1084 III Anestezjologia specjalistyczna
W przypadku niedostatecznej podaży płynów i/lub zwiększonej utraty, u noworodków i małych dzieci dochodzi szybko do niebezpiecznego odwodnienia na skutek znacznego zapotrzebowania na płyny i braku zdolności nerek do zagęszczania moczu i zatrzymania wody.
Rzadziej u noworodków obserwuje się zasadowi-cę. Najważniejszą przyczyną jest utrata soków żołądkowych, np. przy zwężeniu odźwiemika (hipo-chloremiczna zasadowica metaboliczna); inne przyczyny: wadliwe ustawienie respiratora aparatu do znieczulenia (zasadowica oddechowa).
Nadmierna podaż płynów szybko jednak prowadzi do przewodnienia, nadmiaru sodu i obrzęków. Należy unikać zbyt dużego dostarczania sodu (> 12 mmol/kg na dobę), ponieważ skutkiem jest dodatni bilans tego jonu.
Do zaburzeń gospodarki wodnej i elektrolitowej dochodzi przede wszystkim w następstwie schorzeń przewodu pokarmowego, np. ostrej niedrożności przewodu pokarmowego lub ostrego stanu zapalnego żołądka i jelit. Gastroenteritis u noworodków może szybko doprowadzić do groźnego dła życia odwodnienia.
U noworodków wartość pH oraz osoczowe stężenie wodorowęglanu sodu są niższe niż u dorosłych. Przyczyną są ograniczone możliwości nerek w wydalaniu jonów wodorowych i zatrzymywaniu wodorowęglanów.
Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
mogą towarzyszyć wielu schorzeniom noworodków, szczególnie wcześniaków, zaleca się więc nieustanne monitorowanie tych parametrów. Najważniejszymi przyczynami kwasicy u noworodków są:
- zatrzymanie krążenia,
- zespół niewydolności oddechowej (RDS),
- ostre odwodnienie,
- niewydolność krążenia,
- wychłodzenie.
- zakażenia okresu noworodkowego,
- martwicze zapalenie jelit.
Noworodki i małe dzieci reagują inaczej na leki niż dorośli. Przeniesienie do tej grupy wiekowej dawkowania leków ze schematów dla dorosłych nie jest więc możliwe. U starszych dzieci dawkowanie opiera się często na wieku, masie lub powierzchni ciała. Również w tym przypadku należy pamiętać, że wyliczenia te są źródłem orientacyjnych, przybliżonych wyników.
Zasadniczo drogi podawania leków u dzieci są takie jak u dorosłych: enteralna, parenteralna i wziewna.
Absorpcja substancji podawanych doustnie u noworodków i małych dzieci jest opóźniona ze względu na niedojrzałe mechanizmy transportu.
Wchłanianie anestetyków wziewnych u noworodków i małych dzieci przebiega znacznie szybciej niż u dorosłych (zob. pkt 3.4.5).
Po podaniu domięśniowym wchłanianie leku może być opóźnione z powodu zmniejszonego przepływu krwi przez mięśnie i/albo niewielkiej masy mięśniowej.
Dystrybucja leków u noworodków często przebiega inaczej niż u dorosłych czy starszych dzieci. Najważniejsze przyczyny to:
- zmniejszone wiązanie z białkami,
- różna struktura kompartmentów organizmu,
- odmienna przepuszczalność błon.
Zmniejszone wiązanie z białkami. Stężenie albumin wynoszące 3,5 g/dl w surowicy noworodków jest wyraźnie niższe niż u dorosłych (4,5 g/dl). W związku z tym zwiększa się poziom niezwiązanej,