M Feld TBM394

394

9. Projektowanie procesu technologicznego części klasy tuleja i tarcza

leży zaliczyć ceramikę, węgliki spiekane, a ostatnio pokrywa się je dodatkowo cienką warstwą diamentu. Zastosowanie tych rozwiertaków umożliwia zwiększenie prędkości skrawania do 10x w stosunku do rozwiertaków konwencjonalnych. Przy obróbce nimi wskazane jest chłodzenie wewnętrzne. Chłodzenie zewnętrzne tylko wtedy spełnia swoje zadanie, gdy otwór rozwiercany jest krótszy od listew prowadzących.

Rozwiertaki te wykonuje się również do różnego rodzaju otworów nieprzelotowych, stopniowanych i kształtowych. Rozwiertak do obróbki otworu stopniowanego przedstawiono na rys. 9.39.

RYS. 9.39. Rozwiertak z płytkami mocowanymi mechanicznie do obróbki otworu kształtowego

Podobnie jak wiertła kręte, również rozwiertaki produkowane są, w zakresie średnic od 3,0 do 16,0 mm, w całości z węglików spiekanych. Używa się ich przede wszystkim w obróbce materiałów trudno obrabialnych, obrobionych cieplnie do twardości 50^-55 HRC, w obróbce tytanu i stali austenitycznych. Rozwiertakami tymi można uzyskać otwory w 6 i 7 klasie dokładności (H6, H7) oraz chropowatościach powierzchni R_a = 0,32 -r 0,63 pm.

Wytaczanie. Wytaczanie otworów na tokarce jako obróbka wykańczająca występuje bardzo rzadko. W celu przeprowadzenia takiej obróbki muszą być spełnione bardzo wysokie wymagania dotyczące zarówno samej obrabiarki, jak i narzędzia. Warunkiem nieodzownym jest dobry stan tokarki, możliwość stosowania dużych prędkości skrawania przy małych posuwach oraz narzędzie mające bardzo starannie przygotowane ostrze. Warunkom tym odpowiadają nowoczesne tokarki sterowane numerycznie. Dlatego na obrabiarkach tych nie stosuje się z reguły rozwiertaków, a dokładne otwory wykonuje się przez wytaczanie.

W stosunku do innych obrabiarek (konwencjonalnych), szczególne przypadki, dla których przewiduje się wytaczanie wykańczające otworów, dotyczą przede wszystkim otworów o dużej średnicy, dla których nie opłaca się wykonywać rozwiertaków specjalnych, a także otworów w materiałach ciągliwych (miękkie stale do nawęglania), dla których trudno uzyskać małą chropowatość powierzchni przez rozwiercanie.

Przeciąganie. Coraz częściej w produkcji seryjnej i wielkoseryjnej obróbkę wykańczającą otworu wykonuje się przeciąganiem.

Otwór wstępny (pod przeciąganie) jest wykonywany za pomocą wiercenia i rozwiercania zgrubnego lub wytaczania. Nie powinno się stosować przeciągania do otworów surowych, wstępnie nie obrobionych, np. w odlewach lub odkuwkach, gdyż warunki przeciągania są wtedy bardzo niekorzystne. Ostrza zgrubne przeciągacza, skrawające naskórek, ulegają szybkiemu zużyciu lub uszkodzeniu.