II Anestezjologia ogólna
Ryc. 26.30 Krzywa ośrodkowego ciśnienia żylnego z falami a, c i v.
^ Pacjenta należy ułożyć płasko na plecach. Punkt zerowy manometru ustawić na wysokości środka klatki piersiowej lub prawego przedsionka.
Podstawę manometru połączyć z układem in-fuzyjnym za pomocą zaworu trójdrożnego; zamknąć układ infuzyjny.
^ Manometr wypełnić całkowicie płynem infu-zyjnym, tak by nie dostały się do niego pęcherzyki powietrza.
Otworzyć zawór trójdrożny w kierunku pacjenta, odcinając jednocześnie dopływ płynu infuzyjnego: słup wody zaczyna powoli opadać do poziomu badanego cis'nienia żylnego. Podczas pomiaru ciśnienie żylne waha się: obniża się podczas wdechu, gdy pacjent oddycha samodzielnie i rośnie przy stosowaniu oddechu zastępczego. Jeżeli słup wody ulega rytmicznym wahaniom zgodnie z akcją serca, to cewnik znajduje się w prawej komorze i trzeba go wycofać.
^ Po wykonaniu pomiaru należy ustawić zawór trójdrożny w pozycji normalnej, tak aby umożliwić wlew kroplowy do żyły.
Podczas pomiaru ośrodkowego ciśnienia żylnego metodą elektroniczną, ciśnienie może być mierzone w sposób ciągły, a krzywa ciśnienia jest wyświetlana na monitorze. Przygotowanie i połączenie zestawu pomiarowego odpowiadają tokowi postępowania podczas pomiaru ciśnienia tętniczego metodą bezpośrednią (zob. pkt 5.4.2). Pomiaru dokonuje się w zakresie niskich wartości ciśnień wzmacniacza, aby uzyskać dostatecznie wysokie wychylenia krzywej. Na wzmacniaczu nastawia się zakres „30”. Podczas kalibracji na wyświetlaczu cyfrowym ukazuje się 30 mmHg. W czasie pomiaru wyświetlacz cyfrowy wskazuje średnie ciśnienie żylne.
Krzywa ośrodkowego ciśnienia żylnego. Na ryc. 26.30 przedstawiono prawidłową krzywą ośrodkowego ciśnienia żylnego. Składa się ona z trzech fal dodatnich a, ci v oraz dwóch fal ujemnych x i y. Fale te mają ścisły związek z EKG i posiadają następujące znaczenie:
- Fala a. Jest wywołana skurczem prawego przedsionka, podczas rozkurczu przedsionka krzywa opada, aż do początku fali c. Fala a nie występuje w migotaniu przedsionków. Wysoka fala a jest natomiast charakterystyczna dla nadciśnienia płucnego. Fale olbrzymie obserwuje się w rytmie węzłowym, arytmiach ko-morowych oraz blokach przedsionkowo-ko-morowych.
- Fala c. Powstaje wskutek uwypuklenia zastawki trójdzielnej w prawym przedsionku na początku skurczu prawej komory. Fala x powstaje podczas dalszego rozkurczu przedsionka i przemieszczania się ku dołowi prawej komory i zastawki trójdzielnej podczas skurczu komór.
- Fala v. Powstaje podczas wypełniania się prawego przedsionka przy zamkniętej zastawce trójdzielnej. Fala y jest natomiast odbiciem napływu krwi do komory, gdy zastawka trójdzielna jest otwarta.
Prawidłowe wartości ośrodkowego ciśnienia żylnego: 1-10 mmHg, wartość średnia 5 mmHg.
Obniżone ośrodkowa ciśnienie żylne. Najważniejszą przyczyną spadku ośrodkowego ciśnienia żylnego jest hipowolemia.
Podwyższone ciśnienie żylne. Najważniejszymi przyczynami są:
- hiperwolemia,
- niewydolność prawej komory serca,
- zator tętnicy płucnej,
- niedrożność żyły głównej górnej,
- tamponada serca.