Ekonometria Współczesna
Weryfikacja hipotez przebiega w oparciu o statystykę F daną wzorem (4 2)-0,957946 28 - 2-1 _
F =
(wartość R~ została obliczona w przykładzie 4.2). Statystykę F porównuj z wartością krytyczną pochodzącą z tablic rozkładu testu F-Snedecora ustalonym poziomie istotności a = 0,05 oraz rx= K, r2 = T - K - \ liczba^ stopni swobody otrzymuje się: F005 2 25 = 3,39. Porównując statystykę F z
z wartością krytyczną testu otrzymuje się zależność postaci:
284,737 > 3,39 . |
Statystyka F znajduje się w obszarze krytycznym rozkładu, zatem należy odrzucić hipotezę zerową H0 na rzecz hipotezy alternatywnej //,. Stwierdza się, że co
najmniej jeden z parametrów strukturalnych a,,a2 istotnie różni się od zera,
zatem co najmniej jedna zmienna objaśniająca istotnie wpływa na zmienną objaśnianą Y.
Badanie jakości dopasowania modelu do danych empirycznych. Współczynnik
determinacji R oraz współczynnik zbieżności tp dane odpowiednio wzorami (4.8) i (4.9) wynoszą:
^2 _ 288,49696 ■
Próby
<P =
301,16199
12,66503
= 0,957946,
= 0,042054,
301,16199
(obliczenia do powyższych wzorów zostały umieszczone w tablicy (4.2)) stąd spełniona jest relacja postaci:
9
0,957946 + 0,042054 = 1.
Współczynnik determinacji wielkości 96% (0,96x100%) oznacza, że zmienność I
zmiennej objaśnianej Y (przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne bruj w gospodarce) została wyjaśniona w 96% przez zmienne objaśniali (X\ - wskaźnik cen dóbr i usług, X2 - wydajność pracy). Natomiast 4% zmienno#™
zmiennej Y nie zostało opisane przez zmienne objaśniające modelu i ta c ™ zmienności przypada na wahania przypadkowe.
Podstawiając odpowiednie wielkości z tablicy 4.2 do wzoru na współczy zmienności losowej V ( wzór (4.12)) otrzymuje się:
nn*
^"1^25929
?d/1C 5 =0,71176 (przykład 3.1),
343^26 = 12,25929 (tablica 4.2).
\y~ 28
^^L^ynnik zmienności losowej V rzędu 5,8% oznacza, że średni błąd resztowy Bgstanowi 5,8% średniej wartości zmiennej objaśnianej y. Ponieważ RL^nnik Knic przekracza wartości dopuszczalnej 10%, badany model należy ^ać za dobrze dopasowany do wartości empirycznych.
laoiiL l |
i -t.-- — - y, |
*2, |
A y, |
(y,-y,)2=e2 |
(y,-y)2 |
(y,-y)2 | |
6,62 |
1 |
15,5 |
6,81287 |
0,03720 |
31,80154 |
29,66345 | |
1975 |
6,85 |
1,01 |
15,2 |
6,86651 |
0,00027 |
29,26037 |
29,08205 |
1976 |
7,17 |
1,05 |
15 |
7,22921 |
0,00351 |
25,90083 |
25,30171 |
; |
• |
• • • |
• • • |
• • • |
• • |
• • • |
• • |
1999 |
16,31 |
1,96 |
18,4 |
16,65833 |
0,12134 |
16,40829 |
19,35162 |
2000 |
16,64 |
1.91 |
17,9 |
16,09385 |
0,29828 |
19,19066 |
14,70390 |
2001 |
17.5 |
1,92 |
18,5 |
16,28082 |
1,48640 |
27,46509 |
16,17275 |
suma |
343,26 |
44,24 |
388,2 |
343,26 |
12,66503 |
301,16199 |
288,49696 |
Źródło: Opracowanie własne.
Testowanie losowego charakteru reszt. Hipotezy zerowa i alternatywna w badaniu losowości reszt mają postać:
ty; y = Xa reszty modelu e, mają charakter losowy (postać analityczna
modelu jest liniowa)
i • ^ Xa reszty modelu e, nic mają charakteru losowego (postać analityczna modelu nie jest liniowa)
pNowa testu serii opiera się na ciągu reszt postaci:
Hr* zawiera reszty modelu oraz serie symboli A i B postaci:
95