1028 III Anestezjologia specjalistyczna
Tabela 37.6 Porównanie znieczulenia podpajęczynówkowego i ciągłego znieczulenia zewnątrzoponowego
stosowanych do cięcia cesarskiego | ||
Znieczulenie |
Znieczulenie | |
podpajęczynówkowe |
zewnątrzoponowe | |
Techniczne trudności |
łatwe |
trudne |
Początek znieczulenia |
szybki |
opóźniony (do 45 min) |
Górny zakres blokady |
różny, nieprzewidywalny |
najwyżej do Th4 |
Dolny zakres blokady |
najczęściej zadowalający do S4 |
różny z wyłączeniem okolicy krzyżowej |
Intensywność blokady |
widoczna |
różna |
Czas trwania blokady motorycznej |
wydłużona przez środki |
zazwyczaj niewydłużona |
Systemowa absorpcja anestetyku lokalnego |
pomijalna |
potencjalnie toksyczne stężenie |
Spadek ciśnienia tętniczego |
częsty, nagły |
stopniowy |
Drżenia mięśniowe |
rzadkie |
częste |
Popunkcyjne bóle głowy |
zmiennie |
brak |
Możliwość pooperacyjnej terapii przeciwbólowej |
nie |
ciągła |
- dobra analgezja obejmująca również segmenty krzyżowe,
- brak toksycznego działania anestetyków lokalnych.
Kwestią sporną jest, czy przy porównywalnym zakresie znieczulenia, pozwala na uzyskanie lepszego znieczulenia chirurgicznego niż znieczulenie zewnątrzoponowe. Do nieudanego znieczulenia, podobnie jak w znieczuleniu zewnątrzoponowym, dochodzi u ok. 4% pacjentów.
Istotne wady znieczulenia podpajęczynówkowego, w porównaniu ze znieczuleniem zewnątrzoponowym, to:
- większe ryzyko nagłego spadku ciśnienia tętniczego spowodowanego szybko występującą blokadą sympatyczną,
- nieprzewidywane wcześniej rozprzestrzenianie się znieczulenia na segmenty piersiowe lub szyjne,
- częstsza, zależna od odruchu wagalnego, bra-dykardia,
- popunkcyjne bóle głowy.
Nie ma jednak żadnych pewnych dowodów świadczących o przewadze jednej metody nad drugą co do rokowania u noworodka.
Technika znieczulenia podpajęczynówkowego nie różni się od stosowanej u nieciężarnych i poza pewnymi szczegółami odpowiada postępowaniu opisanemu w znieczuleniu zewnątrzoponowym.
7.4.1 Wybór środka
znieczulającego miejscowo
Do znieczulenia podpajęczynówkowego mogą być stosowane izobaryczne i hiperbaryczne roztwory środków znieczulających miejscowo, np. bupiwa-kainy, mepiwakainy lub lidokainy. Stabilną i wystarczającą analgezję po podaniu bupiwakainy uzyskuje się po ok. 20 min, a po 4% mepiwakainie po ok. 12 min.
Bupiwakaina. Obecnie bupiwakaina z powodu długiego czasu działania i niewielkiej blokady mo-torycznej jest środkiem standardowym. Do uzyskania pełnego operacyjnego znieczulenia konieczne jest podanie 12,5 mg bupiwakainy. Dobranie dawki do wieku, wzrostu, masy ciała i długości kręgosłupa, zgodnie z doniesieniami z. piśmiennictwa, nie jest konieczne, ponieważ te czynniki nie mają wpływu na zakres blokady. Po podaniu 15 mg należy się liczyć z bardzo wysoką blokadą (do Th4), czasami także do Cl lub C2.
Dawkowanie bupiwakainy do znieczulenia podpajęczynówkowego: 12,5 mg, tzn. 2,5 ml 0,5% roztworu.
Hiperbaryczna mepiwakaina (4%) i lidokaina
(5%). Obydwa te środki z powodu szybkiego wystąpienia działania, średnio po 12 min, zalecane są do pilnego cięcia cesarskiego: czas działania wy-