Obraz3

ĆWICZENIE 13

Tematyka:

Rozwój spółgłosek miękkich w języku polskim. Rozwój grup spółgłoskowych.

Polecenia:

Powtórzyć § 21. Przeczytać §§ 79—86.

Zadania:

1.    Jak rozwijały się spółgłoski t, d: a) pod wpływem samogłosek przednich, b) pod wpływem jl

2.    Przedstaw najważniejsze zmiany w grupach Spółgłoskowych: a) prasłowiańskie, b) polskie.

3.    Wyjaśnij pochodzenie głosek c, j w następujących wyrazach:

grodzę, sadza, w księdze, miedza, miesiąc, mszyca, rdza, ogrodzenie, płacę, rydz, świeca, zając, żądza

4.    Wyjaśnij oboczności t: ć,d : j orazc ; ć, j: jw podanych wyrazach:

a) kocioł: kotła, tobie : ciebie, toczyć : ciec, wata : w wacie bjogrodzenie : ogrodzić, płacę : płacisz, słodzę : słodzisz, zasmucony : zasmucić

5.    Ustal pochodzenie grupie, zjw podanych wyrazach:

głaszczę, klaszczę, leszczyna, móżdżek, płaszczyć się, poszczę, pyszczek, różdżka

Wzór

łuszczyć - łuskać: sć powstało z sk + i - *luskiti =* łuszczyć gąszcz - gęsty: sć pochodzi z st + j - *gęstjb ^ gąszcz

6.    Objaśnij pochodzenie wyróżnionych spółgłosek w podanym fragmencie „Psałterza floriańskiego”:

Miłować cie będę, Gospodnie, mocy moja, Gospo^zin ićwirdzenie moje i utoka moja i zbawiciel moj. Bog moj i pomocnik moj i nadzieję będę imieć w niem. Za^zczytca (zaszczytca ‘obrońca’, ten, kto osłania szczytem ‘tarczą’) moj i rog zbawienia mego i przyjemca moj. Chwaląc wzowę Gospodna, a od nieprzyjacielow moj ich zbawion będę.

Odpowiedz na następujące pytania:

a)    Jaki związek zachodzi między wyrazem móc, mogę i moc, pomocniki

b)    Jakie wspólne zjawiska fonetyczne występują w wyrazach zaszczytca i przyjemcal

175