M Feld TBM338

338

8. Projektowanie procesu technologicznego części klasy wał

8.5.5. Ramowy proces technologiczny wału stopniowanego z otworem osiowym

Do wałów stopniowanych z otworem zalicza się wały mające otwór osiowy przelotowy bądź też nieprzelotowy. Nie należą do tej grupy wały z otworami osiowymi krótkimi, nie mające większego znaczenia z punktu widzenia konstrukcji maszyn.

Ramowy proces technologiczny wału z otworem osiowym przedstawia się następująco:

1)    przecinanie materiału,

2)    prostowanie,

3)    nakiełkowanie,

4)    obróbka zgrubna,

5)    wykonanie otworu osiowego,

6)    wykonanie baz obróbkowych do wykonania obróbki kształtującej,

7)    obróbka kształtująca,

8)    toczenie powierzchni stożkowych i kształtowych,

9)    frezowanie rowków wpustowych,

10)    wykonanie wielowypustów,

11)    wykonanie gwintów,

12)    wykonanie otworów poprzecznych,

13)    obróbka wykańczająca,

14)    obróbka bardzo dokładna,

15)    kontrola jakości.

Ogólnie można powiedzieć, że podany proces ramowy jest zgodny z procesem podanym w p. 8.5.1, z tym tylko, że doszły nowe punkty 5) i 6), które wymagają omówienia.

Drobna uwaga dotyczy jeszcze punktu 3) - nakiełkowania. W wale stopniowanym nakiełkowanie stanowiło operację niezbędną, natomiast w wale z otworem na-kiełki (dwustronne lub też jednostronne) należy wykonać tylko wtedy, gdy będzie to konieczne do wykonania operacji obróbki zgrubnej. Wynika to stąd, że po toczeniu zgrubnym wykonuje się otwór osiowy i nakiełki będą usunięte. Jest to również jeden z tych przypadków, który nie wymaga wykonania nakiełków chronionych, lecz tylko zwykłych. W wałach krótkich, które można zamocować do obróbki zgrubnej w uchwycie samocentrującym trzyszczękowym, a które nie wymagają żadnego podparcia, nie wykonuje się nakiełków w ogóle.

8.5.5.1. Wykonanie otworu osiowego

W wałach mamy najczęściej do czynienia z otworem osiowym długim, którego długość jest znacznie większa od średnicy. Rozgraniczenie pojęć: otwór normalny i otwór długi jest trudne. Za wielkość graniczną przyjmuje się stosunek długości do średnicy równy 8.