larsen1058

1058 III Anestezjologia specjalistyczna

czynami śmiertelnych przypadków związanych ze znieczuleniem ogólnym w czasie ciąży. Innymi rzadkimi przyczynami są: niewłaściwe stosowanie leków, zaburzenia funkcjonowania aparatu do znieczulenia, nierozpoznana masywna utrata krwi.

Znieczulenie regionalne. Powikłania śmiertelne podczas znieczulenia zewnątrzoponowego są częstsze niż podczas znieczulenia podpajęczynówko-wego, ale także znieczulenie zewnątrzoponowe jest częściej wykonywane. Za przypadki śmiertelne podczas znieczulenia regionalnego odpowiedzialne są dwa mechanizmy:

-    całkowite znieczulenie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe,

-    reakcje toksyczne po podaniu środków znieczulających miejscowo.

Problemy z drogami oddechowymi jako przyczyną umieralności matek niemal nie występują.

Do całkowitego znieczulenia zewnątrzopono-wego dochodzi w wyniku przedawkowania środka znieczulającego miejscowo, a całkowite znieczulenie podpajęczynówkowe podczas wykonywania znieczulenia zewnątrzoponowego spowodowane jest niezamierzonym nakłuciem opony twardej i nieuważnym wstrzyknięciem anestetyku lokalnego do kanału kręgowego. Całkowite znieczulenie podpajęczynówkowe występuje podczas podania zbyt dużej objętości środka znieczulającego miejscowo lub nieprawidłowego ułożenia podczas stosowania hiperbarycznych roztworów.

10.4 Wnioski

Badania angielskie i amerykańskie wykazały, że wszystkie spowodowane znieczuleniem przypadki śmiertelne były skutkiem nieuniknionego przez anestezjologa błędu. Brak doświadczenia i umiejętności technicznych należy do istotnie niekorzystnych czynników. Dlatego też obniżenie umieralności można uzyskać przez szkolenie i praktyczne nauczanie anestezjologów. Problemy z drogami oddechowymi stanowią główną przyczynę śmierci podczas znieczulenia ogólnego i można je zmniejszyć przez preferowanie znieczuleń regionalnych, co pozwoli na spadek umieralności matek.

J Najważniejszym czynnikiem sprzyjającym zgonom związanym ze znieczuleniem jest brak doświadczenia i umiejętności technicznych. Dlatego początkujący lub niedoświadczony anestezjolog wykonujący znieczulenia położnicze nie powinien wykonywać znieczuleń bez instrukcji i nadzoru specjalisty. Ponieważ trudności w intubacji należą do najczęstszych przyczyn śmiertelnych przypadków podczas znieczulenia ogólnego w ciąży, należy zawsze przypomnieć sobie zasady postępowania podczas trudnej intubacji (zob. rozdz. 21).

Zgony z przyczyn nieanestezjologicznych. Do

najczęstszych nieanestezjologicznych przyczyn zgonów w okresie ciąży należą: stan przedrzucaw-kowy/rzucawka, zatorowość płucna, ciąża pozamaciczna, zator wodami płodowymi, posocznica, krwotoki, poronienie i pęknięcie macicy.

Piśmiennictwo

Beck L, Dick WF (Hrsg.): Analgesie und Anasthesie in der Geburtshilfe. Thieme, Stuttgart 1993.

Bernard JM, Le Roux D, Barthe A, et al: The dose-range effects of sufentanil added to 0,125% bupi-vacaine on the ąuality of patient-controlled epidu-ral analgesia during labor. Anesth Analg 92: 184-8, 2001.

Berufsverbande deutscher Anasthesisten und Gynakologen: Vereinbarung iiber die Zusammen-arbeit in der operativen Gynakologie und in der Geburtshilfe. Anasth Intensivmed 29:143-146, 1988.

Bogod DG, Rosen M, Rees GAD: Maximuin Fi02 during caesarean section. Br J Anaest 61:255, 1988.

Bonka J, McDonald JS: Principles and Practice of Obstetric Analgesia and Anesthesia, 2nd ed. Williams & Wilkins, Baltimore 1995.

Briggs GG, Freeman RK, Yaffe SJ: Drugs in Preg-nancy and Lactation, 4th ed. Williams & Wilkins, Baltimore 1994.

Campbell DC, Zwack RM, Crone LA, Yip RW: Am-bulatory labor epidural analgesia: bupivacaine ver-sus ropivacaine. Anesth Analg 2000; 90:1384-9.

Cheek TG, Samuels P, Miller F, Tobin M, Gutsche BB: Nomial salinę i.v. load decreases uterine activ-ity in active labour. Br J Anaesth 77:632-635, 1996.

ChestnutDII: Editorial views: Anesthesia and mater-nal mortality. Anesthesiology 86:273-276, 1997.

Choi DH, Kim JA, Chung IS: Comparison of combi-ned spinał epidural anestesia and epidural anesthesia for caesarean section. Acta Anaesthesiol Scand 2000; 44:214-219.

Cohen SE, Yeh JY, Riley ET, Vogel TM: Walking wilh epidural analgesia. Anesth Malg 2000; 92:387-92.

Curet MJ, Josloff AD et al: Laparoscopy during preg-nancy. Arch Surg 131:546-551, 1996.