakcja na działanie niektórych leków, np. atropiny, adrenaliny, dopaminy w większych dawkach, ketaminy, barbituranów i in.; długo trwająca tachy-kardia może wskutek zwiększenia pracy serca wywołać w przypadkach istniejących chorób serca ostrą niewydolność krążenia, a u pacjentów z chorobą wieńcową niedokrwienie mięśnia sercowego.
Różnicowanie obejmuje napadowy częstoskurcz przedsionkowy i migotanie przedsionków z blokiem 2:1.
Leczenie jest najczęściej przyczynowe; w chorobie wieńcowej lub w pobudzeniu układu adrener-gicznego podaje się leki (3-adrenolityczne, w niewydolności krążenia - naparstnicę, u chorych zdenerwowanych - leki uspokajające.
Definicja. Bodźce elektryczne wywołujące przedwczesny skurcz nie pochodzą z węzła zatokowego, lecz z ogniska ektopowego w przedsionku.
Cechy charakterystyczne (ryc. 26.10): Częstość akcji serca bywa różna, pojawia się arytmia, iloraz P : QRS wynosi najczęściej 1:1, załamek P zazwyczaj jest widoczny, ma najczęściej zmieniony kształt. Załamek P chowa się niekiedy w zespole QRS albo w załamku T; zespół QRS jest zwykle prawidłowy, może być jednak zniekształcony, a nawet zupełnie wypadać.
Przyczyny i znaczenie. Dodatkowe skurcze nad-komorow'e mogą występować u ludzi zdrowych i z chorobami serca oraz w zatruciu naparstnicą; pacjenci odczuwają je jako „potykanie się serca”.
Przedwczesne pobudzenia nadkomorowe mają na ogół niewielkie znaczenie kliniczne, jeżeli nie występują zbyt często i nie wywołują innych zaburzeń rytmu przedsionkowego, a także jeżeli nie są spowodowane zatruciem naparstnicą.
Leczenie najczęściej nie jest konieczne. Jeżeli jednak u pacjentów z chorobami serca skurcze wywołują zaburzenia hemodynamiczne, może być konieczne podanie leków |3-adrenolitycznych lub w'erapamilu.
Definicja. Jest to zaburzenie rytmu polegające na jego znacznym przyspieszeniu, przy czym impulsy elektryczne nie pochodzą z węzła zatokowego, lecz z ogniska ektopowego położonego w przedsionku albo z węzła przedsionkowo-komorowego.
Cechy charakterystyczne (ryc. 26.11). Częstość akcji serca mieści się najczęściej w granicach 140-240/min; rytm zwykle miarowy, załamek P poprzedza zespół QRS, w rytmie węzłowym
Ryc. 26.9 Przyspieszony rytm zatokowy (>100/min).