_ ty'doskona,one^ umyśle zda!veó /d.°lnosc lkonicznego reprezentowania w swoi® i |ud7i _ s„, ! W asnych moz,*w°ści działania w świecie przedmiotów
‘uazi są to schematy spostrzeżeniowe.
a o?azowvmk **7*° m°gł° UZyskaĆ harm<)"'?. pomiędzy swoim działaniem
rSrDssrrm zdar/eń 1 własnych«
zentacii nalwidaC,dostrzezone prawidłowości z jednego systemu repte Tylko w ten sm'-'h h™ wnego na ironiczny i z ikonicznego naenaktym kowane czynni d/iecko może pod kontrolą wzroku wykonywać skompli-szy porozum ( SCI-Tworzeniu się i koordynowaniu tych reprezentacji towaro-™Tame 7 "ajpierW "Werbalne, a potem werbalne. ' reprezentarii S Zlec^° tworzy swe trzecie narzędzie poznania: system z wcześnie i S^m ° 1Czne-1' * znowu dziecko musi uczyć się przekładania system renrey,WtnOW a?yCl1 system°w ~ enaktywnego oraz ikonicznego - na umysłowy dziecka' 1 odwrotme. Na fym pokrótce polega rozwój
Posiadanych Korczem C ektem tak,ego przekładania jest doskonalenie poziomie P ^ 1 tworzenie się nowych, oczywiście na wyższym
d°r0Sly CZl°Wiek'
zumieć^- w ^ Pr°S,° P°*ecen>e dorosłego, dziecko musi je najpierw zro-(<>n chrp yrnaga to przełożenia usłyszanych słów na własny schemat cenie n-i 1 '!}l<onał to)- Po tak>m rozpoznaniu musi przełożyć pole-
- gdy dzieckoJDrahemat mChOWy 1 go;
chce) nnfp ^ ^?1C cze£°ś> musi temu nadać formę schematu (tego u nastennip °^ na schemat wykonawczy (trzeba zrobić to),
TdĆ odPovv'ednią serię czynności
z posiadanych reprelenmljf0™^’ ** złożone ' ważne jest korzystanie
nimi misi uwzeSnia’,!? ‘worzenie nowych reprezentacji i posługiwanie się je stosują. Wsz^ik d ' ° ** Z° lnne oso^y' zasób ich reprezentacji i to Jak oni los. Jak wielkie s ° ^un^cJonuje w świecie ludzi i od nich zależy jego szkolaków ^ lU °^ran*czen*a' pokazuje analiza funkcjonowania przed-
to tak, zróbcie tak^ *nstruuje ^z‘eci’ pokazując wzór czynności - ja robię niem prostych cz S°m? 7 to navvet trzylatki nie mają kłopotów z powtarza-tywnych. nnosci, bo swobodnie poruszają się w schematach enak-
Znacznie trudniej dzieciom zrozumieć, gdy nauczyciel wyjaśnia coś rysując lub posługując się obrazkami, albo odwołując się do dziecięcej wyobraźni. Tylko starsze dzieci - i nie wszystkie - korzystają z takiego ikonicznego przekazu. Schematy ikoniczne tworzone są bowiem nieco później i dlatego dzieci przedszkolne nie posługują się nimi tak sprawnie, jak sobie tego życzy nauczyciel.
Najwięcej kłopotów sprawia słowna instrukcja, zwłaszcza gdy dotyczy mało znanego zdarzenia. Większość dzieci (czasami wszystkie) nie rozumie tego, co zostało wyjaśnione. Zbyt słabo funkcjonują na poziomie reprezentacji symbolicznych. Ponadto sporo słów używanych przez nauczyciela jest dla nich nowych. Dlatego z trudem dostrzegają sens w tym, co on mówi.
Dotyczy to wszystkich przedszkolaków, a także młodszych i starszych uczniów. Przecież lepsza sprawność umysłowa potrzebna jest.
- dzieciom, które pięknie się rozwijają, bo mogą mieć jeszcze lepsze osią
gnięcia; . ,
- dzieciom wolniej rozwijającym się, bo można przyspieszyć i s orygowac
ich rozwój umysłowy;
- dzieciom o skomplikowanym przebiegu rozwoju (dotkniętym porażę niem mózgowym, z cechami autyzmu itp.), bo ich los zaezy o ego, jakie możliwości intelektualne będą reprezentować.
Dlatego w naszych programach - wspomagania rozwoju dzieci ora/ ic edukacji matematycznej - centralne miejsce zajmuje dba osc o z c _ do wychwytywania prawidłowości i korzystania z nich na roznyc po . mach reprezentacji. W jednym rozdziale nie sposób opisać szczego o\vo, na czym to wszystko polega. Przedstawiamy więc tylko zai7s me ° y uwzględniającej możliwości czterolatków i pięciolatków, as oso om golnie zainteresowanym tymi problemami podajemy w przypisać in cje o publikacjach, w których znajdują się opisy ćwiczeń, za aw i g dzieci młodszych i starszych54.
E. Gruszczyk-Kolczyńska: Md ze specyficznymi ^ościami w ki. Przyczyny. diagnoza, ujęcia korekcyjno-wyrównawcze,
WSiP. Warszawa 1997. s. 31-42; E. Gruszczyk-Kolczyńska,
s. 201-280: E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska. Uziecę ^ _Koir7vńska
rodziców i nauczycieli.
wwwwr •'om.Dl